یووال نوح هراری و مسئله‌ی اومانیسم هرمز دیّاردر سپتامبر ۱۹۴۵، سرانجام جنگ جهانی دوم به پایان رسید و ماشین کشتار نازی‌ها از کار افتاد. آنچه باقی ماند، شمارش تلفات انسانی و فرهنگی بود. فردریک هارت، استاد تاریخ هنر در آمریکا، با مشاهده‌ی خیابان‌های ویران‌شده
مجلس مؤسسان، کلید تعیین سرنوشت در دوره‌ی گذار؟ مریم فومنی در گفت‌وگو با رها بحرینیرفراندوم و مجلس مؤسسان چه تعریف حقوقی و پیشینه‌‌ای دارند و در چه شرایطی می‌توانند به ابزاری برای تغییر ساختارهای کلان سیاسی و گذار به دموکراسی تبدیل شوند؟ کشورهایی که گذار سیاسی را تجربه کرده‌اند چطور با
برنامه کافی نیست؛ وجهه‌ی چپ باید بازسازی شود – سعید رهنماوجههای که چپ از خود در ذهن دارد، مبتنی بر نقش عظیمی است که بیش از یک‌صد سال در روشنگری، روشنفکری و ترقی‌خواهی، و مبارزه علیه ستم و بیداد، دیکتاتوری و مداخله‌های امپریالیستی، و در دفاع از حقوق
پاسخ به ۱۰ مغلطه رایج شِبه‌چپ علیه «جبهه سوم»مقدمه: اگر شما هم مثل ما جزو کسانی هستید که هم نسبت به تهاجمی‌شدن دخالت‌های امپریالیستی احساس خطر می‌کنید و هم نسبت به مسیری که رژیمِ ضدانقلابِ جمهوری اسلامی با تشدید غارت و فقر و سرکوب داخل پی
آیا ترامپ از «غنی‌سازی صفر» عقب‌نشینی می‌کند؟نشریه فارن‌افرز گزارش می‌دهد که حملات آمریکا و اسرائیل هرچند خسارت‌هایی به برنامه هسته‌ای ایران وارد کرده، اما عزم تهران برای حفظ غنی‌سازی را تغییر نداده است. واشنگتن میان دو راهی قرار دارد: اتکای پرریسک به گزینه
روایت منصفانهٔ تاریخ؛ تحلیلی کم‌سابقه در فضای فکری ایرانمحمدرضاشاه پهلوی پس از خروج از ایران در گفت‌و‌گویی تلویزیونی از حسرت خود در باب گذشته و آینده سخن می‌گوید. او اعتقاد دارد که اعطای فضای باز سیاسی زمان‌بندی مناسبی نداشت. می‌شد این پروژه را چندسال زودتر
استبداد شاه عامل اصلی انقلاب بود«دکتر همایون کاتوزیان» نامی آشنا و البته صاحب‌نظر در چند قلمرو محسوب می‌شود. از قلمرو ادبیات کلاسیک و نوین تا علم اقتصاد و اقتصاد سیاسی، به‌ویژه تاریخ معاصر و همچنین صاحب‌نام در قلمرو
اسب چوبی آرمان‌گرایان (از شاه تا حکومت اسلامی و اپوزیسیون پراکنده) – علی سرکوهیتاریخ معاصر ایران سرشار از آرمان‌های بزرگ و شکست‌های تلخ است. در هر دوره، نیروهای سیاسی و اجتماعی، از حکومت گرفته تا اپوزیسیون، با رؤیای تحقق عدالت، آزادی یا توسعه و پیشرفت وارد میدان سیاست شدند.
اشرف‌الملوک فخرالدوله، شاهزاده‌ی کاردانِ قاجاری پرویز نیکنام«در اوایل سلطنت رضا شاه روزی از دربار خبردادند که شاه می‌خواهد به دیدن مادرم بیاید. مادرم فوراً دستور داد وسایل پذیرایی را آماده کنند و مبل‌ها را طوری ترتیب دادند که رضا شاه پایین‌تر از مادرم می‌نشست.
فعلا امید و نشانه ای برای تحول در بازار بورس دیده نمی‌شود/ اصلاحات اقتصادی بدون گشایش‌های سیاسی جواب نمیدهدحتی اصلاحات اقتصادی نمی تواند به تنهایی تغییری ایجاد کند. درواقع افزایش تورم، افزایش کسری بودجه، افزایش نقدینگی و همه این ها، به شرایط سیاسی کشور بر می گردد. در نهایت این روند از دید من روند مطلوبی نیست و در
زندگی قرضی: ایران در آستانه فروپاشی اقتصادی-اجتماعی فرزاد امینیایران که در واقع کشوری ثروتمند است، امروز با یکی از سخت‌ترین بحران‌های اقتصادی و اجتماعی در تاریخ مدرن خود روبرو است. حتی خرید مواد غذایی نیز برای ایرانیان تنها از طریق قرض و خرید نسیه ممکن شده است.
