در حالی که دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو در دیدار اخیر خود از “پیروزی” در حملات ماه گذشته علیه تأسیسات هستهای ایران سخن میگفتند، منابع دیپلماتیک فاش کردهاند که دو طرف بر سر چگونگی ادامه مسیر در قبال ایران اختلاف نظر جدی دارند. در این دیدار که روز دوشنبه در واشنگتن برگزار شد، ترامپ خواستار تمرکز بر دیپلماسی شد، در حالی که نتانیاهو بر استفاده از قدرت نظامی بیشتر تأکید کرد.
رویترز به نقل از منابع آگاه نوشت، ترامپ هدف خود را محدود به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای عنوان کرده و مایل است از طریق مذاکرات دیپلماتیک به توافقی دست یابد. او حتی اعلام کرده است که در آینده مایل به لغو تحریمها علیه تهران است. این در حالی است که نتانیاهو به دنبال راهکاری مشابه “الگوی لیبی” است، به این معنا که ایران باید تمام برنامههای هستهای و موشکی خود را برچیند و حتی غنیسازی اورانیوم برای مصارف غیرنظامی را نیز کنار بگذارد.
در سطح عملی، اسرائیل به دنبال تغییر رژیم در ایران است و نتانیاهو آماده است برای دستیابی به این هدف، با چراغ سبز کاخ سفید دست به عملیات بیشتری بزند. اما ترامپ تمایلی به درگیر شدن بیشتر نظامی ندارد و ترجیح میدهد با استفاده از فشار اقتصادی و دیپلماسی، تهران را وادار به امتیازدهی کند.
همزمان، در موضوع غزه نیز شکاف مشابهی دیده میشود. ترامپ به دنبال دستیابی به آتشبس میان اسرائیل و حماس است و خود را به عنوان میانجی صلح معرفی میکند، اما نتانیاهو همچنان بر نابودی کامل توان نظامی و حکومتی حماس و اخراج رهبری این گروه از غزه پافشاری میکند.
نتانیاهو از تلاشهای دیپلماتیک واشنگتن، از جمله گفتوگوهای هستهای قریبالوقوع در نروژ، ابراز نارضایتی کرده و این اقدامات را راهی برای نجات اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی میداند. او معتقد است که اکنون بهترین زمان برای فشار بیشتر بر تهران است، پیش از آنکه ایران فرصت بازسازی توان دفاعی و هستهای خود را بیابد.
تحلیلگران معتقدند که در حالی که اسرائیل بر تداوم فشار و حتی عملیات دورهای برای جلوگیری از احیای توان هستهای ایران تأکید دارد، آمریکا بیشتر به دنبال یک دستاورد دیپلماتیک است. هرچند هر دو طرف به ظاهر پیروز از حملات اخیر بیرون آمدهاند، اما مسیر آینده تعامل با ایران به شکلی فزاینده مورد اختلاف است.
در غیاب طرح مشخص برای تغییر رژیم در ایران، کارشناسان هشدار دادهاند که هیچ چشمانداز روشنی برای پایان این بنبست سیاسی و امنیتی در منطقه وجود ندارد. نتانیاهو این نبرد را همچنان ادامهدار و حیاتی برای امنیت اسرائیل میداند، در حالی که ترامپ ترجیح میدهد از هزینههای بیشتر نظامی و سیاسی پرهیز کند.
نسبت به اینگونه گزارشها بدبینیهایی نیز وجود دارد. برخی منابع آگاه میگویند با توجه به اظهارات و سخنان فریبکارانهی ترامپ در آستانهی حملهی اسرائیل به ایران، چنین اظهاراتی میتواند فریب تازهای برای مقاصد پشتپردهای باشد که اعلام نمیشوند.