روز جمعه، رئیسجمهور دونالد ترامپ در دیداری پرتنش به رئیسجمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، اعلام کرد که در حال حاضر قصد ندارد موشکهای دوربرد تاماهاوک را در اختیار اوکراین قرار دهد. این موضوع را دو منبع آگاه از جزئیات این دیدار به اکسیوس گزارش دادهاند.
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
زلنسکی امیدوار بود که با دستاوردهایی در زمینه دریافت تسلیحات جدید برای اوکراین از واشنگتن بازگردد، اما یک روز پس از گفتوگوی طولانی ترامپ با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، او با دیدگاه کاملاً متفاوتی از سوی ترامپ مواجه شد.
منابع آگاه میگویند که ترامپ تأکید کرده اولویت او اکنون دیپلماسی است و معتقد است ارائه موشکهای تاماهاوک میتواند این تلاشهای دیپلماتیک را تضعیف کند.
پشت پرده:
یکی از منابع آگاه گفت که این دیدار «آسان نبود»، و منبع دیگر بهسادگی آن را «بد» توصیف کرد.
نخستین منبع اظهار داشت: «هیچکس فریاد نزد، اما ترامپ بسیار سرسخت بود.»
منبع دوم نیز گفت: «ترامپ در طول دیدار چندین اظهارنظر قاطعانه داشت و در برخی لحظات، فضا کمی احساسی شد.»
این دیدار پس از دو ساعت و نیم بهصورت ناگهانی پایان یافت. ترامپ در پایان گفت: «فکر میکنم کارمان تمام شد. بیایید ببینیم هفته آینده چه اتفاقی میافتد.»
او به مذاکرات برنامهریزیشده میان ایالات متحده و روسیه اشاره داشت. قرار است ترامپ طی دو هفته آینده با پوتین در بوداپست دیدار کند.
جزئیات بیشتر:
در این دیدار، ترامپ زلنسکی را در جریان گفتوگوی روز پنجشنبه خود با پوتین قرار داد. او تأکید کرد که پیشنهاد کنونی ایالات متحده برای راهحل دیپلماتیک، پایان جنگ با تثبیت خطوط مقدم کنونی است؛ پیشنهادی که پذیرش آن برای اوکراین دشوار است.
ترامپ پس از این دیدار، در پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال به این موضع اشاره کرد. او دیدار را «جالب» و «صمیمانه» توصیف کرد و گفت که به زلنسکی و پوتین اعلام کرده زمان آن رسیده که «در همان نقطهای که هستند، توقف کنند» و افزود: «بگذارید هر دو طرف ادعای پیروزی کنند و تاریخ قضاوت کند!»
ترامپ سپس بدون پاسخ به سؤالات رسانهها عازم مار-آ-لاگو شد. کاخ سفید نیز به درخواست اظهارنظر فوری پاسخی نداد.
صحنه دوگانه:
زلنسکی بلافاصله پس از دیدار با ترامپ، کنفرانس تلفنی با رهبران اروپایی برگزار کرد. یکی از منابع حاضر در این تماس گفت که برخی از رهبران اروپایی از تغییر ظاهری رویکرد ترامپ شگفتزده به نظر میرسیدند.
کمی بعد، این رهبران بیانیههای هماهنگی در حمایت از اوکراین منتشر کردند؛ نشانهای آشکار از اینکه دیدار با ترامپ موفقیتآمیز نبوده است.
زلنسکی در گفتوگو با خبرنگاران تأیید کرد که درباره موشکهای تاماهاوک صحبت شده، اما گفت که او و ترامپ تصمیم گرفتهاند این موضوع را علنی بحث نکنند، زیرا ایالات متحده میخواهد از تشدید تنش جلوگیری کند.
وقتی از زلنسکی پرسیده شد که آیا به دریافت تاماهاوکها خوشبین است، او پاسخ داد: «من واقعبین هستم.»
در واقع، منابع آگاه میگویند زلنسکی به شدت بر دریافت تاماهاوکها اصرار داشت، اما ترامپ با قاطعیت مخالفت کرد و هیچ انعطافی نشان نداد.
گام بعدی:
در تماس زلنسکی با رهبران اروپایی، کیر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، پیشنهاد کرد که با ایالات متحده برای تدوین طرح صلح برای اوکراین بر اساس برنامه ۲۰ مادهای ترامپ برای غزه همکاری کنند.
مارک روته، دبیرکل ناتو، نیز پیشنهاد برگزاری گفتوگوی فوری میان مشاوران امنیت ملی اروپا در آخر هفته را مطرح کرد.
نتیجهگیری:
رئیس دفتر زلنسکی پیش از این دیدار به اکسیوس گفته بود که اولویت اصلی زلنسکی از این سفر، دریافت تعهد از ترامپ نهتنها برای موشکهای تاماهاوک، بلکه برای مجموعهای از سیستمهای تسلیحاتی مورد نیاز اوکراین بود.
ترامپ هیچیک از این تعهدات را ارائه نکرد.