تداوم گرانی و نابسامانی در بازار خودرو و رکود در بازار

در کنار دیگر بازارهای نابسامانی که در کشور وجود دارد، من جمله بازار مسکن، که در حال تجربه قیمت های نجومی هستند که عملا معاملات را متوقف کرده، بازار خودرو نیز وضعیت آشفته‌ای را تجربه می‌کند.دولت نه تنها بر خلاف وعده های قبلی نتوانست بازار خودرو را مدیریت کند، بلکه به نظر می رسد که سودآوری این بازار برای نهادهای دولتی و نهادهای وابسته به حکومت همچنان آنقدر بالاست که تمایلی به مدیریت بازار خودرو هم ندارد. به گفته بسیاری از تحلیلگران، دولت با ایجاد بازار گسترده عرضه و ارائه خودرو با شرایط مناسب به راحتی می تواند بخشی از بحران موجود در بازار خودرو را مدیریت کند.
اما رانت هایی که در این زمینه وجود دارد و سودی که خود دولت از وضعیت آشفته و نابسامان خودرو در ایران می برد و سودآوری وسوسه انگیز این بازار، به هیچ عنوان دولت را به سمت بهبود شرایط در حوزه خودرو ترغیب نمی کند.
دولت وعده داده بود که با واردات خودرو برای کاهش تنش در بازار تلاش خواهد کرد. اما به قدری در این حوزه هم مانند دیگر حوزه ها بد عمل کرد و البته منافع گروهی اندک را بر منابع عمومی کشور ترجیح داد که نتیجه آن تعداد اندکی خودروی وارداتی است که نه تنها تاثیر بر قیمت بازار نگذاشت بلکه به افزایش قیمت خودرو و همچنین ایجاد بازار سیاه در این زمینه هم منجر شد.
به گفته ناظران بازار، خرید و فروش حواله خودروهای وارداتی در بازار آزاد به قیمت های گزاف یکی از پیامدهای این تصمیم نادرست و البته احتمالا هدفمند دولت است.
دولت شرایط اقتصادی نامناسبی دارد و از هر فرصتی حتی ایجاد بازار سیاه برای تامین بخشی ولو اندک از هزینه های خود پرهیزی ندارد. دولتی که بانک مرکزی اش پول های نو را با دلالی در بازار سیاه می فروشد، البته که از فراهم کردن زمینه برای خرید و فروش حواله ماشین وارداتی و ایجاد بازار سیاه برای آن که در نهایت موجب سودآوری ولو اندک دولت می شود پرهیزی ندارد.
سیروس پورخدایار یکی از کارشناسان خودرو با بیان این موضوع که اصلا چیزی به نام بازار خودرو در دیگر کشورها وجود ندارد، و خرید و فروشی در کار نیست، با بیان این موضوع که مردم در شب عید اصلا خودرو نخریدند، و میزان معاملات بسیار اندک بود، اظهار داشت در این بازار تنها تعدادی ماشین های داخلی و برخی از محصولات ایران خودرو و سایپا معامله شد.
این در حالی است که همچنان اخباری در خصوص افزایش قیمت خودروهای ایرانی به گوش می رسد. به نظر می رسد که شرایط در زمینه همه کالاها در ایران به سمتی حرکت می کند که قیمت ها آنقدر بالاست که امکان خرید از طرف مردم وجود ندارد و عملا معاملات در بازار متوقف هستند، اما در عین حال این عدم تقاضا برای خرید هم به عاملی برای کاهش قیمت ها منجر نمی شود و قیمت ها همچنان بالا باقی می ماند بی آنکه معامله ای هم در بازار انجام شود.
رکود به گفته گفته بسیاری از کارشناسان تنها با فعال سازی بازار و درآمد زایی برای کل کشور و تمامی فعالان در بازار برطرف می شود نه این که هرازگاهی رئیس جمهور در اظهارات متوهمانه و با صدور دستور خواستار رفع رکود اقتصاد بشود.
دست اندرکاران اقتصادی حاکمیت تصور می کنند که با فعال سازی کارخانه ها مشکل رکود برطرف می شود و اندک توجهی هم به این موضوع ندارند که رکود با بهبود قدرت خرید مردم برطرف می شود، نه تولید کالاهایی که مردم توان خرید آنها را ندارند.
به نظر می رسد که رکود در بازار مسکن و خودرو به طور جدی و بحرانی ایجاد شده و با به حداقل رساندن میزان معاملات این شرایط بحرانی را به دیگر حوزه ها هم تسری خواهد داد.