سوسیال دموکراسی چیست؟ – آنه ماری لیندگرن و اینگوار کارلسون، ترجمه ی: ر- مهرآرا و م – فرشیدی

کتاب سوسیال دموکراسی چیست؟ تاریخچه ای است از مسائل نظری، سیاسی و عملی حزب سوسیال دموکرات کارگری سوئد از آغاز تا به امروز. این کتاب در اواخر سال ۱۳۹۸ (۲۰۱۹ میلادی) در سوئد انتشار یافت. آنه – ماری لیندگرن یکی از اعضای برجسته این حزب و اینگوار کارلسون  نخست وزیر و رهبر پیشین حزب، نویسندگان آن هستند.

این کتاب به کوشش ر- مهرآرا و م – فرشیدی به فارسی ترجمه شده و برای انتشار در اختیار اخبار روز گذاشته شده است. اینجا پیش گفتار کتاب سوسیال دموکراسی چیست؟ به قلم آنه ماری لیندگرن و اینگوار کارلسون را می خوانید:

ترجمه این کتاب به فارسی را می توانید از اینجا دریافت کنید.

پیشگفتار                                                         

همه اعضای حزب سوسیال دموکرات به این پرسش که سوسیال دموکراسی چیست؟، پاسخ های شخصی خود را دارند. پاسخ ها می توانند متفاوت بوده و به زنده نگهداشتن دائمی بحث کمک کنند. اما یک خط ایدئولوژیکی وجود دارد، که از طریق بحث های نظری و تجربه سیاسی عملی، به مثابه ارزش ها و همچنین تحلیل جامعه شکل گرفته است. ما در اینجا این سنت نظری را به گونه ای توصیف می کنیم که می توان آن را در برنامه های گوناگون حزبی از سال های پایانی دهه ۱۸۸۰ دنبال کرد، و در نگاه کلی با تحولات اجتماعی که هم متاثر ازسوسیال دموکراسی بوده و هم بر حزب تاثیر داشته مرتبط است. از این نظر این نوشته معرفی ایدئولوژی سوسیال دموکراسی، تاریخ سوسیال دموکراسی و ویژگی های اساسی سیاست سوسیال دموکراسی است.

اما طبیعتا این کتاب همچنین پاسخی است شخصی به اینکه سوسیال دموکراسی چیست؟. این نوشته می تواند همچون حاصل تلفیقی ( سنتز) از تجربیات خود ما طی چندین دهه طولانی در رابطه با بحث های نظری و همچنین سیاست عملی سوسیال دموکراتیک تحت شرایط تغییر یابنده بیرونی وفضای بسیار متغیر بحث ها در نظر گرفته شود.

این کتاب تاریخچه ای هم دارد، تاریخچه ای که همچنین گویای تغییرشرایط سیاسی و بحث های سیاسی است. نسخه اول آن در سال ۱۹۷۴ منتشر شد. ایده آن در واقع متعلق به اینگرید کارلسون، همسر اینگوار بود که به عنوان کتابدار مدرسه پی برد که نوشته های فراوانی در معرفی جنبش های چپ رادیکال، غیر- رفرمیستی آن زمان وجود داشت، ولی هیچ چیز معادل آن در باره سوسیال دموکراسی موجود نبود. اولین نسخه ی سوسیال دموکراسی چیست؟ به منظور پاسخ به آن کمبود نوشته شد، تا به عبارت دیگر قبل از هر چیز بتواند در دبیرستان ها مورد استفاده قرار بگیرد. درعین حال به زودی مشخص شد که این کار یک نیاز درونی سوسیال دموکراسی را نیز برآورده می کرد، چیزی که منجر به ادامه نسخه ها شد – و نسخه حاضر هفتمین آنهاست.

نکات اصلی درهمه نسخه ها همیشه یکسان بوده است، وحالا هم همانطور است: رویکرد دموکراتیک – رفرمیستی، زاویه برخورد ماتریالیستی تاریخی، آرمان برابری، سیاست رفاه، ضرورت وزنه متقابل در برابر منافع سرمایه و لزوم در نظر داشتن رابطه میان موقعیت فرد و ساختار جامعه. اما اگر نوشته سال ۱۹۷۴ دیدگاه رفرمیستی سوسیال دموکراسی را در مقابل جنبش های چپ بیشتر جزم اندیش مارکسیستی و دارای دیدگاه های متزلزل نسبت به دموکراسی مستدل می کرد، استدلال نسخه های جدید هر چه بیشتر دیدگاه سوسیال دموکراسی را در مقابل محافظه کاری، نئولیبرالیسم و نگاه جزم اندیشانه به بازار مطرح کرده است – زیرا فضای بحث مرتب از چپ به راست جابجا شده است. حالا، یعنی سال ۲۰۱۹، باید نورافکن را متوجه رادیکالیسم راست و تهدیدش علیه دموکراسی نمود.

این کتاب تا حدی دارای چیدمانی متفاوت نسبت به نسخه های قبلی است. بخش اول ، مثل نسخه ی قبلی، توصیف و استدلالی است در مورد ویژگی های اصلی ایدئولوژیک و دیدگاه اجتماعی و اجزای پایه ای سیاست سوسیال دموکراتیک. بخش دوم، برنامه موجود حزبی را به همان شکل مد نظر قرار نمی دهد بلکه بیشتر یک طرح بحث شخصی در باره تحولات اجتماعی دهه های اخیر و نقش سوسیال دموکراسی و امکانات آن در مواجهه با آینده است. ما می خواهیم تاکید کنیم، که این یک نوع پیشنهاد برای برنامه عملی یا اقدام در ارتباط با حوزه سیاسی خاصی نیست؛ این بازهم یک استدلال کلی در باره قسمت های بنیادین دیدگاه اجتماعی سوسیال دموکراسی، مناسبت امروزین آن و چالش هایی است که با آن روبرو است.

منظور ما به عنوان سوسیال دموکرات ها این است که هسته اصلی تئوری و پراتیک سوسیال دموکراسی، که قبلا در این قسمت برشمردیم، هنوز معتبر، و حداقل به همان اندازه، برای دفاع از دموکراسی مهم است. بر خلاف آنچه که در دهه های اخیر تحت رژیم لیبرال بازارمحور ادعا شده است، سوسیال دموکراسی نه کهنه شده و نه نامناسب است.

از سوی دیگر شرایط بیرونی برای سیاست سوسیال دموکراتیک، در عرصه های ملی و بین المللی، اقتصادی و اجتماعی، از چندین جنبه مهم تغییر کرده است. ما این تغییرات را که مستلزم نواندیشی سوسیال دموکراسی است، در فصل پایانی نیز مورد بحث قرار خواهیم داد. از سوی دیگر ما با حق پیشکسوتی و به ویژه با دستانی گرم، توسعه ابزارهای سیاسی نوین و به کارگیری آنها را به نسل های جوان، واگذار می کنیم.

استکهلم دسامبر ۲۰۱۹

اینگوار کارلسون       آنِه – ماری لیندگرن