ترامپ خواستار اعزام نیروهای اروپایی به اوکراین است، مردم «نه» می‌گویند؛ رهبران اروپا چه خواهند کرد؟

در حالی که دونالد ترامپ خواستار اعزام نیروهای اروپایی به اوکراین پس از توافق صلح شده، افکار عمومی در اروپا صراحتاً با این ایده مخالفت می‌کند. بر اساس نظرسنجی‌ها، ۵۶٪ از آلمانی‌ها و ۵۸.۵٪ از لهستانی‌ها مخالف اعزام نیروی نظامی هستند. شکاف میان رهبران اروپا نیز عمیق‌تر شده؛ برخی همچون فرانسه و دانمارک آماده مشارکت‌اند، در حالی‌که ایتالیا و لهستان هشدار می‌دهند چنین اقدامی خطرناک و تحریک‌آمیز است. در نبود توافقی روشن، رهبران اروپایی میان فشارهای سیاسی، محدودیت‌های نظامی و مقاومت افکار عمومی گرفتار شده‌اند.

وال استریت ژورنال در گزارشی با عنوان «ترامپ خواستار اعزام نیروهای اروپایی به اوکراین است، اما رأی‌دهندگان اروپایی قانع نشده‌اند» به بررسی شکاف میان رهبران سیاسی اروپا و افکار عمومی قاره سبز درباره استقرار نیرو در اوکراین پرداخته است.: در حالی که برخی دولت‌های اروپایی به‌دنبال اعزام هزاران سرباز به اوکراین در صورت دستیابی به توافق صلح میان کی‌یف و مسکو هستند، با مانعی جدی روبرو شده‌اند: افکار عمومی اروپا.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، اخیراً با ایده ارائه نوعی تضمین امنیتی به اوکراین موافقت بیشتری نشان داده است، آن هم پس از آنکه فرانسه و بریتانیا پیشنهاد اعزام یک «نیروی اطمینان‌بخش» به اوکراین را پس از توافق صلح، برای بازدارندگی از حملات آتی روسیه مطرح کردند.

با این حال، رهبران اروپایی با این واقعیت ناخوشایند مواجه‌اند که بسیاری از رأی‌دهندگان با هرگونه اعزام نیرو که سربازان را در معرض خطر قرار دهد، مخالف‌اند. کشورهای اروپای شرقی نیز تمایلی به خارج کردن نیروهای خود از مرزهایشان ندارند؛ همان مرزهایی که جبهه شرقی ناتو را تشکیل می‌دهند. در ایتالیا و آلمان نیز مخالفت با اعزام نیرو نسبتاً گسترده است، به‌ویژه به‌خاطر میراث جنگ جهانی دوم که همچنان در حافظه جمعی این کشورها زنده است.

هنگامی که فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، اخیراً اعلام کرد قصد دارد درباره امکان اعزام نیرو به اوکراین با پارلمان مشورت کند، واکنش‌ها محتاطانه بود. وزیر خارجه‌اش، یوهان وادفول، هشدار داد که چنین اقدامی می‌تواند توان ارتش آلمان (بوندس‌ور) را بیش از حد بکشد، چرا که این ارتش هم‌اکنون در حال ایجاد یک تیپ زرهی در لیتوانی برای دفاع از جبهه شرقی ناتو است. برخی رهبران سیاسی نیز گفتند این بحث زودهنگام است، چرا که هنوز نشانه‌ای از دستیابی به توافق صلح دیده نمی‌شود.

تصمیم برای اعزام نیرو توسط آلمان تنها از سوی پارلمان می‌تواند اتخاذ شود، آن هم در شرایطی که دولت اکثریت کوچکی در اختیار دارد. احزاب مخالف، چه از جناح راست افراطی و چه از چپ افراطی، قویاً با اعزام نیرو به اوکراین مخالفت کرده‌اند. بر اساس نظرسنجی مؤسسه اینزا در هفته گذشته، ۵۶ درصد از پاسخ‌دهندگان با مشارکت نظامی آلمان مخالف بودند، که این رقم نسبت به بهار افزایش یافته است.

