اندیشه ، فلسفه
  • حقوق بشر در آستانه نیکلاس بکلین
    آیا حقوق بشر می‌تواند به‌رغم افول هژمونی جهانی غرب به بقای خود ادامه دهد؟ بی‌شک این پرسش برای حامیان حقوق بشر اگر کفرآمیز نباشد دست‌کم آزارنده است زیرا دقیقاً همان اصولی را نفی می‌کند که حقوق بشر بین‌الملل
  • بن‌سلمان نمی‌‌خواهد “انور سادات” سعودی باشد برگردان: شاهرخ بهزادی
    ژرژ مالبرونو: در عربستان سعودی، عادی‌سازی روابط با اسرائیل دیگر در دستورکار نیست: در آستانه سفر دونالد ترامپ به عربستان سعودی، بسیاری از منابع خبری در جهان بر این باورند که تلاش برای عادی سازی روابط بین
  • چرا خلیج فارس باید «فارس» بماند! – داوید پارسیان
    جدال واژگان در میدان ژئوپلیتیک و تحلیل درباره تغییر نامی که فقط واژه نیست، بلکه به یک بهره‌برداری سیاسی و ابزار معامله در تحریف جغرافیای تاریخی تبدیل شده است.
  • حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) منحل شد
    خبرگزاری فیرات، نزدیک به پ‌ک‌ک روز دوشنبه گزارش داد که گروه شبه‌نظامی حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک)، که بیش از چهار دهه با دولت ترکیه در جنگ بوده است، تصمیم به انحلال خود و پایان دادن به مبارزه مسلحانه خود گرفته است.
  • بنابراین، سقراط یک فیلسوف است برگردان: علی‌محمد طباطبایی
    گای بنت-هانتر از خود می‌پرسد که آیا پدر فلسفه غرب واقعاً فیلسوف است؟ این مصاحبه خیالی، نقدی بلیغ بر نهاد آکادمیک فلسفه، حرفه‌ای‌سازی بیش‌ازحد، و فراموشی ماهیت گفت‌وگویی و اخلاقی فلسفه است. نه‌تنها از نظر
تاریخ
اقتصاد
  • ۶۶۵‌ هزار‌میلیارد تومان مشکوک‌الوصول
    روز گذشته محمدرضا فرزین، رییس کل بانک مرکزی در یکی از پنل‌های همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی، تازه‌ترین آمارهای مربوط به وضعیت پولی و بانکی را برای حاضران در نشست تشریح کرد. آیا در میان آمارهای
  • اقتصادایران به دانش مدنی زاده نیاز دارد
    با توجه به اینکه قرار است روز یکشنبه آینده وزیر اقتصادبعدی دولت چهاردهم معرفی شود و با توجه به اینکه تا همین امروز جز سیدعلی مدنی زاده کاندیدای جدی وجود نداشته است برخی نکان را در این باره یاد آور می شویم. 1.
  • فساد در نظام بانکی ایران: ابعاد، دلایل، پیامدها احمد علوی
    مقدمه: به گزارش رسانه‌های ایران، زیان انباشته شبکه بانکی کشور بالغ بر ۵۰۰ هزار میلیاد تومان شده است. این میزان از زیان بنا به تازه ترین آمار همان منابع، تقریبا برابر با سرمایه موجود این شبکه است. امر به یکی از این ابربحران‌های اقتصاد ایران تبدیل شده است. از دلایل مهم این ابربحران فساد ساختاری
  • پاسخ چین به فشار‌های تجاری آمریکا چگونه چین به جنگ تجاری ترامپ واکنش نشان داده است؟
    چین با کسب تجربه نخستین دوره ترامپ، همزمان با تقویت اقتصاد داخلی و کاهش وابستگی به صادرات، به گسترش شبکه‌های تأمین و توسعه روابط با کشور‌های جنوب جهانی پرداخته است. پکن، ضمن ایجاد توازن میان ابزار‌های واکنش کوتاه‌مدت و استراتژی‌های بلندمدت، تلاش می‌کند تا با بهره‌برداری از فرصت‌های ژئوپلیتیکی،

اندیشه ، فلسفه

در آفرینش یک ایده و یا یک مفهوم جدید در حوزه اندیشه، شاید فیلسوف آلمانی از جهان بی‌نیاز ‏شود اما بعید است جهان از اندیشمند آلمانی بی‌نیاز باشد. علم و فلسفه، خواهی آلمانی باشند یا نباشند ‏هر دو در پی یافتن حقیقت‌اند. با این حال فلسفه مانند علم، ابزار آزمایشگاهی و لابراتوار ندارد که ‏در آنجا با آزمایش و خطا بتوان عیار درستی و حقیقت آنچه اندیشیده Continue reading

