محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، که متوجه شده سطح نارضایتی از دولت رییسی بالا گرفته و احتمال دارد خودش هم در انتخابات بعدی کاندیدای انتخابت ریاست جمهوری شود سطح گفتار انتقادی از دولت رییسی را افزایش داده و در اخرین سخنرانی خود در نشست شورای اداری خراسان شمالی عنوان با انتقاد از وضعیت ادارهی کشور گفت، مدیران جمهوری اسلامی سالی ۱۰۴ میلیارد دلار به قیمت سال ۱۴۰۰، ثروت را هدر میدهند. وی تصریح کرد منظور از هدردادن این ثروت، بد استفاده کردن از آن نیست بلکه منظور این است که ثروت کشور را از بین برده و آن را به آتش میکشیم. رییسی مشخص نکرد که چگونه این امر اتفاق افتاده اما حداقل در مورد پرونده هسته ای چنین ثروتی را در تعلل مذاکراتی در ارتباط با عدم احیا بر جام از دست دادند.
قالیباف ضمن تاکید بر این موضوع که باید نگاه مدیران به حل مسائل تغییر کند، گفت خود وی شاهد است که مدیران جمهوری اسلامی یک اشتباه را بارها تکرار میکنند.
وی تصریح کرد باید از اتفاقات گذشته درس گرفت.
رئیس مجلس در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه مدیری که منتظر پول و اختیار است، مدیر نیست گفت سیستمهای کشور بسیار تمرکزگرا شده و تمرکز در مرکز در اوج است. وی تصریح کرد همه مدیران و مسئولان هم منتظر هستند که اتفاقی در سطح بالا بیفتد و به آنها پول و اختیار بدهند. وی افزود مدیران احساس میکنند که هیچ ظرفیت و ارادهای ندارند و منتظر بالادستیها هستند. قالیباف تاکید کرد این نگاه کشور را به جایی نمیرساند.
قالیباف در ادامه کار را حیات و جوهر انسان خواند و گفت اگر قرار است کار به معنای واقعی کار انجام شود، دو گوهر مهم در خود دارد. وی افزود کار از طرفی به افراد امکانات و پول و از سوی دیگر، اختیار میدهد. وی افزود هر مدیری درخواست پول و اختیار کند تا کار کند، دیر یا زود همه میفهمند که وی در واقع مدیر نیست.
رئیس مجلس در ادامهی سخنانش خطاب به مدیران استان از آنها خواست تا به فعالیتهای 6 ماهه و یکساله گذشته مسئولیت خود بنگرند تا ببینند که آیا کار کردهاند یا فعالیتی غیر از کار انجام دادهاند. وی افزود اگر نگاه اینگونه باشد، این مدیران هیچگاه منتظر نخواهند بود که قالیبافها از تهران بیایند و چیزی توزیع کنند و بروند.
وی افزود اگر این کار انجام شود همه جریانهای حرکت از پایین به بالا رخ میدهد. قالیباف تصریح کرد شیوهی مدیریت باید از مدیریت مکانیکی یا داینامیکی، به سمت مدیریت سایبرنتیکی حرکت کند. وی تصریح کرد اگر نگاه اینگونه باشد، مدیریت کاملاً تخت و شبکهای خواهد شد و کارها به سرعت مسیر خود را پیش میرود. قالیباف این نوع مدیریت را نزدیکترین نوع مدیریت به فرهنگ اسلامی و انقلابی دانست و گفت مدیران هرچه سلسله مراتبی حرکت کنند از این فرهنگ فاصله گرفتهاند.
