اقتصاد ایران، شیر رانده شده از گله

شیرهای نر وقتی اندک اندک پیر می شوند و در رقابت با شیرهای جوانتر شکست خورده و از گله رانده میشوند، به دلیل کهولت سن و فقدان بنیه جسمی قادر به شکار کردن انفرادی نیستند . مدتی با لاشه خواری و ربودن طعمه شکارچیان ضعیف تر از خود گذران زندگی میکنند ، ولی این شیوه تغذیه رافع نیازهای غذایی آنها نیست ، بدن شیر برای رفع کمبود تغذيه شروع به مصرف چربیها و بعد از اتمام ذخائر چربی بدن سراغ مصرف عضلات می‌رود ، بعد از مدتی از آن یال و کوپال با شکوه و عضلات قوی فقط پوست و استخون باقی مانده و نهایتاً مرگی رقت انگیز برای سلطان جنگل رقم میخورد .

اقتصاد ايران در سالهاي اخير وضعيتي مشابه شيرهاي نر رانده شده از گله را دارد. رشد منفي و يا ناچيز درآمد ملي در سالهاي متوالي آئينه تمام نماي تحليل رفتن تدريجی اقتصاد ایران است.

هر چه را كه بخواهيم از خارج بخريم بايد گرانتر از قيمت معمول بخريم ، بالعكس هر آنچه بخواهيم به دنيا بفروشيم بايد زير قيمّت جهاني بفروشيم ، آنچه را زير قيمّت ميفروشيم پولش را به ما نميدهند (تا در آينده نامعلوم رفع تحريمها آنرا به ما برگردانند، بعبارتی دريافت وام کلان بدون بهره كشورها از ایران) ، برای انتقال پول صادرات و واردات اگر در شبکه های هزار توی غیر رسمی انتقال ، پولها گم و گور نشوند ، گاهاً باید تا ۱۵٪ ؜ هزینه انتقال به واسطه ها بدهیم . انواع قیمت دلار فردوسی ، دبی ، هرات و غیره در بازار هست که تفاوت قیمت های آنها گاهاً تا هزار تومان در هر دلار یکسره به ضرر ما به جیب دلالان خارجی می‌رود . سود معمول کسب و کار در دنیا حداکثر ۵٪ است ، اما ما برای برداشتن هر گام معمولی در پروسه صادرات و واردات باید چند درصد باج به این و آن بدهیم.

اگر با قیمت چند لا پهنا قادر به خرید ماشین آلات و تجهیزاتی از خارج شویم به بهانه تحریم ، گارانتی و خدمات بعد از فروش ندارند . همه تخم مرغهای خرید۷ تجهیزات و مواد بخش تولید ما در سبد کالاها و مواد بی کیفیت و گران چینی گذاشته شده است.

از مزیتهای توریسیم ، سرمایه گذاری خارجی ، رقابت در بازارهای خارجی ، استفاده از نظام مالی بین المللی ، ترانزیت (کالا ، مسافر ، نفت و گاز ) و غیره یا کاملاً محروم هستيم و يا از در صد ناچيزي از ظرفیت آنها استفاده ميكنيم . در هيچ بلوك اقتصادي جهاني بجز بلوك بي خاصيت اكو عضو نيستيم . كشورهاي به اصطلاح متحد ما مثل روسيه با تحريم نفت ما ، سريعاً جای خالي ما را پر ميكنند و شركتهاي چينی زودتر از شرکت‌های غربی پروژه های سرمایه گذاری خود در ایران را رها میکنند.

علاوه بر محرومیت از فرصتها و موانع پیش روی اقتصاد ایران که ذکر آنها در بالا رفت می‌توان فهرستی بلند بالا تهیه کرد که در حال بردن اقتصاد ایران به ته دره هستند. رقبا و دشمنان منطقه ای ایران فارغ از مشکلاتی که ما با آنها مواجه هستیم همگی در حال گذران زندگی عادی خود هستند و شکاف اقتصادی ما با آنها هر روز عمیق تر میشود، تعمیق این شکاف از هر تهدید نظامی خطرناک‌تر است و بدتر از آن اینکه هیچ چشم انداز امید بخشی برای برون رفت از این وضعیت دشوار وجود ندارد.

قدرت سياسي – نظامي هر کشور نشأت گرفته از قدرت اقتصادي آن است، استمرار تورم و بيكاري دو رقمی، رشد منفی و یا ناچیز تولید ملی و باج دادن به همه دنیا برای مدت طولانی سرانجامی بجز فروپاشی ندارد. ابر قدرت قوی شوکت شوروی بدون شلیک یک گلوله از طرف دشمنانش به دلیل ناکارآمدی اقتصادی سقوط کرد.
کانال تخصصی اقتصاد
غلامرضا مصدق