در نوشتار پیشین «۳۰ سال حاکمیت نئولیبرالیسم بر اقتصاد ایران، ریشه ابرچالش‌های امروز کشور» نگارنده کوشش کرد تا عمق و گسترش فزاینده بحران‌ها و نابرابری‌های اجتماعیِ امروز کشور مان را در زمینه‌های گوناگون نشان دهد. Continue reading

با گذشت زمان هرچه بیشتر روشن می‌گردد، که علت اصلی ناکامی در گذار از حکومت اسلامی ‏ناآگاهی از ماهیت آن است. حکومت کشور بزرگی مانند ایران، پدیدۀ اجتماعی بسیار پیچیده‌ای ‏است و مخالفان بدون شناخت از ضعف‌ها و توانایی‌های حاکمیت نخواهند توانست روش‌های ‏مناسب و درستی را در پیش گیرند و Continue reading

از نظر نگهدار، مذهب نقش تعیین کننده‌ای در حرکت ایران به سمت دموکراسی داشته و خواهد داشت. اگر بسیاری از چپگرایان و لیبرال‌ها نقش منفی مذهب در تحولات سیاسی کشور را می‌بینند، او بر نقش مثبت آن تأکید دارد. او درست به این خاطر، کتاب «هویت» فوکویاما و «تصحیح» خطای او را خوشامد گفت. از این رو او مشکلی با موجودی به نام جمهوری اسلامی ندارد به شرط آنکه «قانون» رعایت شود و رقابت» نخبگان در پای صندوق‌ها حفظ شود. Continue reading

40 سال از عزل نخستین رئیس‌جمهور ایران می‌گذرد. رای عدم کفایت ابوالحسن بنی‌صدر در ۳۱ خرداد‌ماه ۱۳۶۰ در مجلس شورای اسلامی صادر شد. بنی‌صدر چهار دهه است که در نظام اداری و سیاستگذاری ایران نقشی ندارد اما میراث مخربش، به این زودی‌ها گریبان اقتصاد ایران را رها نخواهد کرد. او را مبتکر اصلی بانکداری اسلامی، نقض گسترده مالکیت، مصادره اموال Continue reading

30 سال حاکمیت نئولیبرالیسم بر اقتصاد ایران، ریشه ابرچالش‌های امروز کشور پیشگفتار: انتخابات ۱۴۰۰ ریاست جمهوری در ایران انگیزه‌ای شد تا بار دیگر شهروندان چون اقشار متوسط شهری، کارگران، معلمان، پرستاران، پزشکان و دانشجویان در سطوح مختلف اجتماعی، علمی و حتی شغلی، با شرکت فعال و چشمگیر در شبکه‌‌های اجتماعی، در کوچه و خیابان، در خانه Continue reading

خالده ادیب، از مهم‌ترین زنان روشنفکر و مبارز ترکیه بود که در دوره‌ی گذار از سلطنت عثمانی به جمهوری ترکیه نقش بسیار مؤثری داشت. زنی نویسنده، معلم، مبارز حقوق زنان و نماینده‌ی مجلس که پیش‌تر از زمانه‌ی خود بود. مهدی شبانی درباره‌ی Continue reading

انواع مختلفی از شبهعلم وجود دارد: ستارهبینی، هومئوپاتی، باور به تخت بودن زمین و جنبش ضدواکسن. این «رشتهها» ادعاهایی عجیبوغریب را با دعوی علمی بودن وارد عرصهی علم میکنند. در ظاهر، این ادعاها علمی به نظر می‌رسند و معمولاً درباره‌ی همان چیزهایی بحث می‌کنند که موضوع گفتگوهای علمی است. با این حال، با بررسی دقیق‌تر مشخص Continue reading

نزدیک به یک هزار سال است که تسلای‌ فلسفه اثر بوئثیوس در سراسر اروپا از کتاب‌های پرفروش بوده است. نه تنها کسانی آن را می‌خواندند که متن اصلی لاتینی‌اش را که در قرن ششم میلادی نوشته شده است می‌توانستند بفهمند بلکه عده‌ای هم ترجمه‌هایی از آن را به زبان‌های گوناگون انگلیسی کهن و میانه، فرانسوی کهن، آلمانی علیای کهن، ایتالیایی، اسپانیایی و Continue reading