کارفرمایان و چشم انداز ی که نیستجامعه ایرانی ساکن ترکیبی از کروه‌های گوناگون اجتماعی- اقتصادی است. هرگروه اجتماعی درایران امروز بخواهد یا نخواهد منافعی دارد که با دیگر هم گروه‌هایش گره خورده و نمی تواند به سادگی ازدرهم تنیدگی‌ها دور شود.
برقراری اجباری سانترالیسم دموکراتیکیکم- آیا نظام موجود بانکداری در ایران کارآمدی دارد؟ همه کسانی که به نظام بانکی نگاه کارشناسانه و نیز مطابقت دادن این نظام با بانکداری مدرن دارند بر این باورند آنچه به عنوان بانکداری در جمهوری اسلامی عمل می‌کند فاقد
اندیشه ، فلسفه
در طول بیش از چهار دهه سلطه‌ی آخوندیسم بر ایران بارها شاهد اعتراض ناراضیان از شرایط موجود بودیم. فاصله‌ی زمانی اعتراضات هر بار کمتر از قبل و آگاهی جمعی در بیان مطالبات و حضور در کف خیابان بیش از پیش و سرکوب سیستم هولناک‌تر از Continue reading
حامد: این که گفته می‌شود قرآن کلامِ مستقیم خداست، راه هر گونه تفسیر بسته می‌شود: شما به من انتقاد می‌کنید که قرآن را دقیقاً مانند سلفی‌ها می‌خوانم و تفسیر می‌کنم، به نظرم در این جا اندکی زیاده‌روی کرده‌اید. در زبان آلمانی تاکنون تنها کسی هستم که کتابی دربارۀ قرآن نوشته و بخش‌های آشتی‌جویانه و خشونت‌آمیز را با هم مقایسه کرده و هر دو را در متن تاریخی قرارداده‌ام. بر خلافِ من، سلفی‌ها بر این باورند که قرآن کتابی بی‌زمان [ازلی و ابدی/بی‌نیاز] است و هرگونه زمینه‌گرایی تاریخی- انتقادی را رد می‌کنند. Continue reading
قرآن: دستورِ عملی برای نفرت یا پیام آشتی؟ حامد: قرآن چنان ضد و نقیض است که به همۀ مواضع حق می‌دهد: مُهَند عزیز، شما می‌گویید تعیین‌کننده این است که ما کدام خوانش یا روایت قرآن را بپذیریم. من هم در این نکته با شما موافقم. درست است که ما یک اسلام نداریم ولی تودۀ وسیعی از مسلمانان هستند که آن را در زندگیِ روزمرۀ خود به کار می‌بندند. تعیین‌کننده در این جا، این است که هر مسلمانی از چه Continue reading
جدال اندیشه با چماق داستانی قدیمی ست، داستانی به کهنگی قدمت حضور انسان بر روی این کرۀ خاکی. انسان موجودی با قابلیت برای اندیشه وری زاده شد، هر چند که در آغاز این اندیشه نزد او صیقل ندیده و رشد نایافته بود. همین اندیشه بود که انسان را از دیگر جانداران ممتاز کرد. امّا طبع حیوانی نیز همیشه با او Continue reading
حامد: تفاوت‌های میان مکاتبِ فقهی ناچیز هستند و نمی‌توانند برای اصلاح‌گری سرمشق قرار بگیرند :شما در تز دوم خود به درستی اشاره کردید که در اسلام مکاتب فقهی گوناگونی وجود دارند و بر این اصل استدلال کردید که این تنوع به نوعی در تاریخ تفکر اسلام یک پیش‌فرض است. در آخرین تز خود همین فکر را Continue reading
تعریف اسلام از نوسازی خود نیازمند نوسازی است اگر درست متوجه شده باشم شما به تعاریفِ «مقصد الشریعه» و «تجدید» [نوسازی] اشاره دارید. منظور از مفهوم نخست یعنی «مقصد الشریعه»، از یک سو برخورد روش‌مند (متدلوژیک) به شریعت و از سوی دیگر طرح این پرسش است که تا چه میزان می‌توان احکام Continue reading
