بیانیه مشترک ۲۵ کشور غربی: جنگ در غزه باید فوراً پایان یابد

بیست و پنج کشور، از جمله بریتانیا، ژاپن و چندین کشور اروپایی، روز دوشنبه در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که جنگ در غزه «باید فوراً پایان یابد». این بیانیه نشانه‌ای از تشدید لحن متحدان غربی اسرائیل و هم‌زمان افزایش انزوای جهانی این کشور است.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، وزرای امور خارجه کشورهایی از جمله استرالیا و کانادا در این بیانیه اظهار داشتند که «رنج مردم غیرنظامی در غزه به سطح جدیدی از فاجعه رسیده است». آنها «محدودیت‌های قطره‌چکانی کمک‌های بشردوستانه و کشتار غیرانسانی غیرنظامیان، از جمله کودکان، که در تلاش برای تأمین نیازهای اولیه خود مانند آب و غذا هستند» را محکوم کردند.

در این بیانیه، مرگ بیش از ۸۰۰ فلسطینی که در جستجوی کمک‌های بشردوستانه بودند، طبق آمار وزارت بهداشت غزه و دفتر حقوق بشر سازمان ملل، «وحشتناک» توصیف شده است.

کشورهای امضاکننده اظهار داشتند: «مدل تحویل کمک‌های دولت اسرائیل خطرناک است، بی‌ثباتی را تشدید می‌کند و مردم غزه را از کرامت انسانی محروم می‌سازد. ممانعت دولت اسرائیل از ارائه کمک‌های بشردوستانه ضروری به غیرنظامیان غیرقابل قبول است. اسرائیل باید به تعهدات خود تحت قوانین بین‌المللی بشردوستانه پایبند باشد.»

غیبت امضای آمریکا و آلمان در بیانیه

نکته قابل توجه، غیبت ایالات متحده و آلمان در این بیانیه است. یوهان وادفول، وزیر امور خارجه آلمان، روز دوشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که با گیدئون سار، همتای اسرائیلی خود، گفت‌وگو کرده و «نگرانی عمیق خود را درباره وضعیت فاجعه‌بار بشردوستانه» در غزه، در حالی که عملیات نظامی اسرائیل گسترش می‌یابد، ابراز کرده است. او از اسرائیل خواست توافق‌نامه‌های با اتحادیه اروپا برای تسهیل کمک‌های بشردوستانه را اجرا کند.

جمعیت بیش از دو میلیون نفری فلسطینیان در غزه در یک بحران بشردوستانه فاجعه‌بار قرار دارند و اکنون عمدتاً به کمک‌های محدودی که اجازه ورود به این منطقه داده شده وابسته‌اند. بسیاری از مردم چندین بار آواره شده‌اند.

بیشتر مواد غذایی که اسرائیل اجازه ورود به غزه را داده، به بنیاد بشردوستانه غزه، یک گروه آمریکایی مورد حمایت اسرائیل، اختصاص یافته است. از زمان آغاز فعالیت این بنیاد در ماه مه، طبق گزارش شاهدان و مقامات بهداشتی، صدها فلسطینی در تیراندازی‌های سربازان اسرائیلی در مسیر رفتن به این مراکز کشته شده‌اند.

جنگ ۲۱ ماهه اسرائیل با حماس، غزه را به آستانه قحطی کشانده، اعتراضات جهانی را برانگیخته و منجر به صدور حکم بازداشت نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، از سوی دیوان کیفری بین‌المللی شده است.

انتقادات متحدان غربی از اقدامات اسرائیل تأثیر آشکار اندکی داشته است. در ماه مه، بریتانیا، فرانسه و کانادا بیانیه مشترکی صادر کردند و از دولت نتانیاهو خواستند عملیات نظامی خود در غزه را متوقف کند و تهدید کردند که در صورت عدم توقف، «اقدامات مشخص» انجام خواهند داد.

اسرائیل انتقادات از رفتار جنگی خود را رد کرده و مدعی است که نیروهایش به طور قانونی عمل کرده‌اند و تلفات غیرنظامی را به حماس نسبت می‌دهد، زیرا شبه‌نظامیان در مناطق پرجمعیت فعالیت می‌کنند. اسرائیل می‌گوید به اندازه کافی مواد غذایی برای تأمین نیازهای غزه اجازه ورود داده و حماس را متهم به اختلاس گسترده کمک‌های بشردوستانه می‌کند. اما سازمان ملل می‌گوید شواهدی از انحراف گسترده کمک‌های بشردوستانه وجود ندارد.

بیانیه مشترک جدید خواستار آتش‌بس فوری شده و اعلام کرده که کشورها آماده‌اند اقداماتی برای حمایت از یک مسیر سیاسی به سوی صلح در منطقه انجام دهند.

اسرائیل و حماس در مذاکرات آتش‌بس شرکت کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد پیشرفتی حاصل نشده و مشخص نیست که آیا آتش‌بس احتمالی به توقف دائمی جنگ منجر خواهد شد یا خیر. نتانیاهو بارها ادعا کرده که گسترش عملیات نظامی اسرائیل در غزه، حماس را در مذاکرات تحت فشار قرار خواهد داد.

دیوید لمی، وزیر امور خارجه بریتانیا، در سخنرانی در پارلمان از ایالات متحده، قطر و مصر برای تلاش‌های دیپلماتیکشان در راستای پایان دادن به جنگ تشکر کرد.

لمی گفت: «راه‌حل نظامی وجود ندارد. آتش‌بس بعدی باید آخرین آتش‌بس باشد.»

حماس این جنگ را در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ با حمله شبه‌نظامیان به جنوب اسرائیل آغاز کرد که حدود ۱۲۰۰ نفر را کشت و ۲۵۱ نفر را به گروگان گرفت. پنجاه گروگان هنوز در غزه هستند، اما تصور می‌شود کمتر از نیمی از آنها زنده باشند.

عملیات نظامی اسرائیل تاکنون بیش از ۵۹,۰۰۰ فلسطینی را کشته است، طبق آمار وزارت بهداشت غزه. این آمار بین شبه‌نظامیان و غیرنظامیان تمایز قائل نشده، اما وزارتخانه اعلام کرده که بیش از نیمی از کشته‌شدگان زنان و کودکان هستند. این وزارتخانه بخشی از دولت حماس است، اما سازمان ملل و دیگر سازمان‌های بین‌المللی آن را معتبرترین منبع داده‌های تلفات می‌دانند.