پیش‌بینی‌ها درباره‌ توافق ایران و آمریکا، چالش ها و ابهامات

بدنبال انتشار احتمال خبر پرداخت 24 میلیارد دلار به جمهوری اسلامی درقبال آزادی زندانیان و نیز توافق موقت هسته ای اخبار و شایعات زیادی رونق گرفته است و حتی اخباری منتشر شده که حاکی از توافق قریب‌الوقوع ایران و آمریکاست در حالیکه بسیاری از ناظران تردیدهای بسیاری در این زمینه انجام داه اند.
مهمترین خبر در این زمینه به گزارش روزنامه‌های اسرائیلی برمیگردد که در این خصوص گزارش‌ داده‌اند که اسرائیل انتظار دارد ظرف چند هفته آینده، ایران و آمریکا به توافقی دست یابند. که ایران موافقت کرده است که در ازای کاهش تحریم‌ها، غنی‌سازی اورانیوم در سطح بالا را متوقف کند.
گزارش‌ها ی دیگری هم منشر شده است که حاکی از پیشرفت چشمگیر تماس‌های ایران و امریکاست. گرچه خود ایران و امریکا در این خصوص اظهارنظر شفافی نکرده‌اند، اما به نظر می رسد بازار در این خصوص واکنش مثبتی نشان داده است. سکه طلا به کمتر از ۳۰ میلیون تومان و دلار به کمتر از ۵۰ هزار تومان کاهش یافته است. اما این تغییر بازار هنوز محتاطانه است. به گفته‌ی تحلیلگران، این کاهش‌ها ناشی از انتشار اخباری در خصوص آزادسازی برخی منابع ارزی ایران هم هست.
گرچه جمهوری اسلامی ایران تاکنون بارها اعلام کرده است که ارز‌های ایران در راه تهران هستند، اما بر اساس تحلیل‌های اقتصادی، به نظر می‌رسد که این بار ایران پذیرفته است که کاهش تحریم‌ها و توقف غنی‌سازی را به صورت گام به گام و مرحله به مرحله پیش ببرد.
این همان راهبردی است که دولت حسن روحانی به خاطر انجام آن به سازشکاری متهم شده بود، اما ظاهرا حالا دولت یکدست همان راهبرد را برای بهبود نسبی شرایط اقتصادی کشور در پیش گرفته است و ظاهرا علی خامنه‌ای هم با پذیرش آن مشکلی ندارد.
برخی تحلیلگران مبادله‌ی زندانیان را نیز بخشی از این روند می‌دانند که در سرعت بخشی به این روند موثر عمل کرده است. گفته می شود که در اولین مرحله آزادسازی،‌ این توافق اولیه شامل آزادسازی حدود 20 میلیارد دلار دارایی ایران از حساب‌های بانکی مسدود شده خارج از ایران – واقع در کره جنوبی، عراق و صندوق بین‌المللی پول می‌شود.
در عین حال برخی خبرگزاری‌های ایران هم گزارش داده‌اند که به زودی مبلغی بیش از ۲۴ میلیارد دلار از منابع ارزی بلوکه شده ایران در عراق و کره جنوبی و از طریق منابع قابل دسترس ایران در صندوق بین‌المللی پول وارد ایران خواهد شد.
گفته می‌شود در پی سفر سلطان عمان به ایران و سفر مشاور بایدن، رئیس جمهور آمریکا به عمان مقرر شده است تا در قالب تفاهمی با ایران این منابع بلوکه شده آزاد شود. همچنین علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران و عراق هم از آزادسازی دو میلیارد دلار از منابع ارزی بلوکه شده ایران خبر داده است.
به گفته‌ی تحلیلگران گرچه بخش مهمی از این پول در قالب مواد غذایی و دارو به ایران انتقال می یابد و ایران احتمالا اصل این پول‌ها را دریافت نمی‌کند، اما به نظر می‌رسد که آزاد شدن نسبی بخش‌هایی از این پول‌ها تاثیر خود را بر بازار باقی گذاشته است و با افزایش میزان ارز موجود در بازار، ظاهرا بازار تا حدودی کاهش نسبی را تجربه می‌کند.
اما علیرغم این شایعات بعید است توافق هسته ای با ثباتی شکل گیرد و انتخابات ریاست جمهوری امریکا و چالشهای درونی ایران و مسیله اعتراضات مردم و نیز بحران جنگ اوکراین موضوعاتی هستند که عملا مولفه های مهمی هستند که ابهامهای زیادی برای انجام توافق ایحاد کرده است. فقط ممکن توافق موقتی شکل گیرد که عمر چندانی نخواهد داشت و حداکثر یک ساله خواهد بود و اقتصاد ایران را در حالت موقت و بی تصمیمی قرار خواهد داد.