گمانه‌زنی‌ درباره برنده جایزه صلح نوبل

در آستانه معرفی برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۳، گمانه‌زنی‌ها درباره برنده این جایزه جهانی آغاز شده است. یکی از شخصیت هایی که نام او در این ارتباط مطرح شده، نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی در ایران است. به گزارش خبرگزاری رویترز، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، و الکسی ناوالنی، رهبر مخالفان در روسیه، از شانس زیادی برای دریافت این جایزه برخوردار هستند.

این در شرایطی است که به عقیده کارشناسان، نمی‌توان احتمال اعطای جایزه به کنشگران حقوق زنان، مردم بومی، یا محیط زیست را درنظر نگرفت.

به نوشته رویترز، با توجه به رویه کمیته نوبل نروژ و گزینش‌های غیرمنتظره آن، شاید معرفی برنده در ششم اکتبر (۱۴ مهر) بسیار غافلگیرکننده باشد.

هنریک اوردال، مدیر مؤسسه تحقیقات صلح اسلو، می‌گوید که در هفتاد و پنجمین سالگرد اعلامیه جهانی حقوق بشر، کمیته ممکن است تصمیم بگیرد که اهمیت بیشتری برای کنشگران صلح در جهان قائل باشد.

او با استقبال از اهدای جایزه به ایلهام توهتی، فعال اویغور، یا یک فعال دیگر چینی، آن را تمرکز خوبی بر رویکرد حکومت استبدادی فزاینده چین می‌داند.

آقای اوردال همچنین به نرگس محمدی، کنشگر حقوق بشر ایرانی، اشاره می‌کند که برای حقوق زنان، و علیه مجازات اعدام مبارزه می کند و در حال حاضر زندانی است.

او از محبوبه سراج در افغانستان نیز نام می‌برد که با وجود محدودیت‌های شدید طالبان، در کابل باقی مانده است و برای حقوق دختران و زنان افغانستانی از جمله حق تحصیل مبارزه می‌کند.

به عقیده هنریک اوردال، کنشگران و مدافعین حقوق بشر، «محتمل‌ترین گزینه» برای دریافت جایزه صلح نوبل هستند.

هر چند که به گفته سازمان‌های مختلف، ولودیمیر زلنسکی به عنوان پیشتاز فهرست امسال محسوب می‌شود، ولی اعطای جایزه صلح به یک رهبر در دوران جنگ بعید به نظر می‌رسد.

شانس الکسی ناوالنی زندانی نیز کمتر شده است زیرا دو سال متوالی است که جایزه صلح نوبل به مخالفان روسی اهدا شده است.

سومین شخص مورد توجه، ایلهام توهتی، فعال اویغور زندانی است، البته اهدای این جایزه به او، بدون شک خشم چین را به دنبال دارد و روابط پکن و اسلو را بحرانی خواهد کرد.

جایزه سال گذشته که بسیاری آن را اعتراضی به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، می‌دانستند، به الس بیالیاتسکی، فعال بلاروسی زندانی، گروه حقوق بشر روسی یادبود، و مرکز آزادی‌های مدنی اوکراین تعلق گرفت.

رویترز نوشت: یکی از احتمالات دیگر، توجه کمیته نروژی نوبل به تغییرات آب و هوایی و اهدای جایزه به کنشگران این حوزه است.

این کمیته آخرین بار در سال ۲۰۰۷ میلادی چنین موضوعی را مد نظر قرار داد و جایزه صلح نوبل را به ال گور، معاون ریاست جمهوری پیشین آمریکا، اهدا کرد.

جنبش «جمعه‌ها برای آینده» که توسط گرتا تونبرگ آغاز شد، رائونی متوکتیره، رهبر بومی مردم کایاپو در برزیل، که دهه‌ها برای حفاظت از جنگل‌های آمازون مبارزه می‌کند، و همچنین رهبران بومی در فیلیپین وا‌کوادور از گزینه‌های جدی دیگر برای جایزه صلح نوبل هستند.

سایر سازمان هایی که ممکن است جایزه صلح نوبل به آنان تعلق گیرد، دیوان بین المللی دادگستری، آژانس پناهندگان سازمان ملل، یونیسف، و کمیته بین المللی صلیب سرخ هستند.

صدای آمریکا