علی خامنهای رهبر جمهوری در سخنانش در سالگرد فوت خمینی رهبر جمهوری اسلامی منطق اصلی ضد گفتگو با غربش را اشکار ساخت و بار دیگر با انتقاد تلویحی از دولت حسن روحانی و همچنین دولت خاتمی ، تلویحا دولتهای خاتمی و روحانی را خطاب قرار داد و با اشاره به اینکه برخی دولتها در چند دههی اخیر معتقد به عقبنشینی و امتیاز دادن بودند، اما با همان دولتها، امریکا برخوردهای توهینآمیزی کرد. وی بیآنکه به نام دولت اشاره کند، گفت با وجود حمایت این دولتها از این کشورها، همان کشوری که در مقابلش عقبنشینی کرده بودند، رئیس جمهور ایران را به دادگاه غیابی کشاند و برای او کیفرخواست صادر کرد.
خامنهای همچنین در بخش دیگری از سخنانش با متهم کردن دولت محمد خاتمی به کمک به امریکاییها، گفت با وجود این حمایتها و تلاشها برای برقراری رابطه آنها، ایران را محور شرارت نامیدند.
وی افزود برخلاف تصور برخی افراد، دشمنیهای استکبار و صهیونیسم جهانی با ملت ایران، بر اثر عقبنشینیهای موضعی کمرنگ یا محو نمیشود. وی تاکید کرد در موارد متعددی که عقبنشینی هم صورت گرفته آنها جلو آمدند و بیشتر متعرض شدند. خامنهای هدف اصلی استکبار جهانی را بازگرداندن ایران به دوران قبل از انقلاب یعنی دوران وابستگی و بیهویتی دانست.
این تصورات در این خصوص که جمهوری اسلامی ایران در مقابل غرب عقبنشینی کرده است، در حالی عنوان میشود که جمهوری اسلامی ایران از ابتدای وقوع انقلاب اسلامی تاکنون، هیچگاه تعامل شفاف و راهگشایی با غرب نداشته است و همواره با این رویکرد که قرار است جهان را به راه راست هدایت کند، با دیگران تعامل کرده است.
همچنین با وجود ادعای خامنهای در خصوص برقراری ارتباط با غرب در برخی از دولتها، ابن ادعا نیز واقعیت ندارد. گرچه دولتهای حسن روحانی و محمد خاتمی تلاش کردهاند که با غرب رابطهای عادی داشته باشند اما حاکمیت جمهوری اسلامی و شخص علی خامنهای هیچگاه چنین مجوزی را صادر نکردهاند و هیچگاه رابطهی عادی سیاسی، تجاری و دیپلماتیک با غرب برقرار نشده است که وی بتواند ادعا کند که ایران با غرب رابطه برقرار کرده اما شکست خورده است. و همیشه وی در ارتقا روابط نقش کارشکنی داشته است مضافا اینکه هر توافقی نیز با موافقت وی انجام شده است ولی اکنون مسیولیت ان را به دولتها نسبت میدهد.
خامنهای همچنین ضمن اشاره به حمایت خمینی از جمهوریت نظام، طرح این ادعا از طرف برخی که خمینی به خاطر رودربایستی کلمه جمهوریت را پذیرفته است، نادرست خواند و گفت کلمه جمهوری در نظام سیاسی ایران، ناشی از اعتماد خمینی به مردم بود. وی گفت خمینی به خاطر اعتماد به مردم، همان رئیس جمهوری را که به او رای نداده بود، اما به دلیل رای مردم به او، تنفیذ کرد. وی تصریح کرد خمینی به رای مردم اعتماد داشت. وی تصریح کرد انقلاب اسلامی یک نظام دستنشانده و ذلیل در برابر قدرتها را از میدان خارج کرد و یک نظام مستقل و متکی به عزت ملی را جایگزین آن کرد.
