سامیها در سوئد ارتباط طولانی با مناطق سنتی خود دارند. صنایع منحصر به فرد و اراده برای حفظ و انتقال هویت قومی خود به نسل بعدی ویژگیهای ممتازی هستند. سامیها از زمانهای دور در منطقهای زندگی میکنند که امروزه در چهار کشور واقع شده است. این منطقه شامل شبهجزیره کولا در روسیه، شمال فنلاند، ساحل و داخل شمال نروژ و بخشهایی از سوئد از ایدر به جنوب و به شمال است. این منطقه به نام سامی شناخته میشود. سامی بیش از یک منطقه جغرافیایی است، بلکه یک اجتماع فرهنگی و زبانی نیز است.
تعداد سامیها چقدر است؟ تخمین معمول امروزی این است که در جهان بین 80,000 تا 100,000 سامی وجود دارد. تخمین میشود که در سوئد 20,000 تا 40,000 سامی زندگی میکنند. دشوار است بدانیم چه تعداد از افرادی که نسبت سامی دارند، خود را به عنوان سامی شناسایی میکنند. در سوئد تاکنون تخمین بر اساس اصل نژادی انجام نمیشود و به همین دلیل اعداد مطمئن نیست. سامیها در سرتاسر کشور زندگی میکنند، اگرچه بیشتر آنها در استان نوربوتن و وستربوتن و همچنین اطراف کوهها زندگی میکنند.
پرورش تعدادی از رنگرز بسیاری سامیها را با شتر مرتبط میکنند. تفاوتی بین رنگرزدار (یک حرفه) و صاحب شتر دارد. بسیاری از سامیها، به ویژه در استان نوربوتن، علامت شتری دارند و شترهای خود را توسط یک رنگرز حرفهای مراقبت میکنند. شتر به شدت با فرهنگ سامی مرتبط است، به عنوان مثال از طریق پرورش شتر و همچنین به دلیل وابستگی دیگر فعالیتها به مواد اولیهای که شتر ارائه میدهد (گوشت، پوست و شاخ).
صنایع سنتی دیگر علاوه بر پرورش شتر، صیادی، ماهیگیری و دوجی (صنایع دستی و صنعت دستی) نیز صنایع سنتی دیگری هستند. امروزه سامیها در اکثر صنایع روستایی که در مناطق شمالی کشور انجام میشود، فعالیت میکنند، اغلب به عنوان ترکیبی از صنایع، مانند کشاورزی کوچک و گردشگری سامی. به علاوه، سامیها در اکثر شغلها حضور دارند.
تعریف از اقوام بومی یک تعریف معمول از اقوام بومی یا اصلی این است که آنها از گروههای قومی منشأ میگیرند که در کشور یا منطقه جغرافیاییای که به کشور تعلق دارد، در زمان تسخیر یا استعمار یا تعیین مرزهای کنونی کشور زندگی میکردند. ویژگی ممتاز یک قوم بومی، اراده حفظ، توسعه و انتقال هویت قومی، فرهنگ و مؤسسات اجتماعی و استفاده از محیط زیست سنتی خود برای نسلهای آینده است.
سامیها تاریخ طولانی و پیوستهای به مناطقی که در آنها فعالیتهای خود را انجام دادهاند و همچنان هم انجام میدهند و فرهنگ خود را اجرا میکنند، دارند. این پیوند به زمانی قبل از تشکیل دولت ملیها برمیگردد. چقدر دور برگردد دشوار است به تأکید اطمینان داشت. برخی میگویند ۱۰,۰۰۰ سال و برخی ۳,۰۰۰ سال. بدون توجه به این مسئله، سامیهای امروزی به طور واقعی تعریف از اقوام بومی را به خوبی ترتیب میدهند.
حفاظت حقوق بینالمللی در سال ۱۹۷۷، پارلمان سوئد اعلام کرد که سامیها اقوام بومی سوئد هستند. در سال ۲۰۰۰، قانون زبان اقلیتی برای پنج اقلیت ملی سوئد، که سامیها نیز از آنها یکی هستند، تصویب شد. از سال ۲۰۱۱، سامیها به عنوان یک قوم در قانون اساسی سوئد شناخته میشوند. به عنوان اقوام بومی، سامیها همچنین دارای حفاظت حقوق بینالمللی هستند.
- در سال ۱۹۷۷ پارلمان سوئد اعلام کرد که سامیها به عنوان یک اقوام بومی در سوئد، حقوق بینالمللی برای تفاوت فرهنگی دارند (پیشنهادی ۱۹۷۶/۷۷:۸۰).
- در سال ۲۰۰۰، قانون زبان اقلیتی برای پنج اقلیت ملی سوئد به تصویب رسید، که سامیها یکی از آنها هستند (پیشنهادی ۱۹۹۸/۹۹:۱۴۳، SFS ۲۰۰۹:۷۲۴).
- از سال ۲۰۱۱، سامیها به عنوان یک قوم در قانون اساسی سوئد شناخته میشوند (پیشنهادی ۲۰۰۹/۱۰:۸۰، تغییر RF ۱:۲ بند ۶؛ تصمیم پارلمان ۲۰۱۰-۱۰-۲۴).
به این ترتیب، سوئد تأیید کرده است که سامیها همزمان یک قوم، یک اقوام بومی و یک اقلیت ملی هستند. در نظریه، یک قوم حق تعیین سرنوشت بزرگتری نسبت به یک اقلیت دارد و موقعیت قویتری نسبت به یک اقوام بومی دارد. یک اقوام بومی حقوق فرهنگی دارد، اما حق تعیین سرنوشت مشابه یک قوم ندارد.