چرا انسان‌ها همدیگر را می‌بوسند؟

تب بوسه البته با فیلم‌های عاشقانه داغ شده است اما آیا «اولین بوسه» برای فهمیدن این که لب بر لب «عشق واقعی» خود گذاشته‌اید، راه خوبی است؟ ما اهمیت فراوانی برای بوسه قائل هستیم اما چرا این عمل تا این اندازه خاص است؟

یک نظر این است که ما در دوران کودکی علاقه‌ای ذاتی به تماس دهانی داریم. از دوران شیر‌خوارگی به بعد، ما همواره لب‌ها را با نتایج و تاثیرات مثبت مرتبط دانسته‌ایم.

نظر دیگری هم وجود دارد که به‌ویژه بوسه‌ لب به لب برای ما خوشایند است چون در گذشته و طی دوران تکامل پس از آنکه کودک از شیر گرفته می‌شد، مادران غذا را می‌جویدند و آن را در دهان کودک می‌گذاشتند، روشی برای انتقال غذا که پیش‌ جویدن نام دارد و رفتاری شناخته‌شده در نخستی‌های خویشاوند انسان است.

نکته دیگر این است که لب‌های ما بسیار حساس است و یکی از معدود بخش‌هایی از بدن است که آن را با لباس نمی‌پوشانیم.

پروفسور ویلیام یانکوویاک، انسان‌شناس می‌گوید:«هرچه بیشتر لباس بپوشید میزان بوسیدن بیشتر می‌شود».

«هرچه کمتر لباس بپوشید میزان بوسیدن کمتر می‌شود. استثنای جالب این است که در میان شکارچیان و گرد‌آورندگان هیچ بوسه‌ای نمی‌بینیم جز یک استثنا در میان اینوئیت‌ها (اسکیمو‌های کانادا و گرینلند) در قطب شمال. آنها تنها انسان‌های شکارچی‌ گرد‌آورنده هستند که یکدیگر را می‌بوسند. بوسه معروف اقیانوسی که بینی خود را به بینی دیگری می‌مالند اما اینطور نیست و آنها لب‌های خود را به لب‌های همدیگر می‌مالند.»

پرسش این است که چرا چنین می‌کنند؟

یانکوویاک در ادامه می‌گوید: «در همه مناطق دیگری که انسان‌های شکارچی‌ گرد‌آورنده زندگی می‌کردند، هیچ لباسی نمی‌پوشیدند و در نتیجه می‌توانستند با همه قسمت‌های بدن یکدیگر تماس حسی و عاطفی برقرار کنند».

«اما وقتی لباس بپوشید تنها منطقه حسی ‌‌عاطفی در دسترس و تنها منطقه قابل لمس صورت انسان است».

شاید اهداف تکاملی هم برای بوسیدن وجود داشته باشد.

با نزدیک شدن به یکدیگر می‌توانیم نشانه‌هایی از بوی بدن یکدیگر را دریابیم. این موضوع شاید توضیحی باشد برای اینکه بوسه عاشقانه لب‌ به ‌لب رفتار معمول انسان نیست.

بنا بر یک تحلیل آماری کمتر از نیمی از مردمان جهان بوسه لب به لب دارند. یانکوویاک دریافت که در میان ۱۶۸ کشور در سراسر جهان فقط ۴۶٪ از آنها در موقعیت عاشقانه بوسه لب به لب انجام می‌دهند.

پروفسور یانکوویاک چنین توضیح می‌دهد: «من فکر می‌کنم احساسات و امیال افراد می‌تواند به صورت‌های دیگری غیر از بوسیدن هم نمود پیدا کند. اما الگوی جالب و غالبی در این میان مشاهده می‌شود که هرچه پیچیدگی‌های اجتماعی بیشتر می‌شود، بیشتر شاهد بوسه هستیم».

دیرپا‌ترین شاهد برای رفتاری شبیه بوسیدن در متون سانسکریت ودا‌ها متعلق به ۳۵۰۰ سال پیش مشاهده می‌شود.

شریل آر کریشن‌باوم، نویسنده کتاب علم بوسیدن می‌گوید:«مردمان بسیاری در سراسر جهان بوسه دهان ‌به‌ دهان و لب‌ به ‌لب دارند. درست همانطور که امروزه مرسوم است و می‌شناسیم».

«بوسه مالایی که چارلز داروین آن را توصیف کرده است به این صورت است که زن روی زمین چمباتمه می‌زند، مرد روی او خم می‌شود و به سرعت او را بو می‌کشد. در واقع نمونه‌ای از بوی بدن شریک را دریافت می‌کند».

در جزایر تروبریاند واقع در ساحل شرقی گینه‌نو بوسه عاشقانه به این صورت است که رو‌به‌روی یکدیگر می‌نشینند و مژه‌های یکدیگر را می‌بوسند. شریل کریشن‌باوم می‌گوید:«من فکر می‌کنم برای بسیاری از ما این کار هیچ عاشقانه نباشد اما برای آنها چنین بوده است».

او در ادامه می‌گوید:«همه این رفتار‌ها نشانگر نوعی اعتماد است، اینکه اجازه بدهی دیگری به تو تا این اندازه نزدیک شود و این رفتار‌ها همه برای این است که ما را به افرادی که برای ما اهمیت دارند نزدیک کند».

بوسه با فشردن لب‌ها رفتاری منحصر به انسان‌هاست. اگر بوسیدن هدف تکاملی داشته است، چرا جانوران دیگری را نمی‌بینیم که یکدیگر را ببوسند؟

ملیسا هوگن‌بوم در سال ۲۰۱۵ در برنامه بی‌بی‌سی پاسخ این پرسش را داده است.

«یکی از دلایلی که ما می‌خواهیم به صورت شریک خود نزدیک شویم این است که بتوانیم او را بو کنیم».

«بو اطلاعات گوناگون و مفیدی را برای ما آشکار می‌کند که شیوه تغذیه، وجود بیماری، حالت روحی و ارتباط عاطفی چند مورد از آن است. بسیاری از جانوران حس بویایی پیچیده‌تری نسبت به ما دارند به همین دلیل نیازی ندارند خیلی به یکدیگر نزدیک شوند».

آیا ما به بوسیدن ادامه خواهیم داد و چطور در برخی کشور‌ها بوسیدن رفتاری عادی است؟

کریشن‌باوم می‌گوید: «ما شاهد هستیم که بوسیدن در سراسر جهان به دلایل گوناگون مانند بیماری اوج و فرود‌هایی داشته است. امپراتور‌هایی در جهان بوده‌اند که بوسیدن را برای مردم سرزمین خود ممنوع کرده بودند چون فکر می‌کردند آنها حق برخورداری از این موهبت را ندارند».

«اما یک نکته مسلم است و ما مدام شاهد آن هستیم که با وجود همه بیماری‌ها یا ممنوعیت‌ها و بند‌و‌بست‌ها بوسه همیشه در جایگاه خود می‌نشیند».

منبع خبر