پاسخ بایدن به خامنه‌ای: اول توقف غنی‌سازی، بعد لغو تحریم‌ها

جو بایدن، رییس‌جمهور آمریکا،‌ می‌گوید کشورش تحریم‌های ایران را تا زمانی که تهران غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند لغو نخواهد کرد؛ این هشدار همزمان با آن صورت می‌گیرد که علی‌ خامنه‌ای،‌ رهبر جمهوری اسلامی، هم پیش‌شرط بازگشت تهران به برجام را لغو کامل تحریم‌ها عنوان کرده است. بایدن در گفت‌وگویی با شبکه سی‌بی‌اس که قرار است نسخه کامل آن بعدازظهر یکشنبه ۱۹ بهمن‌ماه به وقت محلی منتشر شود، در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا نخست تحریم‌ها را لغو می‌کند تا ایران به میز مذاکرات باز گردد، گفت:‌ «خیر.» رییس‌جمهور آمریکا در ادامه وقتی مجری می‌پرسد: «آیا آن‌ها باید ابتدا غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کنند؟»،‌ پاسخ می‌دهد بله!

سی‌بی‌اس اشاره کرده این نخستین مصاحبه تلویزیونی بایدن پس از آغاز به کارش و برگزاری مراسم تحلیف به شمار می‌رود. موضوع توافق هسته‌ای ایران و احیای آن با آنکه پیش از انتخابات و پس از آن چندین بار مورد تاکید تیم دولت بایدن بود، اکنون رسیدن به توافق با جمهوری اسلامی در زمینه این که کدام طرف قدم نخست را بردارد، سخت‌تر و محل اختلاف شده است.

تهران پس از خروج دولت دونالد ترامپ از برجام میزان تعهدات خود را به میزان چشمگیری کاهش داده است.

پیش از این نیز آنتونی بلینکن،‌ وزیر خارجه آمریکا،‌ گفته بود کشورش تمایل دارد اگر ایران هم چنین کند، به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ باز گردد.

ایران اخیرا در پی یک مصوبه مجلس شورای اسلامی سطح غنی‌سازی اورانیوم خود را تا ۲۰ درصد افزایش داد و همچنین هشدار داد در صورت عدم لغو تحریم‌ها همکاری در اجرای پروتکل الحاقی را از سوم اسفندماه متوقف خواهد کرد.

روز یکشنبه علی خامنه‌ای هم در زمینه بازگشت به توافق هسته‌ای گفت: «اگر می‌خواهند ایران به تعهدات برجامی خود برگردد، باید آمریکا تحریم‌ها را در عمل و نه با زبان و یا روی کاغذ، کلا لغو کند.»

او افزود: «آن‌گاه پس از راستی‌آزماییِ صحت لغو تحریم‌ها، جمهوری اسلامی به تعهدات برجامی خود بازخواهد گشت.»

با بالا گرفتن اختلاف نظر میان دو طرف بر سر بازگشت به برجام،‌ محمدجواد ظریف،‌ وزیر امور خارجه،‌ در گفت‌وگویی با شبکه سی‌ان‌ان‌ پیشنهاد داد جوزپ بورل،‌ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نقش میانجی را بازی و ساز و کار بازگشت دو طرف را مشخص کند.