جلوگیری پنتاگون از حملات موشکی دوربرد اوکراین گزارش اختصاصی وال استریت ژورنال:

به گفته مقام‌های آمریکایی، پنتاگون طی ماه‌های اخیر مانع از آن شده است که اوکراین از موشک‌های دوربرد برای حمله به داخل خاک روسیه استفاده کند؛ اقدامی که توانایی کی‌یف برای بهره‌گیری از یک سلاح قدرتمند در نبرد با تجاوز مسکو را محدود کرده است.

مقام‌ها گفتند یک روند تأیید در سطح بالای وزارت دفاع ـــ که تاکنون علنی نشده ـــ مانع از شلیک هرگونه موشک دوربرد آمریکایی موسوم به «سامانه موشکی تاکتیکی ارتش» یا ATACMS به سمت اهدافی در خاک روسیه از اواخر بهار تاکنون شده است. به گفته دو مقام، دست‌کم در یک مورد اوکراین قصد داشت از این موشک‌ها علیه هدفی در خاک روسیه استفاده کند اما درخواست آن رد شد.

وتوی آمریکا علیه حملات دوربرد، دامنه عملیات نظامی اوکراین را محدود کرده، در حالی که کاخ سفید تلاش داشته است کرملین را به آغاز مذاکرات صلح جلب کند.

البریج کولبی، معاون وزیر دفاع آمریکا در امور سیاست‌گذاری، سازوکاری موسوم به «مکانیزم بازبینی» طراحی کرده است تا درباره درخواست‌های کی‌یف برای شلیک تسلیحات دوربرد ساخت آمریکا، و همچنین سلاح‌های مشابهی که از سوی متحدان اروپایی در اختیار اوکراین قرار گرفته و به اطلاعات و قطعات آمریکایی متکی هستند، تصمیم‌گیری کند.

بر اساس این روند، پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، اختیار نهایی را دارد تا مشخص کند آیا اوکراین می‌تواند از موشک‌های ATACMS ـ با برد تقریبی ۱۹۰ مایل ـ برای هدف قرار دادن روسیه استفاده کند یا خیر.

کارولاین لویت، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، در بیانیه‌ای گفت: «پرزیدنت ترامپ کاملاً روشن کرده است که جنگ اوکراین باید پایان یابد. در حال حاضر هیچ تغییری در وضعیت نظامی میان روسیه و اوکراین ایجاد نشده است. وزیر هگست هماهنگ و همسو با رئیس‌جمهور ترامپ عمل می‌کند.»

پنتاگون و مقام‌های اوکراینی به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخ ندادند.

شرط الزام به تأیید پنتاگون عملاً تصمیم جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، در سال پایانی ریاست‌جمهوری‌اش برای اجازه دادن به اوکراین جهت حمله به خاک روسیه با موشک‌های ATACMS را لغو کرده است.

ترامپ روز پنجشنبه در پستی در شبکه‌های اجتماعی گفت اوکراین قادر به شکست روسیه نخواهد بود مگر آنکه بتواند «ابتکار عمل تهاجمی» در جنگ داشته باشد؛ جنگی که پس از تجاوز مسکو بیش از سه سال ادامه یافته است.

او نوشت: «بسیار دشوار است، اگر نگوییم غیرممکن، که بدون حمله به کشور متجاوز در جنگ پیروز شد. هیچ شانسی برای پیروزی وجود ندارد!»

مقام‌های آمریکایی گفتند سخنان ترامپ به معنای تغییر سیاست و کنار گذاشتن سازوکار بازبینی پنتاگون یا تشویق اوکراین به استفاده از ATACMS و دیگر سامانه‌های دوربرد غربی نیست. اما یک مقام ارشد کاخ سفید گفت ترامپ ممکن است نظرش را درباره تسهیل عملیات تهاجمی گسترده‌تر علیه روسیه تغییر دهد.

ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور منتخب، در مصاحبه‌ای در دسامبر با مجله تایم گفته بود که اقدام بایدن برای اجازه دادن به حملات اوکراین در داخل روسیه «احمقانه» بوده است. او افزود: «ما فقط داریم این جنگ را تشدید می‌کنیم و اوضاع را بدتر.»

موشک‌های ATACMS آمریکایی و دیگر تسلیحات دوربرد، مانند موشک کروز Storm Shadow ساخت بریتانیا، برای اوکراین معادله جنگ را تغییر نداده‌اند. با این حال، این سلاح‌ها به کی‌یف این امکان را داده‌اند تا مقرهای فرماندهی و کنترل روسیه و پایگاه‌های هوایی دور از خطوط مقدم را تهدید کند، در حالی که مسکو برتری خود را در زمینه نیروی انسانی، تسلیحات و منابع حفظ کرده است.

به گفته دو مقام آمریکایی و یک مقام بریتانیایی، روند بازبینی پنتاگون شامل استفاده اوکراین از موشک کروز Storm Shadow نیز می‌شود، زیرا این سلاح‌ها به داده‌های هدف‌گیری آمریکا متکی هستند. دولت بریتانیا از اظهارنظر در این باره خودداری کرد.