هگل متکلم (apologist) ‏و فیلسوف ممتاز آلمانی طی سی سال غور در فلسفه و الهیات ‏‏”سه بار” به سوی خدا می‌رود و سرانجام می‌اندیشد که خدا ناگزیر رفتنی ست؛ خدایی که ‏به احتضار افتاده و اندک اندک از هستی و تعالی (transcendence) ‏تهی می‌شود. در ‏دویست سال گذشته شاید فیلسوفی و متکلمی به عظمت و جسارت هگل در جهان نباشد که ‏چنین بی‌باک خدا را از عرش به فرش (immanent) ‏کشانده باشد؛ به باور او این هبوط ‏الهی اجتناب ناپذیر است که پرودگار از پدر به پسر و از پسر به روح القدُس به آهستگی ‏نفی (negation) ‏شده یا به لحاظ منطقی در دیالکتیک هگلی “نقیض” می‌شود. Continue reading

کتاب انگاره‌ی اسلام اروپایی؛ دین، اخلاق، سیاست و مدرنیته‌ی پایدار نوشته‌ی محمد حصحص (2019، انتشارات راتلج) می‌خواهد رویکرد جدید و متفاوتی را به مطالعه‌ی اسلام در اروپا، یا به تعبیر نویسنده «اسلام اروپایی»، ارائه دهد. حصحص فارغ‌التحصیل و پژوهشگر فلسفه‌ی سیاسی دانشگاه لوییس رم در ایتالیا و زاده‌ی مراکش است. Continue reading

ماشاءالله آجودانی، پژوهشگر تاریخ و نویسنده‌ی چند کتاب مهم درباره‌ی انقلاب مشروطه و اندیشه‌های‌ تجدد‌خواهی در ایران است. یکی از بحث‌های اصلی او در نوشته‌هایش، نقد روشنفکران دوره‌ی مشروطه است، مثلاً اینکه برخی از مفاهیم تجدد Continue reading

علی‌اکبر صادقی هنرمندی که در همان سال‌های ابتدایی تأسیس «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» اولین فیلم انیمیشن کانون به نام هفت شهر را تولید می‌کند و حاصل این همکاری تا سال ۱۳۵۶ منجر به ساخت پنج اثر دیگر نیز می‌شود. او همچنین در سال ۱۳۸۴ بر اساس نقاشی‌هایش، با همکاری کانون، انیمیشن ائتلاف را می‌سازد. در تمامی این سال‌ها در کنار فیلم‌سازی و تصویرسازی کتاب به نقاشی کردن هم می‌پردازد و حالا با او در رابطه با نوع فعالیت‌ها و خاطراتش در کانون به گفت‌وگو نشستیم. Continue reading

این یادداشت مرور کتاب مهمی‌ست نوشته‌ی اصغر شیرازی، پژوهشگر علوم سیاسی مقیم آلمان، با عنوان «ایرانیت، ملیت، قومیت». خود او در مقدمه‌ی کتاب مقصدش را این‌گونه توضیح می‌دهد: «آنچه موضوع این کتاب را تشکیل می‌دهد، تاریخ پیدایش مفهوم ایران و مدلول سرزمینی، قومی و سیاسی آن، به عنوان پیش‌زمینه‌ی شناخت گونه‌هایی از ناسیونالیسم ایرانی و بررسی شاخص‌های اصلی گرایش‌های ایران‌گرا، ملت‌گرا و قوم‌گرایانه در ایران جدید تا آغاز جنگ جهانی دوم و سقوط دولت رضا شاه است.» (ایرانیت، ملیت، قومیت، جلد اول، ص. ۹) Continue reading

به مناسبت روز جهانی رادیو (۱۳ فوریه) به بررسی اجمالی نظرات مارشال مک‌لوهان (۱۹۱۱-۱۹۸۰)، فیلسوف کانادایی، در مورد شکل‌های گوناگون رسانه و تأثیر آنها بر انسان پرداخته‌ایم. آنچه می‌خوانید برگردان بخش‌هایی از پادکست PHILOSOPHIZE THIS! در مورد این اندیشمند است. برای برخی از ما رخدادهای پیرامونمان چندان اسباب سردرگمی نیستند. اخبار را نگاه میکنیم، اطلاعات کسب می‌کنیم و کتاب می‌خوانیم … زمانی که اتفاقی روی می‌دهد به خوبی می‌دانیم که در جهان چه می‌گذرد، از طبیعتِ انسان و نحوه‌ی واکنش مردم به این اتفاق نیز به خوبی آگاهایم. اما گاهی در جهان اتفاقی می‌افتد که ما را Continue reading

به نظر می رسید که حجم انبوه مطالب گاه بسیار در خور توجهی که در مورد پنجاهمین سالگرد سیاهکل منتشر شد، نوشتن بیشتر در این مورد را غیرضروری کرده باشد. اما خواندن تعدادی از این مطالب و همچنین حجم انبوهی از اظهارنظرها در شبکه های اجتماعی یک بار دیگر نشان داد که فقط دوستداران چپ نیستند که به مناسبت سیاهکل به بزرگداشت و نقد این رخداد می پردازند، دشمنان چپ هم مترصد فرصتند تا کینه ی تاریخی و طبقاتی خود علیه سیاهکل و چپ را به نمایش Continue reading