لئونارد وولترز، ۲۸ ساله، که در بخش بازاریابی یک استارتاپ در برلین کار می‌کند، می‌گوید: «می‌ترسم بوندس‌ور توان کافی برای انجام چنین مأموریتی را نداشته باشد، بدون اینکه امنیت داخل کشور به خطر بیفتد.»

حتی در فرانسه—که از حامیان اصلی استقرار نیروهای زمینی در اوکراین به‌شمار می‌رود—حمایت عمومی به وجود یک توافق صلح نهایی گره خورده است، نه صرفاً آتش‌بس. در نظرسنجی موسسه الب در ماه مارس، ۶۷ درصد از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند در صورتی از اعزام نیروهای فرانسوی حمایت می‌کنند که توافق صلح بین کی‌یف و مسکو به‌دست آمده باشد. بدون چنین توافقی، ۶۸ درصد مخالف بودند.

نیکلا دگاژ، تکنسین صحنه ۴۵ ساله در پاریس، روسیه را تهدیدی برای فرانسه نمی‌بیند و نسبت به رهبری اروپا بی‌اعتماد است. او می‌گوید: «اگر برای بازسازی به اوکراین می‌رویم، اشکالی ندارد. اما اگر برای ایجاد تردید و تداوم جنگ می‌رویم، فایده‌ای ندارد.»

مقام‌های اروپایی می‌گویند بدون اعلام موضعی روشن از سوی ایالات متحده مبنی بر اینکه نیروهای اروپایی از حمایت پیشرفته‌ترین ارتش جهان برخوردار خواهند بود، اقناع افکار عمومی برای پذیرش اعزام نیرو تقریباً غیرممکن است. با وجود موجی از تحرکات دیپلماتیک پرشتاب در هفته‌های اخیر، هنوز هیچ شفافیتی در مورد آنچه آمریکا مایل به ارائه‌اش است، وجود ندارد. ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین، صراحتاً حضور نیروی زمینی آمریکا در اوکراین را رد کرده اما گفته است که ایالات متحده نقشی در تضمین امنیت اوکراین ایفا خواهد کرد.

بسیاری از رهبران اروپایی استقرار نیرو در اوکراین را برای امنیت اروپا حیاتی می‌دانند و هشدار می‌دهند که در صورت سقوط کی‌یف، روسیه ممکن است به دیگر بخش‌های اروپا نیز حمله کند. حضور نیروهای زمینی همچنین پیامی آشکار از تعهد اروپا به دفاع از اوکراین محسوب می‌شود، در حالی که واشنگتن هنوز در حال بررسی نوع و میزان تضمین‌های امنیتی مورد نظر است.

این استدلال‌ها در برخی مناطق اروپا، به‌ویژه کشورهای شمالی، حمایت اکثریت را جلب کرده است. هلند، دانمارک و استونی اعلام کرده‌اند که برای اعزام نیرو آمادگی دارند.

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، تلاش کرده است تا افکار عمومی را آرام کند و تأکید کرده که نیروهای اعزامی تنها در فرودگاه‌ها و زیرساخت‌های کلیدی مستقر خواهند شد—نقاطی دور از مناطق درگیری. مکرون و دیگر رهبران اروپایی مدت‌هاست که بر این باورند که دفاع در خط مقدم باید برعهده ارتش اوکراین باشد که به‌خوبی مسلح شده است.

مکرون گفته است: «هدف از این نیروهای اطمینان‌بخش، ایفای نقش در عملیات حفظ صلح نیست. آن‌ها قرار نیست مرز را نگه دارند»، و افزوده که نیروهای فرانسوی «حمایت راهبردی» ارائه خواهند داد.

