خسارات روزمرۀ اقتصادی و فرار سرمایه از ایران و نیز اختلال در مبادلات تجاری بین ایران و جهان و گسترش اعتراضات مردم سبب شده گروهی از مقامات حکومتی به بحث گفتگوی مستقیم ایران و امریکا بپردازند. حسین علایی نخستین فرماندۀ نیروی دریایی و رئیس سابق ستاد مشترک سپاه پاسداران، در گفتگویی مذاکرۀ مستقیم میان ایران و آمریکا را به عنوان راه حلی برای باز شدن گرههای بزرگ میان دو کشور دانست.
وی گفت: بسیاری از مشکلات ایران در حوزههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی به مساله حل نشدن مشکلات و تخاصم بین امریکا با ایران باز میگردد؛ از طرفی ایران هم بنا ندارد مسائل و اختلافات خود با امریکا را به سمت عادیسازی روابط دوجانبه جلو ببرد؛ بنابراین ریشه مشکلات موجود در این نقطه است.وی برجام را در شرایط کنونی مسئله اصلی ندانست و گفت مسئله مهم این است که آیا ایران و امریکا که هر دو در معادلات خاورمیانه تاثیرگذار بوده و در مسائل امنیتی و تحولات منطقه نقش اول را بر عهده دارند، به این نتیجه رسیدهاند که مسائل و موضوعات مورد اختلاف را به سمت حل شدن پیش ببرند یا اینکه همچنان پروندهسازی علیه یکدیگر را ترجیح میدهند وی افزود راه حل اساسی این است که امریکا و ایران به این نتیجه برسند که باید اختلافات و مشکلات خود را از یک نقطه و آنهم از طریق مذاکره مستقیم بین دو کشور حل وفصل کنند وی برجام را نقطه آغاز این حرکت دانست اما در عین حال تمرکز صرف روی برجام به عنوان موضوع واحد را بینتیجه دانست.
وی گفت اکنون مردم از شرایط اقتصادی و عدم وجود ثبات در حوزه اقتصاد ناراضی هستند و در نتیجه همین شرایط، ایران جزو کشورهایی شده است که خروج سرمایه از آن به صورت مرتب انجام میگیرد.و بسیاری از فعالان اقتصادی و کارآفرینان و متخصصین از ایران مهاجرت میکنند که بسیار برای کشور زیانبار است.
وی گفت کشورهایی هم که از قدیم با ایران مبادله انرژی داشتند مانند چین، کره جنوبی، ژاپن و هند علاوه بر اینکه نفت ایران را نمیخرند پولهایی که از ایران در این کشورها است را هم به سادگی در اختیار ایران قرار نمیدهند؛ بنابراین ما الان باید میان بد و بدتر انتخاب کنیم.
حسین علایی کفت اگر ایران و امریکا تصمیم بگیرند مسائل خود را بدون واسطه دیگران چه اروپا چه سایرین و از طریق مذاکره مستقیم حلوفصل کنند، ممکن است باز شدن گرههای کوچک به بازشدن گرههای بزرگتر میان دو کشور کمک کند.
او همچنین خواستار آن شد که امریکا و ایران منافع مشترک در برخی حوزهها را تعریف کرده و از طریق آن منافع مشترک تلاش کنند تا سطح تخاصمها میان دو کشور را کاهش دهند.
بحران حکومتی و اقتصادی سبب شده که بسیاری از اعضا حکومت خواستار گفتگوی مستقیم با امریکا شوند و علایی نخستسن فردی است که از میان نظامیان سابق چنین خواسته ای را مطرح کرده است.