آژانس بین‌المللی انرژی اتمی: ایران پیش از حمله اسرائیل ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۶۰درصدی را افزایش داده بود

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در گزارشی محرمانه که روز چهارشنبه به دست کشورهای عضو رسید و خبرگزاری آسوشیتدپرس آن را رؤیت کرده، اعلام کرد ایران پیش از حمله نظامی اسرائیل در ۱۳ ژوئن، ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود تا سطح ۶۰ درصد را به‌طور قابل توجهی افزایش داده است.

طبق این گزارش که در وین منتشر شده، ایران تا ۱۳ ژوئن در مجموع ۴۴۰.۹ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد در اختیار داشت؛ افزایشی معادل ۳۲.۳ کیلوگرم نسبت به گزارش ماه مه. این میزان بر اساس داده‌های ارائه‌شده از سوی ایران، فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس بین ۱۷ مه تا ۱۲ ژوئن و برآوردهای فنی از کارکرد تأسیسات مربوطه محاسبه شده است.

اورانیوم ۶۰ درصد تنها یک گام فنی کوتاه تا سطح تسلیحاتی ۹۰ درصد فاصله دارد. بر اساس محاسبات آژانس، ۴۲ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد در صورت افزایش غنا تا ۹۰ درصد می‌تواند برای ساخت یک بمب اتمی کافی باشد.

در گزارش آژانس آمده است هنوز روشن نیست حملات اسرائیل و آمریکا تا چه اندازه برنامه هسته‌ای ایران را مختل کرده است. اسرائیل با بمباران تأسیسات هسته‌ای و نظامی ایران مدعی شد نمی‌تواند اجازه دهد تهران به سلاح اتمی دست یابد. آمریکا نیز در ۲۲ ژوئن از بمب‌های سنگرشکن علیه مراکز هسته‌ای استفاده کرد.

با این حال، ایران همواره تأکید کرده برنامه هسته‌ای‌اش صرفاً اهداف صلح‌آمیز دارد.

در ۲ ژوئیه، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، قانونی را امضا کرد که بر اساس آن همه همکاری‌های کشور با آژانس به حالت تعلیق درآمد. از آن زمان تنها نیروگاه بوشهر تحت نظارت قرار گرفته و بازرسان آژانس در اواخر اوت شاهد تعویض سوخت آن بوده‌اند.

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، در این گزارش تأکید کرده است که باید «بدون تأخیر» ترتیبات فنی برای ازسرگیری کامل بازرسی‌ها نهایی شود. او تصمیم ایران برای قطع همکاری پس از خروج اضطراری بازرسان در جریان جنگ را «بسیار تأسف‌بار» خوانده است.

آژانس همچنین گزارش داده که از ۱۳ ژوئن تاکنون موفق به راستی‌آزمایی میدانی ذخایر اورانیوم ایران نشده و این مسئله را «بسیار نگران‌کننده» دانسته است. بر اساس پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT)، ایران موظف به همکاری با آژانس است.

در بخش دیگری از گزارش آمده است که تیم فنی آژانس در ۱۱ اوت با مقام‌های ایرانی در تهران گفت‌وگو کرده و ایران در نامه‌ای در ۱۴ اوت پیش‌نویس «ترتیبات جدید» را ارائه داده است. طبق این پیشنهاد، بازرسی از تأسیسات سالم به‌صورت «مورد به مورد» و تنها پس از ارائه گزارش رسمی درباره سایت‌های آسیب‌دیده انجام خواهد شد. مذاکرات قرار است طی روزهای آینده در وین ادامه یابد.

بر پایه گزارش، کل ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران تا ۱۳ ژوئن به ۹۸۷۴.۹ کیلوگرم رسیده است؛ افزایشی معادل ۶۲۷.۳ کیلوگرم نسبت به ماه مه.

این گزارش در شرایطی منتشر می‌شود که سه کشور اروپایی ـ فرانسه، آلمان و بریتانیا ـ در ۲۸ اوت روند بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را با فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» آغاز کردند. این فرایند ظرف ۳۰ روز می‌تواند به بازگشت تحریم‌ها منجر شود، مگر آن‌که توافق تازه‌ای میان تهران و غرب حاصل شود.

اروپایی‌ها اعلام کرده‌اند در صورت ازسرگیری مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا، پذیرش دوباره بازرسی‌های آژانس و ارائه توضیح درباره بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای بالا، حاضر به تمدید مهلت خواهند بود؛ شروطی که تاکنون هیچ‌کدام از سوی ایران برآورده نشده است.