لذت خواندن در عصر حواس‌‌پرتی ترجمان علوم انسانی

در دنیایی که یکی از دشمنان اصلی خواندنْ شبکه‌‌های اجتماعی و فناوری‌‌هایی است که توجه گاه‌‌گاه می‌‌طلبند، چگونه می‌‌توانیم کتاب‌‌خوان شویم؟ آلن جیکوبز به یاری مشتاقان خواندن می‌‌آید، اما نه با نوشتن کتابی پر از راهکارهای فرمایشی از جنس چگونه کتاب بخوانیمِ مورتیمر ادلر، نه با پیشنهاد فهرست‌‌هایی که می‌‌گوید این ۱۰۰ کتاب را بخوان تا اهل کتاب شوی، و نه با ادعای راهکاری فست‌‌فودی برای کتاب‌‌خوان‌‌شدن. به نظر او این راه‌‌ها اعتمادبه‌‌نفس خوانندگان را کم کرده‌‌اند و خواندن برای لذت، یعنی همان انگیزۀ اصلی خوانندگان برای کتاب‌‌خوانی، را فراموش کرده‌‌اند. جیکوبز خواننده را هدایت می‌‌کند تا در دنیای درونی خود کاوش کند و با پیروی از میل و هوسش برای خواندن راه کتاب‌‌خوان شدن را برای خود هموار کند.امروزه، در نظر اهل فرهنگ و اندیشه، افول کتاب‌‌خوانی یکی از ملموس‌‌ترین بحران‌‌های جامعۀ ماست. هر روز اخبار و آمار جدید و گاه مبالغه‌‌آمیزی دربارۀ بحران کتاب‌‌خوانی و درصد رو به کاهش کتاب‌‌خوان‌‌ها می‌‌شنویم. گاهی قیمت کتاب عامل روی گرداندن از کتاب‌‌خوانی معرفی می‌‌شود و گاهی محتوای نامناسب کتاب‌‌ها، ترجمه و تألیف‌‌های بد و شیوع رسانه‌‌های دیجیتال. اما تأمل دربارۀ برخی سؤال‌‌ها شاید نگاه ما را به خواندن و چالش اصلی آن تغییر دهد: آیا می‌‌توانیم تفاوت بارزی میان خواندن و نخواندن قائل شویم؟ آیا نخواندن، همیشه و در هر حال، آسیب است؟ آیا مشکل بسیاری از خوانندگان بالقوه این نیست که نمی‌‌دانند چه کتابی بخوانند؟ آیا بهتر نیست، به جای راهنمایی مخاطبان با رویکردی هنجاری، اشتیاقی برای خواندنِ مطابق با نگرش شخصی در خوانندگان ایجاد کنیم؟ در مجموعۀ «خواندن»، به‌‌دنبال نشان‌‌دادن جنبه‌‌هایی از این مسائل هستیم که در بحث‌‌های امروزی ما کمرنگ هستند.

لذت خواندن در عصر حواس‌‌پرتی کتابی است دربارۀ خواندن بر اساس میل درونی و گرایش‌‌های شخصی. آلن جیکوبز، منتقد و پژوهشگر ادبی و استاد دانشگاه بیلر، با تکیه به تجربۀ کتاب‌‌خوانی خود، خوانندگان کتابش را دعوت می‌‌کند تا تمام راهنماهای کتاب‌‌خوانی و فهرست‌‌های «باید/نباید بخوانید» را کنار بگذارند و، با آغاز‌‌کردن از هوس، لذتشان از کتاب‌‌ها را بکاوند و راهنمای کتاب‌‌‌‌خوانی قرار دهند.

انتشارات ترجمان علوم انسانی در انتخاب و انتشار برخی از آثار این مجموعه از مشورت و پشتیبانی «نهاد کتابخانه‌‌های عمومی کشور» بهره‌‌مند شده است. امیدواریم حاصل تلاشمان، پیش از هر چیز، کتاب‌‌هایی لذت‌‌بخش و خواندنی دربارۀ کتاب‌‌ها باشد و عشق به خواندن را جایگزین هراس و اکراه از خواندن کند.