کتابخانه مدرنیته
فضای مجازی

برای بسیاری از شهروندان آنچه از وضعیت اقتصادی سال ۱۴۰۱ در خاطر مانده، بیش از هر چیز در یک مفهوم اقتصادی خلاصه می‌شود: تورم. در این سال، افزایش قیمت‌ها به شکلی خیره‌کننده به سقوط دنباله‌دار ارزش ریال گره خورد و از قدرت خرید ایرانیان به طور کلی کاسته شد.

در آخرین ماه سال، بانک مرکزی اعلام کرد تورم ۱۲ ماه منتهی به اسفند ۴۶.۵ درصد بوده و تورم نقطه به نقطه نیز ۶۳.۹ درصد است. بدین ترتیب بر اساس آمار رسمی، ایران برای چهارمین سال متوالی تورم بالای ۴۰ درصد را تجربه کرده‌است. ضمن اینکه تورم بخش‌هایی مانند مواد غذایی از مرز ۹۰ درصد هم عبور کرد. این ارقام، گویاترین تصویر از وضعیت اقتصادی سال ۱۴۰۱ است.

ایران حالا در حالی سال ۱۴۰۲ را آغاز کرده که تصور عمومی از وضعیت اقتصادی پیش‌رو، چیزی است شبه به سالی که گذشت. نخستین نشانه‌های این بحران دنباله‌دار نیز در اولین هفته بهار ۱۴۰۲ نمایان شد، چرا که قیمت دلار که با تبلیغات سیاسی و تزریق ارز به بازار از حدود ۶۰ هزار تومان به ۴۳ هزار تومان رسیده بود، بار دیگر ظرف چند روز به بالای ۵۰ هزار تومان رسید.

بحران اقتصادی ایران چنان ابعاد وسیعی به خود گرفته که آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، سال ۱۴۰۲ را سال «مهار تورم» نامگذاری کرد؛ یکی دیگر از اقدامات تبلیغاتی حکومت برای حل مشکلی که ریشه‌های اقتصادی-سیاسی عمیقی دارد و بدون توجه به عوامل زیربنایی، رها شدن از شر آن غیرممکن است.

در چنین شرایطی، پیش‌بینی اینکه بحران معیشت در سال پیش‌رو برای بخشی از جمعیت کشور ادامه پیدا کند، چندان دشوار نیست. در آخرین هفته سال گذشته شورای عالی کار بعد از تنش‌های بسیار در نهایت، حداقل دستمزد ۲۷ درصد افزایش یابد. بر این اساس، حداقل حقوق در سال ۱۴۰۲، هفت میلیون و ۹۲۰ هزار تومان خواهد بود. سال گذشته حداقل حقوق چهار میلیون و ۱۷۹ هزار و۷۵۰ تومان بود. اما این افزایش با انتقاد شدید جامعه کارگری همراه شد؛ چرا که بر اساس اظهارات مختلف، خط فقر حدود دو برابر این میزان از حداقل حقوق مصوب است.

  • علی رمضانیان
  • شغل, روزنامه‌نگار اقتصادی
print
مقالات
  • در ستایش در هم‌آمیختگی هنری ناصر فکوهی
    محسن حجاریان، موسیقی‌شناس برجسته ایرانی در مطلبی با عنوان:«سرنوشت نقد موسیقی ایرانی» به خاطراتی از دوران انقلاب اشاره می‌کند و با تمثیل جذابی که از تقلیل‌گرایی در ذهنیت‌ها در آن زمان به وجود آمده بود، نشان می‌دهد که چطور افراد بر اساس چند نکته کوچک، بدون آنکه کم‌ترین اطلاعاتی حتی گاه سطحی از یک
  • جنبش‌های مَردُمی در ایران، و دانش‌مندانِ خادمِ سُلطه و جنگ – محمدرضا مهجوریان
    چند روزِ پیش، در تاریخ دوشنبه ۱۵/آوریل/۲۰۲۴ [۲۷/فروردین/۱۴۰۳] در یکی از کانال‌های تلویزیونیِ آلمان میزِگِردی یا گفتگویی با دو تن از دانش‌مندانِ آلمانی پخش شد در زیرِ عنوانِ “تابوشکنی‌ها – چشم‌اندازهای یک خاورِ نزدیکِ نوین“. این میزِگرد دو روز پس از حمله‌ی رژیمِ ایران به اسراییل و در رابطه با
  • دو امضاء طلایی و دو ابهام بزرگ! احمد پورمندی
    سر انجام منشوری که شماری از شخصیت‌های سیاسی و مدنی خارج وعده انتشارش را داده بودند، تحت نام مهسا منتشر شد. این منشور، نظر به انتظاری که در ماه‌های اخیر پیرامون تدوین کنندگان آن خلق شده بود، شایسته توجه ویژه و کالبدشکافی همه جانبه از
  • ثریا و یک پیمانه شراب قرمز هادی ابراهیمی رودبارکی
    روی دورترین صندلی بار جلوی پیشخوان نشست. چین و چروک بلوز سبزرنگِ یقه هفت‌اش را کمی صاف کرد و روی صندلی کمی جا به‌جا شد. کیف‌اش را وسط پاهایش قرار داد و گوشی‌اش را از داخل آن بیرون ‌آورد و روی پیشخوان گذاشت. دختر جوانِ پشت بار نزدیک شد و پرسید: «چه نوشیدنی‌ای میل دارید؟». ثریا دختر جوان را ورانداز
مدرنیته در عمل
  • چگونه چینی‌ها بازار ماری‌جوانا را در امریکا اداره می کنند؟
    دنیای زیرزمینی چین بر تجارت غیرقانونی پر رونقی تسلط دارد و ظهور آن را به عنوان یک کانون اصلی جهانی با روابط ادعایی با رژیم استبدادی چین تقویت می کند.
  • ژست سیاسی یا گام موثر؟
    اقتصاد ایران در بن بستی گرفتار شده که نه راه پیشرفت دارد و نه بازگشت: ایران در موقعیتی بی سابقه از نااطمینانی و رکود قرار دارد. در چنین فضایی هر سخن یا مکتوبی که مدعی ارائه راه حل باشد، باید هم مخاطب
  • دولت شرکت سهامی نیست
    برخی گمانه‌زنی‌ها و بعضی دستورهای عجیب و برخی چشم‌داشت‌ها از سوی نیروهای سیاسی موجب شده است شرایط برای انتخاب کابینه برای مسعود پزشکیان به عنوان رییس دولت کار سختی باشد. در ادامه چند سناریو و گمانه‌زنی و نیز برخی پیشنهادهای کارشناسان را در این‌باره یادآور می‌شویم. اعضای ستاد یکی از سیاست‌های طرفدار
  • نبرد با غرب اشتباه بود
    شمانگاهی به اقتصاد جهان بعد از جنگ جهانی دوم بیاندازیم. تفکرات جان مینارد کینز به عنوان کسی که نقش بیشتر دولت در اقتصاد را مطرح کرد و نظریه اشتغال را آورد و بعد از بحران ۱۹۲۹ و ۱۹۳۰ و جنگ جهانی دوم به ناچار