این ادعا ها در حالی مطرح میشود که عملا هیچ استقلالی نصیب ایران نشده است. وابستگی تصویری است که انقلابیون از رژیم شاه برای خود ساختهاند، وگرنه جز برقراری روابط تجاری و سیاسی گسترده، رژیم گذشته هم وابستگی به آن معنایی که انقلابیون بر آن اصرار دارند که شاه برای امور روزمره و سیاسی هم از امریکاییها اجازه میگرفت، وجود نداشت. خامنهای تصریح کرد انقلاب، استبداد را به آزادی تبدیل کرد و هویت ملی و اعتماد به نفس را احیا کرد.
وی در ادامهی سخنانش با بیان این موضوع که کشور مشکلات داشته و باز هم خواهد داشت، گفت آنچه میتواند مشکلات فعلی را برطرف کند، در گذشته هم حلال مشکلات بوده و در آینده هم علاج مشکلات باشد همین روحیه، ما میتوانیم، است. وی گفت انقلاب این روحیه را در کشور به وجود آورده است.
بر خلاف اظهارات خامنهای آن احساس قدرتی که پیش از انقلاب در افراد متخصص برای ایجاد تحول در جامعه وجود داشت، در دوران اخیر از بین رفته است و با جایگزینی افراد وابسته به جمهوری اسلامی که عمدتا از توان تخصصی کافی برخوردار نیستند، آنچه که برای کشور انجام میشود، بیش از آنکه حاکی از قدرت بالای تخصصی باشد و به پیشرفت کشور بینجامد، اقداماتی است که توسط افراد برای نگه داشتن خود در ساختار قدرت انجام میشود و کمتر ارزش افزودهای برای کشور ایجاد میکند یا همچون دورهی گذشته کمتر برای ممتاز ساختن جایگاه ایران در جهان صورت میپذیرد.
بر خلاف اظهارات خامنهای در دورهی پیشین هدف افراد از انجام اقدامات گسترده علمی و تخصصی برای کشور این بود که کشور پیشرفت کند، اما در دورهی فعلی این اقدامات توسط نهادها عمدتا برای گرفتن امتیازات شخصی و سازمانی صورت میپذیرد.
خامنهای در بخش دیگری از سخنانش انتخابات پایان سال را که انتخابات مجلس است بسیار مهم توصیف کرد و با بیان این موضوع که یکی از شیوههای دشمنان بدبین کردن جوانان به مسئولان کشور، به حرکت کشور، به حرکت سیاسی کشور، به حرکت اقتصادی کشور و بدبین کردن افراد به یکدیگر است، ضمن تاکید بر اینکه باید با این موضوع مقابله کرد، گفت یکی از شیوههای دشمن بدبین کردن به انتخابات است. وی گفت اگر زنده باشد دربارهی انتخابات پایان سال صحبت خواهد کرد.
آنچه که خامنهای اقدامات دشمن دربارهی انتخابات می نامد، تمامی اقداماتی است که توسط خود خامنهای و نیروهای مورد حمایت او در این خصوص انجام میشود. خامنهای با محدود کردن دامنهی انتخاب، عملا فضایی را برای شرکت گروههای سیاسی حتی گروههایی که به صراحت از او و جمهوری اسلامی دفاع میکنند فراهم نکرده و با ایجاد محدودیت برای حضور افراد و گروههای سیاسی مورد حمایت نظام در انتخابات، عملا انتخابات جمهوری اسلامی را به بیعت تبدیل کرده است و با این حال عدم مشارکت مردم را به دشمنان ربط میدهد.
برخی اصلاحطلبان همچنان امیدوارند که خامنهای در انتخابات اخیر فرصتهایی را برای مشارکت بیشتر گروههای سیاسی در انتخابات فراهم خواهد کرد. با این وصف، بسیاری از تحلیلگران با استناد به سخنان خامنهای در ماههای اخیر معتقدند که خامنهای نه تنها از اعتراضات اخیر درس نگرفته و برخورد ملایمتری در حوزهی عمومی نخواهد کرد، بلکه با به خانه کشاندن معترضان به خاطر سرکوب گسترده، عملا پیشروی خود را در این خصوص بیشتر خواهد کرد و با جرات بیشتری از حضور گروههای سیاسی منتقد در انتخابات مجلس ۱۴۰۲ جلوگیری خواهد کرد.