پیش‌گفتارِ مترجم: در حالِ ترجمۀ کتابِ «خوانش آرامی-سُریانی قرآن» اثر کریستوف لوکزنبرگ بودم که یکی از دوستانِ آلمانی‌ام خواندن کتابِ پیش روی شما را برای مطالعه به من پیشنهاد کرد. کتاب را با هیجان و لذت خواندم و تصمیم به ترجمه آن گرفتم. پیش از آغازِ ترجمه با دوست و همکارم مزدک بامدادان موضوع را Continue reading
«آیا مارکس درست می‌گفت؟» این پرسش را هفته نامه بزرگ آلمانی اشپیگل در آغاز سال مطرح می کند، با تصویر نوینی از منتقد سرمایه و بنیانگذار کمونیسم مدرن در صفحه اول. تازگی سوال طرح شده توسط اشپیگل این است که بیش از آنکه تحلیل گر سرمایه داری و بحران های آن را مورد خطاب قرار دهد، به متفکر و Continue reading
انسانِ آزاد، کمتر از هرچیزی درباره‌ی مرگ می‌اندیشد، زیرا خردمندی‌اش تأمل درباره‌ی مرگ نیست بلکه تأمل درباره‌ی زندگی است. اسپینوزا در برهان این قضیه می گوید انسان آزاد کسی است که بر اساس هدایت عقل Continue reading
برنامه ریزی متمرکز یعنی بردن مردم به بهشت ادعایی آن هم به زور. به همین علت این نظام برغم مدعایش نوعی برده داری مدرن است که اراده و تمایل مردم را به هیچ می گیرد و به جای همه مردم تصمیم می گیرد. Continue reading
«مراقب باشیم که عدالت را با انتقام اشتباه نگیریم. در تصویر معوجی که در ذهن بشر شکل گرفته این دو مفهوم بسیار نزدیک‌اند. اما باید مدام به یاد داشت که یکی نیستند.» (آ. دورفمن) Continue reading
تا همین چند ماه قبل، تصویری که بسیاری از ایرانیان از زنان بلوچ داشتند به اخباری گره خورده بود که از قتل‌های ناموسی، خشونت خانگی، کودک‌همسری و فقر زنان بلوچ مخابره می‌شد. آن‌هایی که شناخت بیشتری از Continue reading
هنری هازلیت (۱۹۹۳-۱۸۹۴) با قلم خوبی که داشت و با توانایی‌اش در توضیح سیاست‌ها و نظریه‌های اقتصادی برای مخاطبانی گسترده در بیرون جامعه دانشگاهی، تاثیری ویژه بر تاریخ مکتب Continue reading
دیکتاتوری‌هایی که “مشروعیت” خود را از طریق انتخابات ساختگی تأمین می‌کنند با پذیرش برگزاری انتخابات آزاد حذف می‌شوند و جامعه به راه دموکراتیزه شدن می‌افتد. تجربه دها کشور نشان داده است برای پرهیز از خلا Continue reading
اعتباریات انسان را به معنا و جاری شدن اقتضائات معانی در زندگی دنیایی انسان پیوند می‌زنند. زندگی انسان وجهی معنادار دارد. تفاوت انسان و حیوان را برخی در همین معناداری زندگی انسان می‌دانند. حیوان نیازهایش را مبتنی بر غزایز خود به صورت طبیعی پاسخ می‌دهد اما انسان نیازهایش را به واسطه اعتباریات پاسخ می‌دهد. اعتباریاتی که با نسبت دادن معنایی خاص به کنش، شرایط انجام کنش را فراهم Continue reading
ما وارد جهان تکنیکی شده‌ایم، جهانی که تکنولوژی بر تمامی ساحات آن غلبه کرده است و حالا دیگر جای علم را نیز تنگ نموده است.
