کانون حقوق بشر ایران خبر داده است شامگاه سهشنبه ۳۱ تیر ۱۴۰۴، سبزوار برای دومین شب پیاپی شاهد خیزش مردمی علیه قطعیهای مکرر برق، بحران کمآبی و بیپاسخی مسئولان حکومتی بود. دهها تن از مردم جانبهلبرسیده سبزوار با تجمع مقابل ساختمان فرمانداری، خشم خود را از بیتوجهی سران حکومت به وضعیت بحرانی زندگی مردم فریاد زدند.
معترضان در حالی در گرمای تابستان و تاریکی ناشی از خاموشیهای گسترده گرد هم آمدند که خیابانهای سبزوار شاهد حضور پررنگ نیروهای امنیتی و بسیجیها بود. مردم با صدای بلند شعار میدادند:
«فقط کف خیابون بدست میاد حقمون»،
«نه برق داریم، نه آبی ــ فرماندار تو خوابی»،
و خطاب به نیروهای سرکوبگر فریاد میزدند: «بیشرف، بیشرف…».
این اعتراضات، پاسخی به بحرانهای عمیقی است که سراسر کشور را در بر گرفته است. طی هفتههای اخیر، بسیاری از استانهای ایران با خاموشیهای طولانیمدت، کاهش شدید فشار آب و بیپاسخ ماندن مطالبات ابتدایی مردم روبهرو بودهاند. بیآبی و بیبرقی زندگی عادی میلیونها نفر را مختل کرده و نارضایتی عمومی را به نقطه انفجار رسانده است.
حاکمیت که از شکلگیری موجی گستردهتر از اعتراضات مردمی بیم دارد، در برابر خشم مردم به سرکوب متوسل شده است. گزارشها نشان میدهد شامگاه سهشنبه، دهها مامور امنیتی و یگان ویژه با شلیک گاز اشکآور و ضرب و شتم تلاش کردند جمعیت را متفرق کنند. اما با وجود این فضای امنیتی، مردم پراکنده نشدند و شعارها از خیابانهای اطراف نیز شنیده میشد.
مشکلات بیآبی و بیبرقی تنها به سبزوار محدود نیست. طی روزهای اخیر، شهرهای مختلفی در سراسر کشور از جمله مشهد، کرج، اصفهان، اهواز و تبریز با خاموشیهای گسترده و کاهش شدید فشار آب روبهرو شدهاند. این بحران ناشی از سالها سوءمدیریت، فساد ساختاری و ناتوانی حکومت در تأمین ابتداییترین نیازهای مردم است.
در سبزوار، مردم بارها نسبت به وضعیت بحرانی آب و برق اعتراض کرده بودند، اما هیچیک از مسئولان پاسخی ندادهاند. فرمانداری و نهادهای مربوطه صرفاً با وعدههای تکراری و بیثمر سعی در آرام کردن خشم مردم داشتند. اکنون صبر مردم لبریز شده است و قطعهای طولانی برق در اوج گرمای تابستان، همراه با کمبود آب، زندگی روزمره را فلج کرده است.
یکی از معترضان در میان جمعیت فریاد زد: «این فقط قطع آب و برق نیست، این خفه کردن زندگی ماست. سالهاست که وعده میدهند اما هیچ کاری نمیکنند.»
سران حکومت که به خوبی میدانند نارضایتی عمومی در سراسر کشور ریشهدار و فراگیر است، برای جلوگیری از گسترش اعتراضات، دست نیروهای سرکوب را باز گذاشتهاند. گزارشها حاکی از آن است که بسیجیها و نیروهای یگان ویژه در شهرهای مختلف آمادهباش کامل هستند و کوچکترین تجمع اعتراضی را با خشونت پاسخ میدهند.
اما تجربه نشان داده است که سرکوب تنها به شعلهور شدن بیشتر خشم مردم منجر میشود. بسیاری از شهروندان در فضای مجازی نوشتند که دیگر از تهدید و سرکوب نمیترسند. یکی از کاربران نوشت: «وقتی نه آب داریم، نه برق، نه نان، چه چیزی برای از دست دادن مانده است؟»
به گزارش کانون حقوق بشر ایران تحلیلگران بر این باورند که اعتراضات سبزوار ممکن است جرقهای برای خیزشهای گستردهتر در سطح کشور باشد. بحرانهای اقتصادی، تورم افسارگسیخته، فقر گسترده و حالا بحران آب و برق، بستری فراهم کرده که هر لحظه میتواند به انفجاری سراسری منجر شود.
شامگاه سهشنبه، سبزوار تنها یک شهر معترض نبود؛ صدای سبزوار پژواکی بود از خشم تمام شهرهایی که سالهاست زیر بار بیکفایتی و فساد حاکمان له شدهاند. فریاد «نترسید، نترسید، ما همه با هم هستیم» از دل تاریکی برقگرفته این شهر بلند شد و نشان داد که مردم آمادهاند برای حقوق ابتدایی خود بایستند.
این دومین شب پیاپی اعتراضات در سبزوار پیامی روشن برای سران حکومت دارد: بیآبی و بیبرقی تنها آغاز خشم مردم است. اگر حکومت همچنان به جای پاسخگویی، بر سرکوب و تهدید تکیه کند، دامنه اعتراضات از سبزوار به دیگر شهرها گسترش خواهد یافت.
در حالی که حکومت از ترس شروع موجی جدید از خیزشهای مردمی، خیابانها را به نیروهای امنیتی سپرده، واقعیت این است که نارضایتی عمومی عمیقتر از آن است که با سرکوب خاموش شود. مردم سبزوار نشان دادند حتی در فضای سنگین امنیتی، صدای اعتراض خاموش نخواهد شد.