ارزیابی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از گشایش در مورد نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران

رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی در سفر خود به امریکا طی یک سخنرانی ابراز امیدواری کرد که راه‌هایی در ارتباط با راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران در حال گشایش است. وی گفت راه‌هایی وجود دارد که به نظر می‌رسد در حال گشایش است. حالا خواهیم دید که آیا این چنین است یا خیر.وی گفت: در ماه ژانویه سال گذشته از ایران اخطارهایی مبنی بر محرومیت دسترسی بازرسان دریافت کردیم. وی افزوددر این جا موقعیت ایران با عراق قابل مقایسه نیست چرا که در عراق جنگ وجود داشت، اما در ایران شرایط صلح برقرار بود و دولت مستقل سر کار بوده است. و لذا در این شرایط شما هرکاری که می‌خواهید انجام دهید باید با دولت آنجا توافق شود.
وی گفت اطلاعاتی داشتیم که در بعضی مکان‌ها ممکن است فعالیت‌هایی صورت گرفته باشد که البته فعالیت‌هایی هم صورت گرفته بود. بنابراین ما به این مکان‌ها رفتیم و توانستیم نمونه‌برداری کنیم و با تعجب دیدیم که در مکانی که امروز می‌تواند، مزرعه، مرکز خرید یا پارکینگ یا هر چیز دیگری باشد، آثاری از فعالیت‌های هسته‌ای در گذشته وجود دارد. چرا که با تکنولوژی امروزی، پنهان کردن این نوع موارد تقریبا غیرممکن است. مقصود گروسی به سه مکان ورامین، مریوان و تورقوزآباد در حومه تهران می باشد که ردی از اورانیوم پیدا کردند. در این بررسی‌ها این طور به نظر آمد که سایت‌های ورامین و تورقوز آباد در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالا با هدف از بین بردن رد اورانیوم تخریب شده‌اند.
وی گفت چون این مکان‌ها هرگز در فهرست مکان‌هایی که آژآنس از آنها بازدید می‌کرد عنوان نشده بود، مجبور به بازرسی شدیم. وی در مورد برجام هم گفت دوره مثبت برجام کم و بیش ۴ سال طول کشید تا اینکه ایالات متحده از برجام خارج شد و ایران هم از مواردی که در برجام باید تبعیت می‌کرد، عقب نشست. و امروز این توافق در واقعیت مانند یک پوسته خالی است.با این حال آقای گروسی تاکید کرد که فعالانه با کشورهای عضو برجام در حال رایزنی است تا به تلاش‌های دیپلماتیک آن‌ها در زمینه از سرگیری اجرای این توافق کمک کند. وی افزود که علاوه بر مشورت با این کشورها، با مسئولان ایرانی نیز در گفت‌گو است تا امکانی برای نقش‌آفرینی این سازمان بین‌المللی فراهم شود.
به نظر میرسد ایران در هراس از اقدامات جامعه بین المللی علیرغم شعارهایی که سر داده مجبور به همکاری برای نظارات بیشترآژانس بر برنامه هسته ایش شده است و بعید است بتواند از این مسیر عدول کند چون میتواند با تحریمهای سازمان ملل رو در رو شود.