کرونا،‌مناسبت‌ها و تعطیلی پروتکل‌ها جبار رحمانی

لزوم ورود جدی نهادهای قانونی تداوم بحران کرونا در جامعه ایرانی،‌ و موج های چندگانه ای از شیوع این بیماری،‌نوعی نگرانی و اضطراب دائمی را دامن زده است. آنچه که در این میان سبب نگرانی شده، عدم رعایت پروتکل ها و دستور العملهای بهداشتی توسط مردم است. نگاهی به الگوهای شیوع اخیر نشان از گسترش الگوی خوشه ای در شیوع بیماری دارد. این الگو بیانگر آنست که درصد کمی از بیماران از طریق غریبه ها و در فضاهای عمومی بیمار شده اند و درصد قابل توجهی از بیماران از طریق نزدیکان و آشنایان و اعضای خانواده به این بیماری دچار شده اند. به همین دلیل این بمیاری به یک تهدید دائمی و تناقض عمیق در روابط و مناسبات مردم بدل شده است. تعطیلات هفته گذشته و تداخل دو پدیده همزمان یعنی عزاداری ماه محرم و سفرهای ایام تعطیلات، منجر به نوعی نگرانی از به راه افتادن موج جدیدی از بیماری کرونا در ایران شده است. گزارشها نشان میدهد که حجم بسیار بالای سفرها فی نفسه یک خطر جدی برای جامعه و زمینه ای برای گسترش دوباره این ویروس خواهند بود و از سوی دیگر مساله آیین های مذهبی و جماعت های دینی،‌که در بخشی از آنها ملاحظات دستورالعمل ها رعایت نشده (علی رغم رعایت اکثریت آنها) ،‌خودش یک زمینه دیگر برای شیوع بیماری خواهند بود. در این میان مساله اصلی آنست که ما با پدیده جدی نگرفتن دستورالعمل ها در جامعه ایرانی مواجه هستیم. این بی توجهی و عدم جدی گرفتن دستورالعمل های بهداشتی، به گونه ای است که در نهایت اتش آن تر و خشک را با هم خواهند سوزاند. به تدریج ما شاهد طرح مفهوم خستگی کادر درمان هستیم. هرچه آنها در درمان می کوشند،‌ بی توجهی و تنبلی جامعه در رعایت دستورات بهداشتی،‌بیماران بیشتری را روانه بیمارستان ها میکند. به نظر میرسد بی توجهی و شاید تنبلی فراگیر در رعایت دستورات بهداشتی علیه کرونا، را نمیتوان به قشر خاصی (مذهبی ها،‌ یا اهل سفر به شمال و یافقر و…)‌نسبت داد. تقریبا در همه اقشار جامعه ما، این مساله جدی نگرفتن دستورالعمل ها وجود دارد. از این رو می توان سه راه را پیشنهاد کرد:۱- تلاش همه جانبه رسانه های رسمی و غیر رسمی برای فرهنگ سازی در این راستا؛ ۲- بواسطه خستگی مفرط کادر درمان، میتوان از رها کردن وضع موجود برای آنکه ایمنی جمعی شاید بتواند جلوی این بیماری را بگیرد (تهدیدی که گاهی کارد ردمان مطرح میکنند)؛‌۳- و راه حل سوم،‌ ورود جدی نهادهای قانونی برای کنترل و تنبیه کسانی که مراعات نمی کنند و همچنین ارائه تسهیلات مناسب برای حداقل های پروتکل ها برای مردم. به نظر میرسد در شرایط فعلی اگر ترکیبی از راه اول و سوم را نداشته باشیم؛‌بیماری کرونا و هزینه های ناشی از آن،‌به شکافهای اجتماعی و تضادهای درون جامعه دامن خواهند زد و خودش زمینه ساز بحران های ثانویه ای ناشی از بحران کرونا و سومدیریت آن خواهند شد. باید بطور جدی و گاه با شدت عمل،‌وارد مدیریت بحران شد.