مقالات
گرایشات مختلف سیستم سرمایهداری، از جمله گرایشات ناسیونالیسم و نئولیبرالیسم میتواند هم در جلد دین و هم در جلد غیردینی و سکولار و هم فاشیسم ظاهر شود. در این مورد میتوانیم دولت اردوغان و دولت اقلیم کردستان عراق را مثال بزنیم. هر دو دولت به سادگی و بدون هیچگونه پیچیدگی با سیاستهای روزمره خود و همکاری با با همدیگر و همچنین باندهای تبهکار، بیپرده ورشکستگی نظریه «دولت – ملت» را به نمایش میگذارند. به عبارت دیگر، دولت ترکیه نه نماینده ملت ترک است و نه دولت اقلیم کردستان نیز نماینده مردم کرد. آنها در راستای حفظ منافع قدرت و حاکمیت سرمایهداری خود، حاضرند Continue reading
این مقاله به مناسبت یکصدمین سالگرد تولد ادگار مورن در ۸ ژوئیه منتشر میشود. در این روز مراسم تقدیر از او در کاخ الیزه برگزار خواهد شد. اِدگار مورَن، فیلسوف و جامعهشناس نامدار فرانسوی، در ۱۰۰ سالگی همچنان نگران دوران پرتلاطم کنونی است. این اندیشمند بزرگِ «اومانیست» طی یک قرن شاهدِ سرگردانیها و امیدها، بحرانها و آشوبهای بسیاری در جوامع انسانی بوده است. رویدادهایی که دربارهی آنها Continue reading
«بخوان به نام ایران» عنوان کتابیست که زندگی داریوش و پروانه فروهر را از زبان فرزند آنها، پرستو روایت میکند. نسخهی چاپی این کتاب اولین بار در سال ۱۳۹۰ منتشر شد و حالا نسخهی شنیداری آن هر هفته از آسو منتشر خواهد شد. پرستو فروهر این یادداشت را در سال ۱۳۹۰ برای اعلام انتشار کتاب نوشته است: بیش از سه سال از آغاز نوشتن میگذرد، و از آن هنگام این روایت بیوقفه همراه من آمده است. روزها و شبهایم را با طنین جملهها، سکوتها، خندهها، فریادها و گلایههایش انباشته است، در کلنجار با وسواسها و تردیدهایم بالیده است تا به امروز که کتابی شده است با ۳۹۵ صفحه آمادهی خوانده شدن. Continue reading
الیاس علوی، شاعر و هنرمند هنرهای تجسمی در گفتگو با شبنم طلوعی از تجربهی مهاجرت و دو دهه زندگی در ایران میگوید. الیاس شش ساله بود که پدرش پس از جان به در بردن از آخرین سوءقصد، با تفألی بر حافظ، تصمیم گرفت از روستایی در قلب کوهستانهای افغانستان به همراه خانواده به ایران مهاجرت کند. الیاس علوی اکنون در استرالیا زندگی میکند. Continue reading
برخی از جوامع، در برخی از دورههای تاریخی خود با تجربۀ مرگ بهصورت فشردهای روبرو میشوند و این تجربه که شکلی کاملاً نابرابر در زمان و مکان، در گروههای اجتماعی و در فرایندها و سازوکارهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دارد، میتواند برای آنها بهصورت یک «ضربه» (تروما) عمل کند که تا مدتهای طولانی، بخشی یا کل آن جامعه را شرطی کرده و آثار خود را در بدن Continue reading
«ما میخواهیم و میتوانیم بجای یکسره تن دادن به زور و زهر سانسور دست از جستن و یافتن پادزهرها برنداریم. میخواهیم و میتوانیم به یاری یکدیگر با چارهاندیشی جمعی در جهان بیمرز ادبیات سربلند بمانیم و بگوییم ما هم مردمی هستیم شایستهی امانتداریِ این ودیعه که دیگران به ما میسپرند.» این بخشی از یادداشت فرشته مولوی، نویسنده و مترجم، خطاب Continue reading
در جریان یک عملیات پلیسی، ۶۳ عضو مافیای ترکیه به سرکردگی «سدات پکر» پدرخوانده دنیای زیر زمینی این کشور در پنج استان دستگیر شدند. گفته میشود هنگام این حمله پلیس، سدات پکر در خارج از ترکیه بسر میبرد. بنا به گزراش برخی رسانههای ترکیه، باند مافیایی سدات پکر از نیمه دوم دهه ۱۹۹۰ میلادی در جرائم مختلف از جمله تهدید و ارعاب، قتل، اخاذی، Continue reading
روز دوشنبه ۲۸ جون ۲۰۲۱ ریکسداگ (پارلمان) سوئد در اقدامی که برای نخستین بار در تاریخ این کشور رخ میدهد به دولت «استفان لوفن» نخست وزیر سوسیال دموکرات این کشور رای عدم اعتماد داد و آن را ساقط کرد. حزب چپ یکی از احزاب پارلمانی که ۲۷ عضو در مجلس سوئد دارد خواستار برگزاری جلسه رای اعتماد به لوفن شده بود. Continue reading
فیلم سینمایی سرخپوست بر سر دوراهی وجدان و وظیفه؛چرا برخی مخاطبان از نجات بی گناه خوشحال نشدند فیلم با نمایی باز از حیاط اعدام زندانی قدیمی آغاز می شود که نگهبانان زندان، در گرگ و میش بارانی، به سختی سعی در بیرون آوردن پایه های سمج چوبه ی دار دارند؛ تلاشی که به نتیجه نمی رسد و این کشمکش در سراسر داستان برای ساختن چوبه داری تازه، Continue reading
