توماس باراک، نماینده ارشد آمریکا، روز سهشنبه گفت لبنان روز یکشنبه (۳۱ آگوست ۲۰۲۵) طرحی را با هدف ترغیب حزبالله به خلع سلاح ارائه خواهد کرد و انتظار میرود اسرائیل چارچوبی متناظر برای خروج نظامی خود ارائه دهد.
باراک پس از گفتگو با رئیس جمهور جوزف عون در بیروت گفت که پیشنهاد لبنان شامل اجبار نظامی نخواهد بود، بلکه بر تلاشها برای تشویق حزبالله به تسلیم سلاحهایش ـــ از جمله پرداختن به تأثیر اقتصادی بر جنگجویانی که توسط ایران تأمین مالی میشوند ـــ متمرکز خواهد بود.
باراک گفت: «ارتش و دولت لبنان در مورد جنگ صحبت نمیکنند. آنها در مورد چگونگی متقاعد کردن حزبالله برای تسلیم این سلاحها صحبت میکنند.»
اقدام کابینه لبنان در این ماه برای موظف کردن ارتش به تدوین طرحی برای ایجاد انحصار دولتی در زمینه سلاح، حزبالله مسلح را خشمگین کرده است، که میگوید چنین درخواستهایی فقط به نفع اسرائیل است.
اسرائیل روز دوشنبه اعلام کرد که اگر نیروهای مسلح لبنان برای خلع سلاح گروه شبهنظامی شیعه مورد حمایت ایران اقدام کنند، حضور نظامی خود را در جنوب لبنان کاهش خواهد داد. باراک که روز یکشنبه با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، دیدار کرد، این تحول را «تاریخی» توصیف کرد.
او گفت: «آنچه اسرائیل اکنون گفته این است: ما نمیخواهیم لبنان را اشغال کنیم. ما از خروج از لبنان خوشحالیم و به محض اینکه ببینیم طرح خلع سلاح واقعی حزبالله چیست، با طرح خود به این انتظارات برای خروج پاسخ خواهیم داد.»
نواف سلام، نخست وزیر لبنان، پس از دیدار با هیئت آمریکایی، گفت که لبنان در مسیری برگشتناپذیر برای قرار دادن تمام سلاحها تحت کنترل دولت قرار گرفته است و ارتش قرار است تا هفته آینده یک طرح جامع ارائه دهد.
نعیم قاسم، رهبر حزبالله، در یک سخنرانی ضبط شده که روز دوشنبه پخش شد، از تصمیم دولت برای خلع سلاح این گروه انتقاد کرد و از مقامات خواست که آن را لغو کنند و گفت که عقبنشینی «یک فضیلت» خواهد بود.
در حالی که هیچ پیشنهاد رسمی رد و بدل نشده است، باراک گفت که تعهدات شفاهی از هر دو طرف نشان دهنده مسیر باریکی برای اجرا است.
ملاحظات اقتصادی
حزبالله در جنگ سال گذشته با اسرائیل که منجر به کشته شدن بسیاری از فرماندهان و جنگجویان ارشد آن شد، به طور قابل توجهی تضعیف شد. آتشبسی که با میانجیگری ایالات متحده به درگیری پایان داد، دولت لبنان را ملزم به خلع سلاح همه گروههای مسلح غیردولتی میکند.
در همین حال، اسرائیل مواضع خود را در داخل لبنان حفظ کرده و ارتش آن کشور به انجام حملات هوایی دورهای که میگوید شبهنظامیان و سلاحهای حزبالله را هدف قرار میدهد، ادامه داده است.
نعیم قاسم، رهبر حزبالله چارچوب گام به گامی را که بر اساس آن عقبنشینی اسرائیل و خلع سلاح حزبالله به طور موازی پیش برود، رد کرده است.
قاسم میگوید حزبالله تا زمانی که اسرائیل توافق آتشبس امضا شده در ۲۷ نوامبر را به طور کامل اجرا نکند، در مورد استراتژی دفاع ملی بحث نخواهد کرد. “بگذارید آنها توافق (آتشبس) را اجرا کنند… پس از آن ما در مورد استراتژی دفاعی بحث خواهیم کرد.”
باراک تأکید کرد که هرگونه ابتکار خلع سلاح باید تأثیر اقتصادی بر دهها هزار جنگجوی حزبالله و خانوادههای آنها را که بسیاری از آنها به بودجه ایران متکی هستند، در نظر بگیرد.
«اگر از بخشی از جامعه لبنان میخواهیم که از معیشت خود دست بکشند ـــ زیرا وقتی میگوییم حزبالله را خلع سلاح کنید، در مورد ۴۰ هزار نفری صحبت میکنیم که از ایران پول میگیرند ـــ شما نمیتوانید فقط سلاحهای آنها را بگیرید و بگویید، “موفق باشید، بروید درخت زیتون بکارید”. ما باید به آنها کمک کنیم.»
او گفت کشورهای حوزه خلیج فارس، از جمله قطر و عربستان سعودی، آمادهاند تا از اقتصاد لبنان ـــ به ویژه در جنوب، که دژ حزبالله است ـــ به عنوان بخشی از ابتکاری برای ارائه جایگزینهایی برای سیستم پرداخت حقوق حزبالله، حمایت کنند.
باراک گفت که مذاکراتی برای ایجاد یک «مجمع اقتصادی» با حمایت کشورهای خلیج فارس، ایالات متحده و مقامات لبنانی در حال انجام است که معیشت پایدار را برای اعضای حزبالله ارائه دهد.