اروپا دوباره به ایران هشدار داد: زمان رو به پایان است

مقام‌های اروپایی روز چهارشنبه به ایران هشدار دادند که هنوز اقدام‌های لازم برای جلوگیری از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه برنامه هسته‌ای خود را انجام نداده است و تأکید کردند که فرصت دیپلماتیک به‌سرعت در حال از دست رفتن است.

این هشدار پس از تماس مقامات ایران با نمایندگان فرانسه، آلمان و بریتانیا و همچنین کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، صادر شد. کالاس در بیانیه‌ای تصریح کرد: «پنجره یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای موضوع هسته‌ای ایران به‌سرعت بسته می‌شود. ایران باید گام‌های معتبر و فوری برای پاسخگویی به خواسته‌های فرانسه، بریتانیا و آلمان بردارد و این به معنای همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و پذیرش بازرسی از همه سایت‌های هسته‌ای بدون تأخیر است.»

وزارت خارجه آلمان نیز در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ایران هنوز اقدام‌های منطقی و مشخص لازم را برای جلوگیری از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل انجام نداده است.»

چند ساعت بعد، عباس عراقچی وزیر خارجه ایران اعلام کرد که بازگشت تحریم‌ها «هیچ مبنای حقوقی و منطقی ندارد.» او یادآور شد تهران با میانجیگری مصر توافقی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امضا کرده تا دسترسی کامل به همه سایت‌های هسته‌ای فراهم شود و گزارش مربوط به سرنوشت مواد هسته‌ای ایران نیز ارائه گردد. با این حال، زمان ارائه این گزارش هنوز مشخص نیست و عراقچی مسیر دیگری برای پاسخ به نگرانی‌های اروپا مطرح نکرد.

وزیر خارجه ایران تأکید کرد: «اکنون نوبت طرف‌های دیگر است که از این فرصت برای باز نگه داشتن مسیر دیپلماسی و جلوگیری از بحرانی اجتناب‌پذیر استفاده کنند و جدیت و اعتقاد خود به دیپلماسی را نشان دهند.»

پرونده هسته‌ای ایران پس از جنگ ۱۲ روزه‌ای که در ژوئن میان اسرائیل و ایران درگرفت، وارد مرحله‌ای حساس‌تر شده است. در آن جنگ، نیروهای اسرائیلی و آمریکایی به سایت‌های هسته‌ای ایران حمله کردند و پرسش‌هایی جدی درباره وضعیت ذخایر اورانیوم غنی‌شده نزدیک به سطح تسلیحاتی ایران به‌وجود آوردند.

مکانیسم موسوم به «اسنپ‌بک» که در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ پیش‌بینی شده بود، به‌گونه‌ای طراحی شده که هیچ کشوری نتواند آن را وتو کند. در صورت فعال شدن، از پایان سپتامبر تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران دوباره برقرار خواهد شد: مسدود شدن دارایی‌های خارجی ایران، توقف معاملات تسلیحاتی و مجازات هرگونه توسعه برنامه موشکی بالستیک. این اقدام می‌تواند فشارهای اقتصادی مضاعفی بر اقتصاد شکننده ایران وارد کند.

کارشناسان هشدار می‌دهند که اجرای اسنپ‌بک تنش‌ها میان ایران و غرب را بیش از پیش افزایش خواهد داد؛ آن هم در شرایطی که منطقه همچنان درگیر جنگ اسرائیل علیه غزه است و ارتش اسرائیل تهاجم زمینی به شهر غزه را آغاز کرده است.