ترامپ تهدید کرده است که در صورتی که مسکو با آتش‌بس موافقت نکند، تحریم‌ها علیه کرملین و تعرفه‌ها علیه شرکای اصلی تجاری روسیه را افزایش خواهد داد. اما تصمیم‌گیری درباره این موضوع پس از نشست او با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به تعویق افتاد؛ نشستی که در آن پوتین ترامپ را متقاعد کرد که جدی در پی صلح است.

ترامپ در ماه ژوئیه وعده داد در صورتی که اروپا هزینه آن را بپردازد، سلاح‌های جدیدی در اختیار کی‌یف قرار دهد. این تصمیم پس از توقف کوتاه در ارسال تسلیحات آمریکایی اتخاذ شد؛ توقفی که به دلیل بررسی پنتاگون درباره کمبود احتمالی در انبارهای تسلیحاتی خود صورت گرفت. ترامپ در همان ماه به خبرنگاران گفت: «ما به دنبال آن نیستیم که سلاح‌های دوربردتری برای هدف قرار دادن مسکو در اختیار اوکراین قرار دهیم.»

هرچند آمریکا هیچ برنامه‌ای برای تحویل موشک‌های بیشتر اعلام نکرده است، اما انواع دیگری از تسلیحات که دولت‌های اروپایی از آمریکا خریداری می‌کنند می‌تواند در درون مرزهای اوکراین به آن کشور کمک کند. این تجهیزات شامل سامانه‌های پدافند هوایی و سامانه موشکی چندمنظوره هدایت‌شونده (GMLRS) با برد ۹۰ مایل است.

مقام‌های آمریکایی گفتند دولت طی هفته گذشته فروش ۳۳۵۰ موشک هواپرتاب «مهمات تهاجمی برد توسعه‌یافته» یا ERAM را تأیید کرده است. این موشک‌ها قرار است ظرف حدود شش هفته به اوکراین برسند. این بسته تسلیحاتی ۸۵۰ میلیون دلاری، که عمدتاً توسط کشورهای اروپایی تأمین مالی می‌شود و اقلام دیگری را هم در بر دارد، تا پس از برگزاری نشست‌های ترامپ با پوتین و ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، به تعویق افتاده بود.

چند مقام آمریکایی گفتند استفاده از موشک‌های ERAM با بردی بین ۱۵۰ تا ۲۸۰ مایل، مستلزم آن است که اوکراین از پنتاگون تأیید بگیرد. وزارت خارجه آمریکا به درخواست برای اظهارنظر در این باره پاسخ نداد.

دولت بایدن از سال ۲۰۲۳ صدها موشک ATACMS در اختیار اوکراین قرار داد. محدودیت‌ها بر حملات ATACMS به داخل خاک روسیه، که ابتدا در دوره بایدن اعمال شده بود، در پاییز ۲۰۲۴ و پس از ورود نیروهای کره شمالی به جنگ در کنار روسیه برداشته شد.

به گفته مقام‌های آمریکایی، آخرین محموله از موشک‌های ATACMS که در دوران بایدن برای اوکراین مجاز شده بود، در بهار امسال تحویل شد و اکنون کی‌یف ذخیره اندکی از این موشک‌ها در اختیار دارد.

اوکراین همچنین برخی تسلیحات دوربرد بومی خود را برای هدف قرار دادن خاک روسیه توسعه داده است؛ به‌ویژه پهپادهایی که برای حمله به پالایشگاه‌های نفت و هواگردهای روسیه به کار گرفته است.

زلنسکی اخیراً گفت کشورش در حال توسعه یک موشک کروز جدید به نام فلامینگو است که می‌تواند تا پایان امسال یا اوایل سال آینده در مقیاس قابل توجهی تولید شود.

جیمز تاونسند، که در دولت اوباما عالی‌ترین مقام پنتاگون در امور ناتو بود، در خصوص محدودیت‌های استفاده از ATACMS گفت: «پهپادها برای برخی کارها عالی هستند، اما آسیب‌پذیری‌های خاص خود را دارند. شما نمی‌خواهید توانایی اوکراین برای فشار آوردن بر روس‌ها را محدود کنید.»

علاوه بر الزام به گرفتن تأیید برای حملات موشکی، کولبی ـــ سومین مقام ارشد پنتاگون که مدت‌هاست درباره ضرورت حفظ منابع این وزارتخانه برای بازدارندگی در برابر چین ابراز نگرانی کرده ـــ کنترل بیشتری بر مهمات اختصاص‌یافته به اوکراین اعمال کرده است. او در یادداشتی در ماه ژوئن سه دسته‌بندی «سبز، زرد و قرمز» برای ارزیابی کفایت ذخایر تسلیحاتی آمریکا جهت تخصیص بخشی از آنها به کی‌یف تعیین کرد.

دسته سبز شامل سامانه‌هایی بود که آمریکا به وفور در اختیار داشت و می‌توانست به‌راحتی در اختیار اوکراین قرار دهد، در حالی که سامانه‌های زرد و قرمز در مقادیر کمتری موجود بودند. این تقسیم‌بندی به هگست اختیار داد که سامانه‌های تسلیحاتی اختصاص‌یافته به اوکراین در دسته‌های زرد و قرمز را بازپس گیرد.

الکساندر وارد، مایکل آر. گوردون و لارا سلیگمن / وال استریت ژورنال / ۲۳ اوت ۲۰۲۵