تلاش‌های دیپلماتیک ایران؛ گفتگوی رئیسی و بن‌سلمان، سفر امیرعبداللهیان به عراق و لبنان

امروز گفتگوی تلفنی محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری ایران بازتاب گسترده‌ای داشت.

خبرگزاری دولتی عربستان سعودی بامداد پنجشنبه اعلام کرد که محمد بن سلمان و ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری ایران تلفنی در مورد جنگ بین اسرائیل و حماس گفتگو کردند.

این نخستین تماس تلفنی میان رهبران دو کشور پس از آغاز دوباره روابط دیپلماتیک است. دو کشور اخیرا با اعزام سفیر و بازگشایی سفارت رسما روابط دیپلماتیک را به بالاترین سطح ارتقاء دادند.

خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا) گزارش داد که آقای رئیسی در این تماس تلفنی گفته است: «جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصل وحدت جهان اسلام و همسایگی قائل به تعمیق و تقویت روابط با عربستان است و معتقدیم روابط دو طرف این ظرفیت را دارد که به تثبیت، تقویت و ارتقای امنیت و ثبات منطقه کمک کند.»

بنابر گزارش رسانه‌های دولتی در ایران، محمد بن سلمان نیز از گسترش روابط دو کشور استقبال کرده است.

خبرگزاری دولتی عربستان هم می‌گوید ولیعهد عربستان در این گفتگو تاکید کرده که ریاض «همه کانال‌های بین‌المللی برای جلوگیری از وخامت اوضاع و افزایش درگیری» را به کار خواهد گرفت.

بنابر گزارش خبرگزاری دولتی عربستان، علاوه بر این، محمد بن سلمان «هدف قرار گرفتن غیرنظامیان» را محکوم و بر موضع قاطع پادشاهی عربستان در «حمایت از آرمان فلسطین» تاکید کرده است.

رسانه‌های داخلی در ایران گزارش دادند که آقای رئیسی به ولیعهد عربستان گفته باید مانع از وقوع «جنایات جنگی در غزه» شد.

ایران و سودان سه روز پیش روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفتند.

سودان از جمله کشورهایی بود که در کنار امارات و بحرین و مراکش در چارچوب ابتکار دولت سابق ایالات متحده موسوم به «پیمان ابراهیم» با اسرائیل روابط عادی سیاسی برقرار کردند.

سودان در دی ماه ۱۳۹۴ و پس از قطع روابط ریاض با تهران در پی حمله به سفارت و سرکنسولگری عربستان سعودی در ایران، رابطه دیپلماتیک با حکومت ایران را قطع کرده بود.

همزمان علی‌رضا عنایتی سفیر ایران در عربستان در صفحه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «در سفارت امارات متحده عربی با جناب آقای نهیان بن سیف آل نهیان سفیر محترم امارات دیدار کردم و در آنجا در مورد روابط دوجانبه بین دو کشور و موضوعات مورد علاقه گفتگو کردیم.»

در چند هفته گذشته، مقام‌های ارشد ایران بارها درباره عادی‌سازی روابط کشورهای اسلامی با اسرائیل هشدار داده بودند، به نظر می‎رسد این موضوع موقتا از دستور کار کشورهای عربی از جمله عربستان خارج شده است.

این اقدامات برای ایران می‌تواند مقابله با تلاش‌ها دیپلماتیکی به شمار بیاید که در صدد برقراری رابطه میان اسرائیل و کشورهای منطقه بود.

از جمله، آمریکا در هفته‌های اخیر تلاش‌ها برای عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو را شدت داده بود. تا پیش از حمله حماس به اسرائیل، ریاض ظرف یک هفته میزبان دو وزیر اسرائیل بود.

آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ۱۱ اکتبر گفته بود «نظر قطعی جمهوری اسلامی این است که دولت‌هایی که قمار عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی را برای خودشان سرمشق کار قرار می‌دهند ضرر خواهند کرد، باخت منتظر این‌هاست دارند اشتباه می‌کنند. به قول اروپایی‌ها روی اسب بازنده شرط‌بندی می‌کنند».

در واکنش به صحبت‌های رهبر جمهوری اسلامی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل ۹ روز پیش گفت تهران نمی‌تواند جلوی عادی‌سازی روابط اسرائیل با عربستان سعودی را بگیرد، اکنون این ایران است که مشغول گفتگو با ریاض شده است.