پاسخ کوتاه به پرسش پیروز رها – شهاب برهان

رفیق پیروز رها نقدی بر نوشته من «شیرینی برای نتانیاهو یا حلوا برای نصرالله» در سایت اخبار روز به تاریخ ۹ اکتبر منتشر کرده و در مقدمه ی پرسش هایتان از من، نوشته اید که برای آن که جلو هر سؤتفاهمی را بگیرید به نکات نظر ظاهرا مشترک تان با من اشاره می کنید… نکات ظاهرا مشترک بجای خود، اما پرسش هایتان را درست بر سؤتفاهمی بنا کرده اید که میل داشتید از آن بپرهیزید! نوشته اید:

«نقطه اختلاف من با مقاله آن‌جا شروع می‌شود که نویسنده تاکید زیادی روی ناهمسانی طرفین منازعه می‌کند و با مثال مار و عقرب عملاً این را مطرح می‌کند که چون مار می‌خواهد عقرب را ببلعد و عقرب حالت دفاعی گرفته و فقط قادر به نیش‌زدن است، پس ما باید برخورد متفاوتی داشته باشیم. او از بیان صریح منظور خود از این تفاوت در برخورد خودداری‌ می‌کند. آیا باید برای نجات عقرب با مار درگیر شد؟ ما که قرار بود در عزای عقرب شرکت نکنیم، حالا چرا باید به دادش برسیم؟ آیا ما وظیفه داریم که از نیروهای ارتجاعی ضعیف‌تر در مقابل نیروهای ارتجاعی قوی‌تر دفاع کنیم؟ آیا وظیفۀ ما ایجاد توازن قوا میان دو نیروی ارتجاعی درگیر است؟ آیا ما باید با همین «استدلال» از عقرب اوکراینی در مقابل مار روسی حمایت کنیم؟ آیا اگر ناتو دخالت خود را گسترش دهد و روسیه را مستقیمآ مورد حمله نظامی قرار دهد، باید از عقرب روسی در مقابل مار ناتو حمایت کنیم؟ آیا اگر اسرائیل و آمریکا (احیانا با دخالت مستقیم ناتو) وارد جنگ با جمهوری اسلامی شوند، باید از عقرب جمهوری اسلامى در مقابل مارهای متجاوز دفاع کنیم؟..» و چند مثال مشابه.

خطای شما دوست گرامی در اینجاست که تصریح من بر ناهمسانی دوطرف نبرد را به ضرورت حمایت و تقویت طرف ضعیف، یا طرف مدافع در مقابل طرف مهاجم تعبیر می کنید. این تعبیر شما بکلی دلبخواهی و مغایر با نظر من است. سراسر نوشته مورد اشاره شما در توضیح و تفهیم عکس تعبیر دلبخواهی شماست. جوهر نوشته ام را هم اینطور جمع بندی کرده ام که طرفداری از این جریانات مرتجع به بهانه این که طرف مظلوم، طرف مورد تجاوز هستند یا چون نیروی مترقی دیگری عملا در میدان نیست، همان خمینی ی پانزده خرداد را به خمینی بیست و دوم بهمن تبدیل کردن است. از این صریح تر و شفاف تر نمی شود گفت. من از ذکر این ناهمسانی مطلقا نتیجه ای را نگرفته ام که شما از من «نیّت خوانی» کرده اید و چون چنین نتیجه گیری در نوشته من وجود ندارد، آن را هم حمل بر «خودداری من از بیان صریح» کرده اید! نه دوست عزیز هیچ خودداری در کار نبوده و من اساسا به طرفداری و تقویت «عقرب» در جدال با «مار» اعتقاد ندارم. نقد شما چنین القأ می کند که خودتان باور دارید تاکید بر ناهمسانی دوطرف نبرد، خود به خود برابر نهادن حق و باطل است، پس نمی شود از یک سو گفت حق و باطل، ولی از بیان صریح حمایت از طرف ذیحق خودداری کرد! بلی من می گویم دو طرف این جنگ، ناهمسان اند ولی نمی گویم طرف یکی را باید گرفت. برای شما متناقض است؟ موضوع بسیار ساده است حتا اگر درک اش برای همه آسان نباشد.

اصرار من بر ذکر ناهمسانی ارتش اسرائیل و حماس، از اینروست که بر اشغالگری، تجاوزگری، استعمارگری، آپارتاید و تروریسم دولتی صهیونیسم اسرائیل از هفتادسال پیش تاکنون در یک سو، و در سوی دیگر بر خصلت دفاع سرزمینی ی نیروهای مقاومت فلسطینی در برابر این صهیوفاشیسم تأکید کرده باشم در فضائی که ارکستر رسانه های مسلط در جهان و حتا ایرانی های طرفدار حمله نظامی به ایران، اسرائیل را قربانی، طرف مظلوم، تجاوز شده توسط حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و دارای «حق دفاع از خود» در برابر همه نیروهای مدافع سرزمین غصب شده وانمود می کنند. اینجا حقیقت و حق دفاع از خود کاملا وارونه نمائی می شود و قصد من از تاکید بر ناهمسانی ی دو طرف این نبرد نه دفاع از حماس، بلکه تصریح بر تفاوت کیفی دو سوژه ی اشغالگری و دفاع از سرزمین اشغال شده است، (لطفا خیلی دقت کنید!) منتزع از مترقی یا مرتجع بودن نیروئی که از حق سرزمین اش دفاع می کند.

مثالی بزنم. من از آزادی های بی قید و شرط سیاسی، از حق آزادی بیان دفاع می کنم؛ من مخالف مجازات اعدام هستم. وقتی کسی را به جرم مخالفت سیاسی یا بیان نظر مخالف با حکومت حبس یا به هر جرمی اعدام می کنند، من باید معترض باشم و این نه به معنای دفاع من از آن شخص و نظرات و گرایش سیاسی یا دفاع از مثلا قتلی که مرتکب شده است، بلکه صرفا دفاع از پرنسیپِ های یاد شده است. از نظر خیلی ها چنین سیاستی، دفاع از مثلا فلان زندانی اصلاح طلب یا مجاهد خلق یا فلان قاتل بود و قادر به تفکیک نبودند و امثال من جان ها کندیم تا شرح دهیم که دفاع از آزادی زندانی سیاسی و عقیدتی، الزاما دفاع از افکار شخص زندانی نیست! در قبال دوگانه ی صهیونیسم و حماس نیز چنین است. من نه از حماس بلکه از حق فلسطینی برای دفاع از سرزمین اش در برابر اشغالگر دفاع می کنم، ضمن این که به ارتجاعی و خطرناک بودن این نیروهای سیاه اندیش و اسلامی هشدار می دهم که مبادا با حمایت از آن ها خمینی های پانزده خرداد را به خمینی های بیست و دوم بهمن تبدیل کنید، دعوت به تقویت آلترناتیوهای مترقی در برابر آن ها می کنم.

با تشکر از شما و سؤتفاهم تان که به من فرصت چند و چندمین باره ی توضیح این موضوع را داد.

شهاب برهان

۱۸ مهر ۱۴۰۳ – 9 اکتبر ۲۰۲۴