جمهوری اسلامی بیم آن دارد که نتانیاهو واشنگتن را به آستانۀ جنگ با ایران بکشاند ناصر اعتمادی

در ارزیابی‌های اطلاعاتی اسرائیل این باور وجود دارد که در صورت پیشرفت فناوری سوخت و هدایت، موشک‌های حکومت ایران در آینده ممکن است به بردهایی بیش از پنج یا شش هزار کیلومتر دست یابند. اما هیچ سند فنی علنی در دست نیست که ایران را در آستانۀ ساخت موشک‌هایی با برد هشت‌ هزار کیلومتر نشان بدهد. از همین رو، تحلیلگران غربی سخنان نتانیاهو را نه گزارش اطلاعاتی بلکه هشدار سیاسی پیش‌دستانه توصیف می‌کنند.

زمان‌بندی اظهارات نتانیاهو نیز تصادفی نیست. در آستانۀ رقابت‌های انتخاباتی آمریکا، نخست‌وزیر اسرائیل می‌کوشد موضوع ایران را دوباره به دستور کار اصلی سیاست خارجی واشنگتن بازگرداند. از دید تهران، نتانیاهو تلاش دارد فضای سیاسی آمریکا را به سمتی ببرد که هرگونه احیای توافق هسته‌ای یا گفتگو با جمهوری اسلامی از نظر افکار عمومی آمریکا غیرقابل‌قبول جلوه کند.

از سوی دیگر، تهران نگران آن است که اظهارات نتانیاهو، راهبرد بازدارندگی‌اش را بی‌اعتبار کند. جمهوری اسلامی همواره تأکید کرده است که برنامۀ موشکی‌اش «دفاعی» است و در پاسخ به تهدیدهای خارجی توسعه یافته است. اما اگر این برنامه به‌عنوان تلاشی برای دستیابی به توان تهاجمی فرامنطقه‌ای معرفی شود، ایران در افکار عمومی جهان از موقعیت مدافع به موقعیت متجاوز سقوط می‌کند. این همان خطری است که دستگاه دیپلماسی ایران در پی خنثی‌کردن آن است.

سخنان نتانیاهو، چه واقع‌بینانه باشد چه اغراق‌آمیز، بازتاب نوعی جنگ روایت‌ها میان اسرائیل و حکومت ایران است : جنگی که در آن «تصویر خطر» به‌اندازۀ خود خطر اهمیت دارد. نخست ‌وزیر اسرائیل می‌داند که ترس از رژیم ایران می‌تواند انسجام داخلی آمریکا و حمایت آن از تل‌آویو را تقویت کند. در مقابل، حکومت ایران می‌کوشد این تصویر را به‌عنوان افسانه‌ای سیاسی معرفی کند که هدفش توجیه دشمنی دیرینه با جمهوری اسلامی است.

در نهایت، نه سخنان نتانیاهو صرفاً تبلیغاتی است و نه واکنش تهران صرفاً دفاعی. هر دو سوی این منازعه می‌دانند که در عصر «ادراک و رسانه»، جنگ‌ها پیش از آنکه در میدان واقعیت آغاز شوند، در ذهن افکار عمومی شکل می‌گیرند.