وضعیت توافق هسته‌ای، سفر وزیر خارجه عمان به تهران

در حالی که ابهام‌ها در خصوص تفاهم ایران با غرب همچنان ادامه دارد، سفر بدر بن حمد البوسعیدی ر وزیر خارجه عمان به تهران مورد توجه ناظران قرار گرفت امیرعبداللهیان روز گذشته در ملاقات با وزیر خارجه عمان این کشور را دوست بسیار نزدیک ایران در منطقه توصیف کرد و از تلاش های سازنده این کشور در مسیر کمک به لغو تحریم ها علیه ملت ایران و نیز کمک برای بهبود و ارتقای روابط با برخی کشورهای منطقه تشکر و قدردانی کرد. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی نیز روز دوشنبه، در اظهار نظری عمان را شریک سازنده برای جمهوری اسلامی و دارای نقشی مثبت توأم با حسن نیت در موضوعات منطقه‌ای دانست. وی افزود ایران در استفاده از فرصت‌های دیپلماتیک برای تأمین حقوق ملت ایران غفلت نمی‌کند و ازرویکرد کشورهای دوست که علاقه‌مند هستند در مسیر دستیابی به توافق سازنده کمک کنند، استقبال می‌کند. این سخنان به معنی تایید ضمنی ابتکار عملی عمان در مورد حل مناقشات منطقه ای و نیز حل و فصل مشکلات میان ایران و امریکا در حوزه هسته ای و تبادل زندانیان است . عمان چندی پیش در قالب مذاکرات شش کشور شورای همکاری خلیج فارس و ایران و عراق مطرح شد و تا طرح احتمالی نشست وزرای خارجه این هشت کشور در حاشیه اجلاس آتی مجمع عمومی سازمان ملل اجرایی شود. زیرا ایده همکاری‌های درون منطقه‌ای با توجه به بازگشایی رابطه تهران و ریاض امکانی برای اجرا یافته است همچنین عمان در جست‌و‌جوی راهکارهایی برای پایان بخشیدن به جنگ یمن که یکی از محورهای اختلافی میان جمهوری اسلامی و عربستان سعودی است قبلا عمان نیز محل مذاکرات حوثیها و عربستان بوده است این در حالیست که تسهیل مذاکرات پنهان تهران و قاهره نیز در سفر وی گنجانده شده است.
سخن ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه نشانگر این بود که بخش مهمی از مأموریت فرستاده عمان به تهران، ادامه نقش میانجی این کشور در روند مذاکرات غیر مستقیم تهران و واشنگتن در موردتبادل زندانیان ایرانی و امریکایی دو کشور و توافق هسته‌ای است. دو کشور فکر میکنند موفقیت در فرایند تبادل زندانیان می‌تواند مقدمه‌ای برای فراهم کردن زمینه حل موضوعات اصلی همچون پرونده هسته‌ای باشد.
در این میان بدنبال سخنان جیک سالیوان که روز یکشنبه گفت دولت جو بایدن به هیچ توافق واقعی با ایران بر سر مساله هسته‌ای نزدیک نیست و دولتش از ابتدای روی کارآمدن بایدن تلاش‌ها برای آزادی امریکایی‌های زندانی در ایران را آغاز کرده، ولی هنوزبه توافقی در این خصوص نرسیده است و تماس‌های غیرمستقیم برای ازادی انها ادامه دارد، ناصر کنعانی در واکنش گفت مسیر مذاکره برجام همچنان باز است و می‌توان در مسیر دیپلماتیک، آن را پیگیری کرد.ناصر کنعانی همچنین درباره روابط اقتصادی میان ایران و عراق، آمریکا را به مداخله متهم کرد و گفت که دو کشور مدل‌های مختلف همکاری از جمله تهاتر را تجربه می‌کنند. در این میان و در اخرین تحول متیو میلر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به اظهارات وزیر خارجه عمان مبنی بر اینکه ایران و آمریکا در حال نهایی کردن توافق برای تبادل زندانیان هستند، گفت: نمی خواهم در خصوص گفتگوهای خصوصی دیپلماتیک اظهار نظر کنم اما باید بگویم که بازگرداندن آمریکایی هایی که به صورت غیر قانونی بازداشت شده‌اند، همچنان هدف رئیس‌جمهور، وزیر خارجه و همه کارکنان وزارت خارجه آمریکا است تا آنها را به خانه برگردانیم.
با این حال کارشناسان و تحلیلگران ایرانی همچنان درباره‌ شرایط پس از توافق صحبت و گمانه‌زنی می‌کنند. ضمن اینکه برخی گزارش‌های بین‌المللی هم از نوعی تفاهم نانوشته بین ایران و امریکا خبر داده‌اند.هاآرتص و شبکه‌های خبری اسرائیل از جمله رسانه‌هایی هستند که بارها از تفاهم نانوشته هسته ای بین ایران و امریکا خبر داده‌اند. کوروش احمدی، دیپلمات بازنشسته، درباره گزارش هاآرتص درباره‌ی تفاهم نانوشته بین ایران و آمریکا با توجه به کاهش غنی سازی در ایران ضمن بیان این موضوع که در این باره اطلاعاتی منتشر نشده است، احتمال ساختن این خبر توسط خود اسرائیلی را رد نکرد و در عین حال گفت، نمی‌توان شواهدی مبنی بر اینکه این تفاهم نانوشته نهایتا شکل گرفته و مبنای کار قرار گرفته یا مسکوت مانده یا منتفی شده، پیدا کرد.
وی تاکید کرد هیچ اسنادی وجود ندارد که نشان دهد که چه توافق‌های انجام شده یا این که در مرحله بعد چه اتفاقاتی قرار است رخ دهد.
احمدی تاکید دارد بیشترین مواردی که در خصوص توافق بین ایران و آمریکا مطرح است، مواردی مانند تبادل زندانیان، آزادی دارایی‌های ایران در جاهایی مانند عراق و کره جنوبی، توقف غنی سازی در شصت درصد، آرامش در منطقه و عدم حمله به سربازان آمریکا در عراق و سوریه، امنیت دریانوردی و و عدم سختگیری در اعمال تحریم‌ها و مانند اینها مطرح است. این در حالیست که به گزارش سی ان ان به حاشیه رفتن رابرت مالی نماینده ویژه امریکا در امور ایران تردیدهایی را درباره سرنوشت توافق هسته‌ای با ایران به وجود آورده است. رابرت مالی از این نظر در پرونده‌ی هسته‌ای ایران از اهمیت برخوردار است که وی یکی از معماران توافق هسته‌ای سال 2015 با ایران در دولت اوباما بوده است.
عدم توافق بین ایران و غرب و ادامه‌ی تحریم‌ها شرایط توسعه و همچنین تورم و شرایط اقتصادی را روز به روز وخیم‌تر خواهد کرد. با این حال مسئولین جمهوری اسلامی تصور می‌کنند که همین که مردم زندگی روزمره را ادامه می‌دهند کافی است و رفاه، آسایش و آرامش که با ثبات اقتصادی برای مردم فراهم می‌شود، از نظر مسئولین جمهوری اسلامی اولویت مهمی برای داشتن زندگی خوب نیست.