معلوم نیست که مدیران جمهوری اسلامی وقتی از موضوعی اطلاعات تکنیکی و فنی ندارند، چه اصراری دارند که با وجود بیاطلاعی در این باره صحبت کنند. مدیریت سایبرنتیک، هم قرار باشد که در نظام جمهوری اسلامی اجرا شود، که البته به گفتهی تحلیلگران، با توجه به ساختار فعلی مدیریتی در کشور امکان آن تقریبا وجود ندارد، خود یک نوعی از مدیریت پویا و دینامیک است و تنها در سیستمهای دینامیک امکان اجرا و عملیاتی شدن دارد، نه اینکه طبق گفتهی رئیس مجلس، مدیریت دینامیک جای خود را به مدیریت سایبرنتیک بدهد.
در عین حال سخنان قالیباف در خصوص ضرورت استقلال مدیران استانی از پول و امکانات مرکز در حالی عنوان میشود که این خود مرکز است که این امکانات را در اختیار گرفته به صورت قطرهچکانی و آنگونه که خود صلاح میداند، در اختیار پیرامون قرار میدهد و پیرامون نسبت به مرکز نه تنها امکاناتی در اختیار ندارد، بلکه اختیارات آنها هم توسط مرکز از آنها سلب شده و آنها تنها قادرند که اجرا کننده و مجری خواستهها و برنامههای تدوینشدهی مرکز باشند.
تمام تصمیمات در مرکز گرفته می شوند و استانها برای جزئی ترین تصمیمات خود وابسته به صدور اجازه و مجوز از طرف مرکز هستند و مشخص نیست که قالیباف به استناد کدام استقلال مدیریتی و اقتصادی استانها از این استانها میخواهد که در پول و تصمیمگیری وابسته به مرکز نباشند.
قالیباف در ادامهی سخنانش با تاکید بر اینکه مدیران پولهای کشور را هدر میدهند، خود را یک مدیر فعال دانست و با بیان این موضوع که هیچگاه مدیر منفعلی نبوده است، تصریح کرد تاکنون در هرکجا که بوده است، منفعل نبوده و حال و حوصله داشته است. وی افزود در هرکجا که توانسته است با مردم روبرو شده و خواسته و حرف آنها را شنیده است و اگر موضوعی قابل حل بوده است، آن را حل کرده و اشتباه خود را پذیرفته است.
این حق به جانبی مدیریتی از طرف قالیباف در حالی عنوان میشود که وی یکی از پرچالشترین مدیران جمهوری اسلامی ایران بوده است و انتقادات نسبت به شیوهی مدیریت وی همواره وجود داشته و همچنان ادامه دارد. پروندههای تخلفات اقتصادی در زمان مدیریت وی بر شهرداری تهران همچنان باز است و انتقادات زیادی در این خصوص همچنان مطرح است.
قالیباف در بخش دیگری از سخنانش دربارهی آب هم ظهارنظر کرد و با بیان این موضوع که مشکل آب بدون خرج یک ریال از دارایی دولت میتواند برطرف شود، گفت بدون دریافت اعتبار و با جذب سرمایهگذار میتوان کاری کرد تا کشاورز و سرمایهگذار از این محل منفعت ببرند اما دولت این کار را نمیکند.
وی همچنین با بیان این موضوع که ظرفیتهای زیادی در داخل استان خراسان شمالی وجود دارد، تصریح کرد مشکل آب در داخل استان قابل حل و فصل است.
در شرایطی که تمامی استانها با تنش آبی مواجه اند و به دلیل ممنوعیت بهرهبرداری امکان بهرهبرداری از منابع زیرزمینی آبی هم وجود ندارد، مشخص نیست که رئیس مجلس شورای اسلامی با اتکا به چه منابعی تاکید دارد که مسالهی آب در داخل استان قابل رفع است. خراسان رضوی و خراسان شمال برای تامین آب عمدتا وابسته به سد دوستی هستند که یک حوزهی آبی مشترک بین ایران، تاجیکستان و افغانستان است و هر لحظه خطر چالشی شدن آن وجود دارد. راه رهایی از این وابستگی طی این سالها مدیریت مصرف بوده است که تقریبا اقدام جدیای در این خصوص انجام نشده است.