نامه سرگشاده و هشدار ۱۰ اقتصاددان دارنده نوبل به نتانیاهو در باره طرح شهر به اصطلاح «بشردوستانه»

بیش از ۲۳ تن از اقتصاددانان برجسته دانشگاهی در ایالات متحده و اروپا — از جمله ۱۰ برنده جایزه نوبل اقتصاد — در نامه‌ای سرگشاده به نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، نسبت به «قحطی گسترده در غزه» و پیامدهای انسانی، اخلاقی و اقتصادی آن هشدار داده‌اند. آن‌ها از دولت اسرائیل خواسته‌اند فوراً ورود کمک‌های غذایی و دارویی را تسهیل کند، از ایجاد اردوگاه‌های جمعی برای غیرنظامیان غزه صرف‌نظر کرده و به راه‌حلی انسانی و مبتنی بر حقوق بین‌الملل روی آورد. این اقتصاددانان همچنین هشدار داده‌اند که ادامه وضعیت فعلی می‌تواند منجر به تحریم‌های بین‌المللی، فرار نخبگان، آسیب به اقتصاد نوآور اسرائیل و تهدید آینده دموکراتیک این کشور شود.

در اسرائیل، معترضان به طرح دولت بنیامین نتانیاهو برای اشغال شهر غزه، یک اعتصاب سراسری یک روزه را سازمان داده‌اند. با آغاز کارزار اسرائیل برای تصرف شهر غزه، خانواده گروگان‌های اسرائیلی از مردم دعوت کردند تا در اعتصابی یک روزه، یکشنبه ۲۶ مرداد (۱۷ اوت) دست از کار بکشند و مسیرهای عبور و مرور جاده‌ای را مسدود کنند. احزاب سیاسی مخالف دولت از این تصمیم حمایت کرده‌اند. خانواده‌های گروگان‌ها از دولت خواسته‌اند به جای گسترش جنگ، با توافقی جامع جنگ را پایان دهد و همه ۵۰ گروگان باقی‌مانده را آزاد کند.

امضاکنندگان نامه به نتانیاهو از ایالات متحده و اروپا، از جمله دارون عجم‌اوغلو از دانشگاه ام‌آی‌تی، جوزف استیگلیتز از دانشگاه کلمبیا و کلودیا گلدین از دانشگاه هاروارد، طرح پیشنهادی جابجایی صدها هزار نفر از مردم غزه به شهری به اصطلاح «بشردوستانه» را محکوم کردند.

متن کامل نامه در ادامه آمده است:

۱۳ اوت ۲۰۲۵
به دفتر نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو

نامه سرگشاده

از سوی اقتصاددانان برجسته دانشگاهی در ایالات متحده و اروپا

ما با نگرانی فوری نسبت به گسترش قحطی در غزه و برنامه دولت اسرائیل برای تمرکز غیرنظامیان در آنچه «شهر بشردوستانه» خوانده می‌شود، می‌نویسیم.
به عنوان انسان، و همچنین اقتصاددان و دانشمند، خواستار توقف فوری هرگونه سیاستی هستیم که به تشدید قحطی گسترده دامن می‌زند.

بی‌شک، حماس باید مسئولیت جنایات ۷ اکتبر و گروگان‌گیری را بپذیرد. اما این واقعیت، دولت اسرائیل را که کنترل ورود و توزیع کمک‌ها را در دست دارد، از مسئولیت مبرا نمی‌کند.

در هفته‌های اخیر، برنامه جهانی غذا (WFP) وابسته به سازمان ملل هشدار داده است که تقریباً یک‌سوم از ۲/۱ میلیون ساکن این منطقه، روزهای متوالی را بدون غذا سپری کرده‌اند.
گرسنگی گسترده با شواهدی چون کمبود کمک‌های بشردوستانه، گزارش‌های عینی از ساکنان غزه و افزایش شدید قیمت مواد غذایی مشهود است. نه تنها سازمان ملل، بلکه خود بازار نیز نشانه‌هایی از قحطی را بروز می‌دهد: قیمت مواد غذایی پایه در غزه اکنون ده برابر بیشتر از سه ماه پیش است.
فروپاشی سیستم توزیع کمک سازمان ملل و جایگزینی آن با تعداد معدودی از پایگاه‌های کمک‌رسانی تحت هماهنگی اسرائیل (GHF) منجر به هرج‌ومرج مرگبار شده است: ازدحام جمعیت برای دستیابی به جیره‌های نایاب منجر به کشته یا زخمی شدن بیش از هزار نفر شده است.
در پاسخ به اعتراضات بین‌المللی، دولت اسرائیل از ۲۶ ژوئیه اجازه ورود کمک‌های بیشتری را داده، اما این کمک‌ها ناکافی بوده و وضعیت سلامت مردم همچنان بحرانی است.

علاوه بر این، طرح پیشنهادی «شهر بشردوستانه» که تحت عنوان کمک‌رسانی مطرح می‌شود، در واقع به جابجایی صدها هزار نفر از ساکنان غزه به منطقه‌ای محصور و محدود منجر خواهد شد که آزادی جابه‌جایی و کرامت انسانی آن‌ها را سلب می‌کند.
رفتار با غیرنظامیان به عنوان «موجوداتی مزاحم» که باید مهار شوند، نه انسان‌هایی که شایسته شرایط قابل‌زیست هستند، عملی است غیرقابل دفاع.