نقش بریتانیا نیز همچنان با شرط و شروط همراه است. کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، گفته که تنها در صورتی از اعزام نیرو حمایت خواهد کرد که ایالات متحده تضمین دهد در صورت حمله روسیه به این نیروها، پشتیبانی نظامی ارائه خواهد کرد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که اکثریت مردم بریتانیا با مشارکت ارتش کشورشان در هرگونه مأموریت حفظ صلح موافق‌اند، اما تمایلی به تحریک رویارویی مستقیم با روسیه ندارند.

دولت استارمر تاکنون سکوت کرده که آیا نیروهای بریتانیایی در صورت حمله مجدد روسیه به اوکراین اجازه شلیک به سربازان روسی را خواهند داشت یا خیر.

در همین حال، طرح‌های پرزرق‌وبرق برای ایجاد یک نیروی حافظ صلح ۳۰هزار نفری اروپایی، تا حد زیادی کوچک‌سازی شده‌اند؛ بخشی از این عقب‌نشینی به دلیل کمبود نیروی انسانی در ارتش بریتانیاست. فرانسه و بریتانیا در مجموع قصد دارند بین ۶ تا ۱۰ هزار سرباز اعزام کنند. به گفته مقام‌ها، مشارکت بریتانیا احتمالاً بیشتر بر حوزه‌های دریایی و هوایی متمرکز خواهد بود؛ از جمله گشت‌زنی در آسمان و دریا برای بازدارندگی در برابر هرگونه تجاوز روسیه. هرگونه حضور ارتش بریتانیا در خاک اوکراین نیز عمدتاً به آموزش نیروهای زمینی اوکراینی محدود خواهد شد.

با این حال، حتی تلاش برای ایجاد یک نیروی اروپایی با مأموریتی محدود، با واکنش منفی روبه‌رو شده است—به‌ویژه از سوی نیروهای پوپولیست در قاره. پس از دیدار رهبران اروپایی با ترامپ در واشنگتن که به نوعی به تلاش‌ها برای ایجاد یک نیروی امنیتی با حمایت آمریکا شتاب بخشید، ماتئو سالوینی، معاون نخست‌وزیر ایتالیا، مستقیماً به انتقاد از مکرون پرداخت.

سالوینی، رهبر حزب ملی‌گرای لیگ، گفت: «اگر دوست داری بروی، برو. کلاه خودت را بپوش، ژاکتت را بپوش، اسلحه‌ات را بردار و برو به اوکراین.»

لهستان که در سال‌های ابتدایی جنگ از بزرگ‌ترین حامیان اوکراین بود—با ارسال جنگنده، تانک، بالگرد و نفربر زرهی به جبهه—اکنون خط قرمز خود را در برابر اعزام نیرو به اوکراین به‌عنوان بخشی از یک نیروی امنیتی گسترده‌تر با حمایت آمریکا، تعیین کرده است.

ورشو می‌گوید برای کشورهای مرزی، خطرات اعزام نیرو به اوکراین به‌مراتب بیشتر است. به‌گفته مقام‌های لهستان، حضور نیروهای لهستانی می‌تواند موجب تشدید درگیری و گسترش آن به خاک لهستان شود.

پس از موج عظیم حمایت‌ها در سال ۲۰۲۲ و ورود گسترده پناهندگان اوکراینی، این جنگ در لهستان به‌شدت سیاسی شده است. اکنون بسیاری در این کشور خواهان رویکردی بسیار محتاطانه‌تر هستند. در نظرسنجی مؤسسه مستقل یونایتد سروی در ماه مارس امسال، ۵۸.۵ درصد از پاسخ‌دهندگان به‌شدت با اعزام نیرو به اوکراین مخالفت کردند و ۲۸ درصد دیگر نیز گفتند «احتمالاً نباید» نیرو به کشور همسایه فرستاده شود.

منبع: وال استریت زورنال، برگردان برای اخبارروز: گُلشن افتخاری