پوشیدن نقاب و برقع در قرقیزستان ممنوع شد

قرقیزستان به عنوان تازه‌ترین کشور در آسیای مرکزی که اکثریت جمعیت آن مسلمان هستند، پوشیدن نقاب اسلامی، برقع، را ممنوع کرد. این ممنوعیت از ۱۲ بهمن اجرایی شده و برای زنانی که در اماکن عمومی از این پوشش استفاده کنند، جریمه‌ای معادل ۲۳۰ دلار در نظر گرفته است. لباس‌های اسلامی زنان و ریش بلند مردان مدت‌هاست که موضوع کمپین‌های دولتی و مباحث عمومی در آسیای مرکزی است؛ جایی که دولت‌های سکولار از افزایش نفوذ اسلام در جامعه هراس دارند.

نمایندگان پارلمان قرقیزستان اعلام کرده‌اند این قانون به دلایل امنیتی ضروری است تا چهرهٔ افراد، قابل مشاهده و هویت آن‌ها قابل شناسایی باشد. اما مخالفان می‌گویند این قانون، «آزادی انتخاب پوشش» را از زنان سلب می‌کند.

«بخشی از سنت‌های ما»

این محدودیت به عنوان بخشی از اصلاحات قانونی در «حوزهٔ مذهبی» اعمال و از سوی صدر جباروف، رئیس‌جمهور قرقیزستان، در یکم بهمن‌ماه امسال امضا شد.

این قانون پوشیدن «لباس‌هایی که شناسایی فرد در ادارات دولتی و اماکن عمومی را غیرممکن می‌کنند»، ممنوع کرده است؛ در آسیای مرکزی این اصطلاح معمولاً برای توصیف نقاب به کار می‌رود، با این حال پوشش‌هایی که برای کار یا به دلایل پزشکی ضروری هستند، از این قانون مستثنی شده‌اند.

مقامات دولتی و شخصیت‌های مذهبی تحت حمایت حکومت تأکید کرده‌اند که این ممنوعیت شامل حجاب، روسری اسلامی که مو و گردن را می‌پوشاند اما چهره را نمایان می‌گذارد، نمی‌شود.

قرقیزستان تنها کشور در آسیای مرکزی است که اجازه می‌دهد زنان در مدارس و ادارات حجاب داشته باشند.

نورلان‌بک شاکی‌یف، رئیس پارلمان قرقیزستان، هنگام ارائه این لایحه در سال گذشته، گفت: «هیچ محدودیتی برای روسری وجود نخواهد داشت. مادران و خواهران ما همیشه روسری را به عنوان بخشی از سنت‌ها و مذهب خود استفاده کرده‌اند.»

نقاب عمدتاً در کشورهای عربی حاشیهٔ خلیج فارس رایج است. اگرچه در قرقیزستان سنتی برای پوشیدن نقاب وجود ندارد، اما در سال‌های اخیر برخی از زنان مذهبی شروع به استفاده از آن کرده‌اند.

بحث و جدل شدید

بحث‌های عمومی دربارهٔ نقاب اسلامی در قرقیزستان سال‌ها است که جریان دارد و افزایش استفاده از آن در یک دههٔ گذشته به راه‌اندازی کمپین دولتی «به کجا می‌رویم؟» منجر شده است.

شاراپتکان ماژیتووا، نمایندهٔ پارلمان این کشور، سال گذشته پس از سفر به منطقه جنوبی «اوش»، از این‌که تعداد زیادی از زنانی برقع می‌پوشند، شگفت‌زده شد و کمپین جدید علیه این پوشش را آغاز کرد.

مراسم نماز عید فطر در مسجد مرکزی شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان.

خانم ماژیتووا در یکی از جلسات پارلمان ادعا کرد در این منطقه «از هر چهار زن یک نفر نقاب دارد و تعداد آن‌ها روز به روز در حال افزایش است».

کمپین او همچنین شامل مخالفت با ریش بلند مردان بود. وی از دولت و پارلمان خواست تا نقاب اسلامی و ریش بلند را ممنوع کنند و آن‌ها را «تهدیدی امنیتی» خواند.

اداره معنوی مسلمانان قرقیزستان که مورد حمایت دولت است، اعلام کرده که «حجاب برای زنان مسلمان واجب است، اما نقاب واجب نیست.»

اما منتقدان هشدار داده‌اند که این ممنوعیت، زنان نقاب‌پوش را «منزوی» و از جامعه دور خواهد کرد.

دیگر کشورهای آسیای مرکزی، از جمله قزاقستان، تاجیکستان و ازبکستان، حجاب را در مدارس، ادارات و ساختمان‌های دولتی ممنوع کرده‌اند.

پلیس در تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان گاهی در خیابان‌ها و بازارها، مردانی را که ریش بلند دارند، بازداشت کرده و آن‌ها را مجبور کرده است تا ریش خود را بتراشند.

در ترکمنستان، اگرچه حجاب به‌طور رسمی ممنوع نشده است، اما زنان مجبورند در محل کار و مراسم عمومی، لباس‌های سنتی ترکمنی بپوشند. گزارش‌هایی نیز منتشر شده که برخی زنان محجبه مجبور به برداشتن روسری‌های خود شده‌اند.

تاجیکستان نیز به‌طور مداوم لباس‌های سنتی تاجیکی را برای زنان ترویج می‌کند، و پوشش‌هایی را که «بیگانه» با فرهنگ تاجیکی می‌داند، از جمله لباس‌های اسلامی، ممنوع کرده است.

رادیو فردا