ویرانی علمی در اسرائیل؛ حمله موشکی ایران مؤسسه علوم وایزمن را به خاکستر نشاند

در ادامهٔ تنش‌های نظامی بی‌سابقه میان ایران و اسرائیل، حملهٔ موشکی مستقیم بامداد روز یک‌شنبه ایران به مؤسسهٔ علوم وایزمن در شهر رحووت، یکی از معتبرترین مراکز علمی اسرائیل، ضربه‌ای سخت و جبران‌ناپذیر به فعالیت‌های تحقیقاتی این کشور وارد کرد.

هاآرتص می‌نویسد: این حمله موجب ویرانی کامل ساختمان‌هایی شد که آزمایشگاه‌های پیشرفته در آن‌ها مستقر بودند و سال‌ها تحقیق علمی را در لحظه‌ای به نابودی کشاند. دست‌کم سه طبقه از ساختمان اصلی فرو ریخته و تمام نمونه‌های تحقیقاتی، تجهیزات میلیون‌دلاری و ذخایر بیولوژیکی نابود شده‌اند.

پروفسور الداد تساخور، استاد زیست‌شناسی سلولی، که بیش از دو دهه در مؤسسه سکونت داشته است، می‌گوید: «در پناهگاه بودیم که انفجار رخ داد؛ همه‌چیز لرزید. بعدها عکس‌هایی از آزمایشگاه سوخته‌مان در واتس‌اپ دریافت کردم. فهمیدم دیگر هیچ چیز باقی نمانده است.» او افزود: «هزاران نمونهٔ قلب حیوانی و انسانی برای تحقیقات بیماری‌های قلبی در آزمایشگاه ما جمع‌آوری شده بود. همه از بین رفت.»

پروفسور اران سگال، متخصص زیست‌شناسی محاسباتی نیز از نابودی آزمایشگاه خود خبر داد. او و تیمش با تلاش فراوان موفق شدند بخشی از نمونه‌های زیستی را از فریزرهایی که هنوز ذوب نشده بودند نجات دهند. اما هنوز مشخص نیست که تجهیزات گران‌قیمت آزمایشگاه قابل استفاده باقی مانده‌اند یا نه.

وی می‌گوید: «۲۰ سال با تیمی ۵۰ نفره روی این پروژه کار کرده‌ایم. ناگهان همه‌چیز نابود می‌شود. این فاجعه‌ای عظیم برای علم است.» با این حال سگال تأکید می‌کند که تیمش مصمم است آزمایشگاه را بازسازی کرده و دوباره آغاز کند.

پروفسور اورن شولدینر، استاد زیست‌شناسی مولکولی نیز وضعیت مشابهی را توصیف کرد: «هیچ چیز برای نجات باقی نمانده. انگار آزمایشگاه در هوا تبخیر شد. سال‌ها تحقیق از بین رفت. این دل‌شکن است.»

مؤسسهٔ وایزمن یکی از افتخارات علمی اسرائیل و جهان محسوب می‌شود و در حوزه‌هایی چون ژنتیک، سرطان، هوش مصنوعی و علوم بنیادی پیشرو است. تخریب آن نه تنها به پیشرفت علمی اسرائیل بلکه به جامعهٔ علمی بین‌المللی ضربه زده است.

این حمله، که برای نخستین بار در تاریخ، یک مرکز علمی غیرنظامی اسرائیل را هدف مستقیم قرار داد، پیامدهای وسیعی برای آیندهٔ تحقیقات در منطقه و جهان خواهد داشت. با این حال، پژوهشگران این مؤسسه بر عزم خود برای بازسازی و ادامهٔ راه تأکید دارند.