اعتراضات سراسری در اسرائیل علیه جنگ غزه و طرح تخلیه اجباری

با گذشت ۲۲ ماه از آغاز جنگ غزه، صحنه‌های تازه‌ای از بحران و شکاف در جامعه‌ی اسرائیل نمایان شده است. هزاران نفر روز یکشنبه در شهرهای مختلف این کشور دست به اعتراض زدند و خواستار پایان فوری جنگ و آزادی گروگان‌های باقی‌مانده شدند؛ در حالی که دولت اسرائیل خود را برای آغاز حمله‌ای تازه به شهر غزه آماده می‌کند و از «تخلیه اجباری» یک میلیون نفر ساکن آن خبر داده است.

در تل‌آویو، «میدان گروگان‌ها» بار دیگر به کانون اعتراضات بدل شد؛ جایی که پرچم عظیم اسرائیل با تصاویر گروگان‌ها بر فراز جمعیت افراشته شد. معترضان مسیرهای اصلی شهر از جمله بزرگراه تل‌آویو ـ اورشلیم را مسدود کردند و با آتش زدن لاستیک‌ها رفت‌وآمد را مختل ساختند. خانواده‌های گروگان‌ها نیز با فراخوان «روز توقف سراسری» خواستار اعتصاب عمومی شدند.

این موج اعتراضات در حالی شدت گرفته که ارتش اسرائیل رسماً اعلام کرده قصد دارد ساکنان شهر غزه را به زور به جنوب نوار غزه منتقل کند. سخنگوی ارتش مدعی است این اقدام برای «حفاظت از جان غیرنظامیان» صورت می‌گیرد. اما هم‌زمان حملات هوایی و زمینی اسرائیل به مناطق موسوم به «مناطق امن» ادامه دارد. تنها در روز شنبه، یک نوزاد دختر به همراه والدینش در حمله به منطقه «المواسی» ـ که پیش‌تر منطقه امن اعلام شده بود ـ کشته شدند. وزارت بهداشت غزه نیز از مرگ ۱۱ نفر دیگر بر اثر سوء‌تغذیه در ۲۴ ساعت گذشته خبر داد که شمار کل قربانیان گرسنگی را به ۲۵۱ نفر رسانده است.

سخنگوی دفاع مدنی غزه شرایط محله «زیتون» در شرق شهر غزه را «ویرانگر» توصیف کرد و گفت حدود ۵۰ هزار نفر در این منطقه «بدون غذا و آب و ابتدایی‌ترین نیازهای زندگی» گرفتار شده‌اند. او اقدامات ارتش اسرائیل را «پاکسازی قومی» خواند.

در برابر این تحولات، شکاف سیاسی در اسرائیل عمیق‌تر شده است. معترضان خواستار توافق با حماس برای آزادی گروگان‌ها هستند، اما جناح راست افراطی دولت به رهبری بزالل اسموتریچ وزیر دارایی، این خواسته‌ها را «خطرناک و به سود دشمن» می‌خواند. اسموتریچ معترضان را متهم کرد که با فشار برای توافق، «گروگان‌ها را در تونل‌ها دفن می‌کنند و امنیت و آینده اسرائیل را به خطر می‌اندازند».

جامعه جهانی نیز نسبت به تحولات تازه هشدار داده است. سازمان ملل بارها اعلام کرده که هیچ نقطه‌ای در غزه امن نیست و تخلیه اجباری یک میلیون نفر، فاجعه انسانی را تشدید خواهد کرد. هم‌زمان کارشناسان مستقل و نهادهای حقوق بشری اسرائیل را به «جنایت جنگی» و حتی «نسل‌کشی» متهم کرده‌اند.

طبق آمارهای رسمی، حمله حماس در اکتبر ۲۰۲۳ به کشته شدن بیش از ۱۲۰۰ نفر در اسرائیل انجامید، اما پاسخ اسرائیل به این حمله به مرگ بیش از ۶۱ هزار فلسطینی، عمدتاً غیرنظامی، انجامیده است. در حالی که دولت بنیامین نتانیاهو بر ادامه جنگ و گسترش عملیات تأکید دارد، در خیابان‌های اسرائیل صدای دیگری شنیده می‌شود: پایان جنگ، آزادی گروگان‌ها و نجات اسرائیل از بحران بی‌پایان.