در حالی که مردم غزه بیشترین آسیب را از این سیاست‌ها متحمل خواهند شد، انتظار می‌رود اسرائیلی‌ها نیز بهای سنگینی پرداخت کنند؛ و از نظر اقتصادی، پیامدها می‌تواند فاجعه‌بار باشد.
با افزایش شواهد مبنی بر قحطی گسترده و نقض حقوق بشر، این احتمال وجود دارد که دولت‌های اروپایی تحریم‌های هدفمندی اعمال کنند که می‌تواند به‌شدت به حوزه‌های علم، تجارت و اشتغال آسیب وارد کند — نشانه‌هایی از این روند هم‌اکنون مشاهده می‌شود.
مؤسسات رتبه‌بندی احتمالاً به کاهش رتبه اعتبار دولت اسرائیل ادامه خواهند داد که موجب افزایش هزینه‌های وام‌گیری در زمانی خواهد شد که کشور با هزینه‌های عظیم بازسازی و دفاعی روبه‌روست.
افراد متخصص و ماهر در حال مهاجرت فزاینده هستند و بخش فناوری پیشرفته — که نزدیک به ۲۰ درصد تولید ناخالص داخلی و یک‌سوم درآمد مالیاتی کشور را شامل می‌شود — به خروج خود از کشور سرعت خواهد بخشید، و بدین ترتیب، اسرائیل از اصلی‌ترین موتور رشد اقتصادی‌اش محروم خواهد شد.

بر این اساس، ما از نخست‌وزیر اسرائیل و اعضای کنست (پارلمان) می‌خواهیم که:
۱. ارائه کافی غذا و کمک‌های پزشکی را فوراً بازیابی کنند؛
۲. هرگونه برنامه برای ایجاد اردوگاه برای غیرنظامیان غزه را به‌صورت کامل و رسمی رد کنند؛
۳. اعلامیه‌ای رسمی صادر کنند که کلیه پیشنهادهای مربوط به محدودسازی و کنترل جمعیت را لغو کرده و تعهد اسرائیل به حقوق بشر و قوانین بین‌المللی را تأیید کند؛
۴. با حسن نیت در جهت توافق آتش‌بس تلاش کنند؛ توافقی که بتواند وضعیت انسانی را بهبود بخشد، گروگان‌ها را بازگرداند و به درگیری پایان دهد.

فقط با اجرای این اقدامات است که اسرائیل می‌تواند از وقوع قحطی گسترده جلوگیری کند، ماهیت دموکراتیک خود را حفظ کرده و چشم‌انداز اقتصادی بلندمدت خود را ایمن سازد.
ما از رهبران غربی نیز می‌خواهیم فعالانه تلاش کنند تا این سیاست‌ها اجرا شوند.

با احترام،
امضاکنندگان، استادان اقتصاد از دانشگاه‌های برجسته ایالات متحده و اروپا (به ترتیب حروف الفبا):

۱. دارون عجم‌اوغلو – استاد مؤسسه MIT؛ برنده نوبل اقتصاد ۲۰۲۴
۲. فیلیپ آغیون – استاد در Collège de France، INSEAD و LSE
۳. دیوید آتور – استاد دانشگاه MIT و همکار بازدیدکننده Google
۴. الیویه بلانشارد – استاد بازنشسته MIT
۵. سر ریچارد بلاندل – استاد اقتصاد سیاسی، دانشگاه کالج لندن (UCL)
۶. جانت کوری – استاد ممتاز دانشگاه پرینستون
۷. سر انگوس دیتون – استاد بازنشسته دانشگاه پرینستون؛ برنده نوبل اقتصاد ۲۰۱۵
۸. پیتر دایموند – استاد بازنشسته MIT؛ برنده نوبل اقتصاد ۲۰۱۰
۹. استر دوفلو – استاد دانشگاه MIT؛ برنده نوبل اقتصاد ۲۰۱۹
۱۰. کلودیا گلدین – استاد دانشگاه هاروارد؛ برنده نوبل اقتصاد ۲۰۲۳
۱۱. متیو جکسون – استاد دانشگاه استنفورد
۱۲. چارلز منسکی – استاد دانشگاه نورث‌وسترن
۱۳. اریک ماسکین – استاد دانشگاه هاروارد؛ برنده نوبل اقتصاد ۲۰۰۷
۱۴. کوستاس مِگیر – استاد دانشگاه ییل
۱۵. جوئل موکیر – استاد دانشگاه نورث‌وسترن
۱۶. راجر میرسون – استاد دانشگاه شیکاگو؛ برنده نوبل اقتصاد ۲۰۰۷
۱۷. موریس آبسفلد – استاد دانشگاه برکلی
۱۸. ادموند فلپس – استاد دانشگاه کلمبیا؛ برنده نوبل اقتصاد ۲۰۰۶
۱۹. سر کریستوفر پیساریدس – استاد دانشگاه LSE؛ برنده نوبل اقتصاد ۲۰۱۰
۲۰. هلن ری – استاد مدرسه کسب‌وکار لندن
۲۱. جوزف استیگلیتز – استاد دانشگاه کلمبیا؛ برنده نوبل اقتصاد ۲۰۰۱
۲۲. گویدو تابلینی – استاد دانشگاه بوکونی
۲۳. مایکل وودفورد – استاد دانشگاه کلمبیا

[۱. منبع: https://docs.wfp.org/api/documents/WFP-0000167688/download/ و https://www.nytimes.com/2025/07/31/world/middleeast/gaza-market-prices-flour.html]