روسیه، چین و ایران معمولاً توسط سازمان امنیت سوئد (سابو) و سازمان اطلاعات ارتش سوئد (مست) بهعنوان اصلیترین تهدیدهای خارجی در سوئد معرفی میشوند. وضعیت جدید امنیتی باعث شده است که مسائل امنیتی در لیست اولویتهای کارفرمایان سوئدی جایگاه بالاتری پیدا کنند. مطابق قانون حفاظت از امنیت مصوب ۲۰۱۸، کسانی که در حوزههای حساس به امنیت فعالیت میکنند، موظف هستند بهطور پیشگیرانه برای جلوگیری از جرایم علیه امنیت کشور اقدام کنند. این کار از جمله از طریق بررسیهای امنیتی انجام میشود که در آن افراد با اصالتهای غیراز سوئدی بهطور فزایندهای از استخدام محروم میشوند.
“افزایش تفکر امنیتی نه تنها ایرانیان-سوئدیها را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه چینیها را نیز.”
تا کنون، ایرانیان-سوئدیها بیشترین صدای خود را درباره تبعیض ادراکشده مطرح کردهاند. قوانین ایران به گونهای است که آنها نمیتوانند تابعیت ایرانی خود را از دست بدهند، چه در سوئد و چه در ایران متولد شده باشند. پرونده برادران ایرانی-سوئدی محکوم به جاسوسی، کیا، نیز اوضاع را بهتر نکرده و بیشتر به بدبینی دامن زده است.
به تازگی، روزنامه DN گزارش داد که چگونه چندین ایرانی-سوئدی تحصیلکرده در بررسیهای امنیتی گیر افتادهاند، از استخدام جدید منع شدهاند و در یک مورد شغل خود را از دست دادهاند. در سه مورد، کارفرما زمانی استخدام را متوقف کرد که بخش امنیتی متوجه پیشینه ایرانی فرد شد.
اما افزایش تفکر امنیتی نه تنها ایرانیان-سوئدیها را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه چینیها را نیز. چینیهای سوئدی اغلب کمحرفتر هستند، نمیخواهند دردسر ایجاد کنند و به همین دلیل کمتر به چشم میآیند. علاوه بر این، بسیاری از آنها از دوران کودکی در چین کمونیستی ترس از مقامات را به همراه دارند.
“همه شهروندان چینی میتوانند مجبور به ارائه اطلاعات به سرویس امنیتی چین شوند.”
تفاوت با ایرانیان-سوئدیها این است که چینیها طبق قوانین چین اجازه داشتن تابعیت دوگانه را ندارند. اما این مانع نمیشود که جمهوری خلق چین آنها را همچنان بهعنوان چینی در نظر نگیرد، بهویژه از آنجایی که حزب کمونیست به نظر میرسد معتقد است که “دیانای چینی” است که در نهایت تعیین میکند چه کسی چینی است.
قانون اطلاعات ملی چین که در سال ۲۰۱۷ تصویب شد، به این معناست که همه شهروندان چینی میتوانند مجبور به ارائه اطلاعات به سرویسهای امنیتی چین شوند، که در نهایت همه چینیها را به جاسوسهای بالقوه تبدیل میکند. این که آیا این قانون شامل افرادی که دیگر شهروند چینی نیستند هم میشود یا خیر، موضوعی مورد بحث است. اما مشابه ایرانیها، چینیها با خانواده در کشورشان ممکن است تحت فشار سرویسهای امنیتی قرار گیرند، که خود یک خطر امنیتی است.
گفتوگو با چینیهای سوئدی نشان میدهد که این غیرمعمول نیست که آنها مشابه ایرانیان-سوئدی در جریان بررسیهای امنیتی متوقف شوند یا در بدترین حالت شغل خود را به دلیل پیشینه خود از دست دهند. معمولترین دلیل این است که فرد دارای همسری با پاسپورت چینی است. حتی سوئدیهایی که مدت زیادی در چین کار کردهاند، گزارش میدهند که به دلیل شکوتردید کارفرمایان، در یافتن شغل در سوئد دچار مشکل هستند.
“کار کردن در حوزههای حساس به امنیت یک حق بشری نیست.”
البته ملیت اصلی یک جزء مهم در بررسیهای امنیتی است، اما عوامل دیگری نیز وجود دارد که بر تعیین این که چه کسی یک خطر امنیتی است تأثیر میگذارد. به طور تاریخی، افرادی که به جاسوسی روی آوردهاند از نارضایتی از کارفرما یا کشور، سود اقتصادی، اعتقاد ایدئولوژیک، تحت فشار قرار گرفتن از سوی قدرتهای خارجی یا ترکیبی از این عوامل انگیزه گرفتهاند.
اما بزرگترین خطر، شخصیت روانشناختی فرد است: افراد خودشیفته و کسانی که بهطور تکانشی عمل میکنند اغلب بهعنوان جاسوس راحتتر جذب میشوند. بنابراین، انجام پروفایل روانشناختی یک نامزد احتمالی بهاندازه بررسی پیشینه ملی وی یا میزان فعالیتهای او در چین مهم است. همچنین باید بررسی کرد که چرا آن فرد در اینجا حضور دارد. بسیاری از چینیها و ایرانیها به سوئد آمدهاند زیرا مخالف رژیم کشورشان هستند.
با این حال، کار کردن در حوزههای حساس به امنیت یک حق بشری نیست. در نهایت، مهمترین چیز این است که کارفرما امنیت سوئد را تضمین کند و این کار را از طریق تحلیلهای امنیتی کامل درباره کسانی که قرار است استخدام شوند یا در حال حاضر استخدام شدهاند انجام دهد.
مترجم :کاربری از سایت