«در حومه کاشان کوهی هست که آب مانند عرق از آن میچکد ولی جریان نمییابد و چون هر سال از روز تیر از ماه تیر باشد مردم در آنجا گرد آیند و ظرفها بیاورند پس هر دارنده ظرف با یک دَستَک به کوه کوبیده میگوید:«برای فلان کار، از آب خود به ما بیاشامان»، پس هر یک به اندازه نیاز بر میگیرد.» ( مقدسی/ترجمه احسن التقاسیم/ ۳۷۵ ق) Continue reading
-
- متاع «برقراری عدالت» در بازار سیاست ایران خریدار زیادی دارد. این روزها هم نقل محافل تبلیغات برای انتخابات ریاست جمهوری است. اغلب کاندیداها میگویند آمدهاند که عدالت برقرار کنند. اما عدالت به چه معناست؟
تداوم اعتصابات کارگران پیمانی نفت و پتروشیمی و پیوستن خیل عظیمی از کارگران به این اعتصابات، به نقطه عطفی در تاریخ اعتراضات کارگری و صنفی در ایران تبدیل شده است. اعتصاباتی که سرعت فراگیری آن در میان خیل جامعه بزرگ کارگران پیمانی سراسر ایران، در طول چهار دهه گذشته بیسابقه بوده است. Continue reading
«و چون هنوز مشغول خوردن بودند، عیسی نان را برگرفت و پس از شکرگزاری، پاره کرد و به شاگردان داد و فرمود: «بگیرید، بخورید؛ این است بدن من.» سپس جام را برگرفت و پس از شکرگزاری آن را به شاگردان داد و گفت: «همهٔ شما از این بنوشید. این است خون من، که بهخاطر آمرزش گناهان بسیاری ریخته میشود» انجیل متی Continue reading
آیا خاورمیانهایها میتوانند مدل چینی را در کشورهای خود اجرا کنند؟ به نظر میرسد حکمرانی از نوع چینی آن، مختص شرق آسیاست و در منطقۀ خاورمیانه زمینه مستعدی ندارد. در میان دهها علت، دو علت بنیادی وجود دارد که رشد و حکمرانی مطلوب از نوع چینی آن را توضیح داده و نشان میدهد که چرا در خاورمیانه تحقق آن بعید Continue reading
در عصر ماشینی و صنعت، زمان و سرعت تعیین کننده ضرباهنگ زندگی هستند. ماشین بخار وسیله ای بود که بر نحوه زندگی مردم اثر گذاشت. کنترل زمانی به جای تولید و رفتارهای اجتماعی ابزار تسلط بر جامعه عصر صنعتی شد. در نمایشگاه قصر بلورین( Crystal Palace ) ساعت شماطه ای به عنوان فنآوری مدرن به نمایش گذاشته شده بود. این ساعت ابتدا زنگ میزد که فرد را از خواب بیدار کند. اگر موفق نمیشد پتو را از روی وی میکشید. اگر باز هم فرد بیدار نمیشد وی را از تختخواب به بیرون پرتاب میکرد! Continue reading
توضیح نویسنده: این مقاله پیش از این در سه بخش در صفحه نیروی روزنامه دنیای اقتصاد به ترتیب در شمارههای ۵۱۷۶، ۵۱۷۸، و ۵۱۸۴، و با عناوین «سیستان، سال صفر»، « حقابهها و الزامات قانونی»، و «راههای پیشروی حقابه هیرمند» منتشر شده است. نظر به حذف بخشهایی از مقاله که به تحلیلها و مفاهیم جامعهشناختی مرتبط با موضوع پرداخته است، نسخه کامل مقاله در تارنمای انسان شناسی و فرهنگ منتشر میشود. Continue reading
چندی پیش صدمین سالروز تولد ولفگانگ بورشرت، شاعر، نویسنده و نمایشنامهنویس آلمانی بود. او به رغم اینکه ۲۶ سال بیشتر عمر نکرد آثار درخشانی همچون نمایشنامهی «بیرون پشت در» را خلق کرد که جزو متون درسی بسیاری از دبیرستانهای آلمان است. بورشرت مهمترین سالهای جوانیاش را به عنوان سرباز جنگ جهانی دوم در جبهه گذراند و بارها به دلیل انتقاد از سران نازیها زندانی و با حکم اعدام روبرو شد. او پس از پایان Continue reading
آنچه که اکنون به عنوان نظم جهانی میشناسیم زاده چهار قرن پیش، در یک نشست برای صلح بعد از جنگهای سی ساله اروپا در وستفالیای آلمان است که بدون حضور و حتی اطلاع بسیاری از کشورها صورت گرفته است. تا قبل از آن، مفهوم نظم جهانی در دنیا بیشتر تلاش برای تشکیل «حکومت واحد جهانی» تحت سیطره امپراتوری یا دین بود. Continue reading
بخش اول : مصاحبه با شما در بارهی عدالت فضایی مایهی خوشحالی است. سپاس فراوان. شما یک پروفسور شناختهشدهی حوزهی برنامهریزی شهری و یک منتقد جغرافیا در UCLA[۲] هستید. کتاب جدید شما، “در جستجوی عدالت فضایی“[۳] نشاتگرفته از مفاد مهم نظریه فضایی[۴] در کتاب های فضای سوم[۵] و پسامتروپولیس[۶] به تازگی منتشر شده. Continue reading
حضور هفت کاندیدای موجود در رقابت انتخابات ریاست جمهوری این سوال را تداعی میکند که با توجه به نگرشهای سیاسی این افراد و عملکردشان در ادوار گذشته و مسئولیتهایی که برعهده داشتند، وضعیت وچشم انداز سیاست خارجی ایران به چه نحوی دنبال خواهد شد. برای پاسخ به این سوال باید اینگونه مطرح کرد که Continue reading