- انسان‌ها در طول تاریخ، فهم‌های گونه‌گونی از خدا، جهان طبیعی و جهان انسانی داشته‌اند؛ فهم از خود، پایه فهم از جهان‌ها بوده است، در پی پاسخ به پرسشِ امکان شناخت جهان، حدود توانائی عقل(قوه Continue reading
نقش سرمایه اجتماعی، نهادی و ساختاری در خیزش سراسری و مدنی ایران: توافق وجود دارد که با پیوستن قشر خاکستری به خیزش مدنی و سراسری ۱۴۰۱ توازن قوا به سود این خیزش دگرگون خواهد شد. دگرگونی این توازن هم مشروط به افزایش و هم افزایی کمیت – نیروی اجتماعی – و کیفیت – سازماندهی، کارآمدی کنشگران و مدیران – است. با برآورده شدن این مهم می‌توان امید داشت که این خیزش را به Continue reading
گروهی از آتئیستهای نوپای ایرانی درک بسیار معوج و جاهلانه ای از لائیسیته/سکولاریسم دارند. تصور دارند لائیسیته الزاما ضد دین است و مانع فعالیت مذهبیون شده و باعث محو انان از عرصه عمومی و Continue reading
پیشگفتار: با وجودی که جنبش کنونی در ایران بطور غیرمترقبه و آنی موجب ایجاد همبستگی فراگیر در بین نیروهای اپوزیسیون داخل و خارج کشور شد، در این اواخر موضوعاتی غیرمنتظره و غیرضروری نمایان شدند که اگر ضربه‌ای به مبارزات شکوهمند داخل نبود، حداقل تاثیر آن مشغول نمودن اپوزیسیون به آنها و تا حدودی کاهش توجه به سبعیت و وحشی‌گری رژیم شد. Continue reading
در ماه‌های گذشته و همزمان با اوج گیری جنگ اوکراین، شاهد فراز و فرود‌های قابل توجهی در قالب این بحران بزرگ بین المللی بوده ایم. بحرانی که دامنه آن صرفا محدود به اوکراین و روسیه نبوده و طیف قابل توجهی از کنشگران در برگرفته و درست به همین دلیل است که اطلاق لفظِ “بحران بین المللی” به آن درست است. Continue reading
نامه حسین انصاری‌راد به علی خامنه ایهیچ واجبی اکنون بالاتر از حفظ ایران نیست: رهبر معظم حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با عرض سلام و دعا برای توفیق،با صراحت و قاطعیت عرایضی از موضع مشترک عقل و شرع تقدیم می‌کنم. امیدوارم به مرحله عمل برسد و مورد
به سوی آینده…زهره روحیدر حال حاضر مسئلۀ «غزه» دیگر مسئله‌ای مربوط به جامعۀ فلسطین و متجاوزگری اسرائیل در خاک اعراب نیست. زیرا نه تنها نقد آن، بلکه افشاگری از دستکاری رسانه‌های «مأموریتی ـ اطلاعاتیِ» اسرائیلی و امریکایی، ـ که
کارت سوخته “جبهه اصلاحات ایران”َ! – هلمت احمدیانبعد از جنگ ۱۲ روزه بین ایران و اسرائیل، نیروهای اپوزیسیون لیبرال و جمهوری‌خواه رژیم، علیرغم شکست چند باره راه‌کارهای رفرمیستی‌شان، تلاش‌های جدیدی را در قالب همایش‌ها و “جبهه”سازی‌های جدید در داخل و خارج ایران
جنگ ۱۲ روزه سعید سلامیخشت اول: سال‌ها پیش از استقرار جمهوری اسلامی در ایران، آیت‌الله خمینی گفت: «من از سال‌های طولانی راجع به اسرائیل و راجع به جنایات او همیشه در خطبه‌ها، در نوشته‌ها، گوشزد کرده‌ام به مسلمین که این یک غدۀ
نگاهی به وضعیت رفاه انسان در جهان – پیشرفت‌های شگفت‌انگیز و چالش‌های پابرجامقدمه:از گروه تحقیقاتی «دنیای ما در داده‌ها» (Our World in Data)، که یک گروه پژوهشی مستقر در دانشگاه آکسفورد است و به پیگیری تحولات جهان از طریق داده‌ها می‌پردازد، گزارش‌های پرباری در دست داریم.
- هالو ـ سیاست به زبان ساده (1) تفاوت لائیسیته و سکولاریسم همراه با مهرداد درویش پور
لائیسیته در قدرت و سکولاریزاسیون در جامعه ایران – جلال ایجادی(بخش 1): جامعه ایران نیازمند یک مبارزه بزرگ فکری در باره سکولاریزاسیون و لائیسیته است. بررسی رشد گیتی مداری و عرفی گرایی در جامعه کنونی و ضرورت تدارک یک قدرت سیاسی لائیک پس از رژیم اسلامی، از چالش های
یاد و خاطره خانجان جبل عاملی گرامی باد!با تاسف و ناباوری بسیار باخبر شدیم رفیق دیرین و دوست مهربانمان خانجان جبلعاملی (بهمن) سهشنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۴ (سوم ژوئن ۲۰۲۵)، در استکهلم زندگی را وداع گفت. خانجان فرزند رشیدخان بود که در سال ۱۳۴۳ (۱۹۶۴میلادی)، در تهران توسط رژیم شاه اعدام شد.
سکولاریسم (Laïcité): تبیین، کاربردها و چالشها در جوامع امروزسکولاریسم، مفهومی اساسی در جوامع مدرن، به دنبال یافتن راهی برای همزیستی مسالمتآمیز میان آزادی وجدان، برابری شهروندان و بیطرفی دولت در جوامعی است که با تنوع مذهبی فزایندهای روبرو هستند. با این حال، تعریف و اجرای این مفهوم در کشورهای مختلف میتواند به طور چشمگیری متفاوت باشد، حتی در دو کشور همسایه
 Visit Today : 417 |
 Visit Yesterday : 720 |