دیدار پزشکیان با خامنه‌ای در تهران؛ عراقچی با گروسی در نیویورک

مسعود پزشکیان رئیس جمهور، در آستانه‌ حضور در نشست سالیانه‌ مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، عصر روز دوشنبه با آیت‌الله خامنه‌ای دیدار کرد. به گزارش ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی خامنه‌ای، پزشکیان در این دیدار گزارشی از برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای سفر به نیویورک ارائه کرد و رهبر حکومت نیز نکات و توصیه‌هایی را بیان کرد. جزئیات بیشتری از این دیدار منتشر نشده است.

عراقچی و گروسی با یکدیگر دیدار و گفت وگو کردند

عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی که برای شرکت در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده است، با رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار و گفت و گو کرد.

به گزارش دوشنبه شب ایرنا از وزارت امور خارجه، در این دیدار آخرین وضعیت تعاملات ایران و آژانس بررسی شد.

عراقچی با اشاره به حسن نیت و رویکرد مسئولانه ایران در رابطه با موضوع هسته‌ای، هرگونه پیشرفت در این زمینه را منوط به مسئولیت‌پذیری طرف‌های مقابل و توقف زیاده‌خواهی و سوء استفاده آنها از شورای امنیت برای اعمال فشار بر ایران دانست.

گروسی دوشنبه شب (۳۱ شهریور ۱۴۰۴) با انتشار پیامی در شبکه ایکس نوشت: در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل، رایزنی‌های فشرده با آقای عراقچی، درباره برنامه هسته‌ای ایران ادامه یافت.

هشدار عراقچی به اروپا درباره بازگشت تحریم‌های شورای امنیت

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در آستانه تهدید بازگشت تحریم‌های سازمان ملل، تأکید کرد جمهوری اسلامی «به زبان فشار و تهدید پاسخ نخواهد داد» و تنها دیپلماسی را راه‌حل مناقشه هسته‌ای چند دهه‌ای با غرب می‌داند. او در گفت‌وگویی با تلویزیون دولتی ایران از نیویورک گفت: «زمان آن رسیده که غرب میان همکاری یا تقابل یکی را انتخاب کند.»

سه کشور اروپایی، بریتانیا، فرانسه و آلمان (موسوم به تروئیکای اروپایی یا E3)، از ۲۸ اوت روند ۳۰ روزه بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت را آغاز کرده‌اند. آنها تهران را متهم می‌کنند که به تعهدات توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ پایبند نبوده است؛ توافقی که هدف آن جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای بود.

عراقچی روز دوشنبه در نیویورک با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دیدار کرد و قرار است امروز (سه‌شنبه) با همتایان اروپایی خود در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل مذاکره کند. او هشدار داد: «امیدوارم در روزهای آینده راه‌حل دیپلماتیک پیدا شود، در غیر این صورت تهران اقدامات مناسب خود را انجام خواهد داد.»

پیشنهاد اروپا و هشدار درباره «اسنپ‌بک»

به گفته منابع دیپلماتیک اروپایی، سه کشور پیشنهاد داده‌اند بازگرداندن تحریم‌ها تا شش ماه به تعویق بیفتد تا فرصتی برای مذاکره باقی بماند، مشروط بر آنکه ایران دسترسی بازرسان آژانس به سایت‌های هسته‌ای را دوباره برقرار کند، درباره ذخایر اورانیوم غنی‌شده شفاف‌سازی کند و گفت‌وگو با آمریکا را از سر بگیرد.

اما این منابع می‌گویند ایران تاکنون به این شروط پاسخ مثبت نداده است. یکی از دیپلمات‌ها به رویترز گفت: «توپ در زمین ایران است. باید در روزهای آینده گام‌های مشخص بردارد، در غیر این صورت تحریم‌ها دوباره اعمال خواهند شد.»

اگر تا ۲۷ سپتامبر توافقی حاصل نشود، تمامی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران بازمی‌گردند. اقتصاد ایران پیش‌تر نیز تحت فشار تحریم‌های آمریکا که از سال ۲۰۱۸ و پس از خروج دونالد ترامپ از برجام دوباره اعمال شد، به شدت آسیب‌دیده است.

فشار داخلی و پیامدهای منطقه‌ای

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، روز شنبه تأکید کرده بود که ایران «از عهده هرگونه بازگشت تحریم‌ها برخواهد آمد». اما منابع داخلی هشدار می‌دهند نارضایتی عمومی از وضعیت وخیم اقتصادی رو به افزایش است و حاکمیت پاسخ روشنی برای آن ندارد.

پس از حملات آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران در ژوئن، مجلس ایران قانونی تصویب کرد که همکاری با آژانس را تعلیق و شرط کرد هرگونه بازرسی تنها با تأیید شورای عالی امنیت ملی انجام شود. با این حال، تهران و آژانس در ۹ سپتامبر توافق کردند که بازرسی‌ها دوباره آغاز شود.

عراقچی در پایان گفت: «برای استفاده از روزهای باقی‌مانده به نیویورک آمده‌ام تا رایزنی‌های دیپلماتیک انجام دهم. اگر راه‌حلی پیدا نشود، مسیر خود را ادامه خواهیم داد.»

کالاس: برای دیپلماسی هسته‌ای با ایران آماده‌ایم

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به محدود بودن زمان برای جلوگیری از بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران تأکید کرد که برای بررسی راه‌های دیپلماتیک و توافق در خصوص موضوع هسته‌ای ایران آمادگی دارد.

به گزارش ایرنا، کایا کالاس که برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرده است، در نشست خبری گفت: «من آماده مشارکت هرنوع گفت‌وگو و همچنین یافتن یک راه‌حل دیپلماتیک هستم.»

وی با تکرار ادعاهای سیاسی درباره برنامه صلح‌امیز هسته ای جمهوری اسلامی گفت: «روشن است که در نهایت باید توافقی حاصل شود که بر اساس آن ایران دارای سلاح هسته‌ای نباشد. این نگرانی همه کشورها، چه در اطراف ایران و چه در منطقه گسترده‌تر است.»

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ادامه داد: «همان‌طور که پیش‌تر هم گفته‌ام، واقعاً مایلم راه‌هایی برای یافتن یک راه‌حل دیپلماتیک را بررسی کنم. درست است که مکانیسم ماشه فعال شده و زمان محدودی برای رسیدن به یک نتیجه در اختیار داریم.»

در پاسخ به پرسشی درباره احتمال موفقیت تلاش‌های دیپلماتیک برای جلوگیری از بازگشت تحریم‌ها، کالاس تصریح کرد: «سخت است بگویم.»