جف کافمن و مارشا رز یک زوج هنرمند و صاحب‌نام در سینمای مستند آمریکا هستند. ارتباط دوستانه‌ی ما از سال ۲۰۱۸ در اثنای ساختن مستند مشهور آنها درباره‌ی زندگی «نسرین ستوده»‌ آغاز شد. در صحبت‌های پشت صحنه‌ای که بسا جذاب‌تر از صحبت‌های«صحنه‌ای» است، گاه بر سر میز شام و یا هنگام نوشیدن چای ‌و قهوه در وقت استراحت، از سلیقه‌های هنری و ادبی هم حرف می‌زدیم. در توالی این گفتگوهای صمیمانه بود که ‌ملتفت نقاط مشترک زیادی در گرایش‌های هنری، ادبی و اجتماعی یکدیگر شدیم. Continue reading

دوست عزیزی دارم که خانم پزشکی‌ست در اصفهان. خاطرم هست که وقتی عکس و ویدئو از جشن انتخاباتی «تا ۱۴۰۰ با روحانی» در اینستاگرامش منتشر کرد برایش نوشتم که من هیچ‌گاه نسب به مردمم این قدر بی‌رحم نیستم که بتوانم این صحنه‌های خوشحالی آبکی و احساس پیروزی موهوم را تماشا کنم چه برسد که در آن شرکت کنم. طبعا کنایه‌ای زده بودم و پاسخش هم چیزی قریب به این مضمون بود که تو نمی‌توانی پیروزی «ما» را ببینی! اما ذهن من آشفته و جانم خشمگین شد. بارها و بارها یادداشت نوشته بودم تا بپرسم این «ما» دقیقا کی‌ست!؟ مطمئنا حقوق‌بگیری که حقوقش به تناسب نرخ ارز رشد نمی‌کند Continue reading

دیباچه الف. چشم‌انداز ما: پیشرفت بشر در جهان آزاد ب. چالش ما: تهدیدهای تازه‌ی پیش روی آزادی ج. واکنش ما: فرصت برای همه، پیشرفت برای همگان گروهی از لیبرال‌های جهان در سال ۱۹۴۷ مانیفست آکسفورد، نخستین اعلامیه‌ی جهانی اصول لیبرال، را به چاپ رساندند. این حرکت در پاسخ به کابوس جنگ جهانی دوم و ویرانی‌های بی‌سابقه آن، کشتار میلیون‌ها انسان، و علی‌الخصوص فجایع غیرانسانی هولوکاست انجام گرفت. پس از پیروزی علیه نازیسم و فاشیسم و در مواجهه با اقتدارگرایی کمونیسم، لیبرال‌ها مصمم شدند تا ارزش‌ها و حقوق انسانی را یادآور شوند، و مانیفست آکسفورد می‌رفت تا Continue reading

شاید ۱۰ سال یا بیشتر باشد که در نوشتن آن چه در اینجا می‌خواهم بگویم این دست و آن دست می‌کنم. گاهی جایی اشاره‌ای می‌کنم و یا با یکی از دوستان خود در میان فداییان خلق و حزب چپ به جدل می‌پردازم. سپس می‌روم و یکی دوسال بعد دوباره به این دیدگاه‌ها برمی گردم تا ببینم چگونه است. در این روزها که طیف‌های گوناگون و پراکنده فداییان خلق در شبکه‌های اجتماعی به گونه‌ای گسترده به تبلیغ و بزرگداشت پنجاهمین سالگرد سیاهکل پرداخته‌اند، به بسیاری از سخنرانی‌ها، نوشته‌ها و برنامه‌های موجود در شبکه‌های اجتماعی پرداختم و بر آن شدم که من نیز نگاه خود را، هر چند کمی پراکنده، به Continue reading

مقالات
  • ایرانیان غصه دارند
    اندازه‌گیری به مثابه مهم‌ترین معیار برای مقایسه هر پدیده‌ای در جهان مادی هر روز با توجه به پیشرفت تکنولوژی و نیز گسترش ارتباطات و عبور از روزمره‌ها سهم قابل‌اعتنایی در زندگی و کسب‌وکار ملی و نیز فردی به دست آورده است.
  • سرنوشت محتوم اپوزسیون دلبسته به بیگانه ناصر دانشفر
    گمان نگارنده آن است که در طول تاریخ سرزمین ما هیچ حزبی جز حزب توده وجود خارجی نداشته است. آری چه احزاب شکل گرفته در دوران پیش از انقلاب چون ایران نوین و رستاخیز و چه احزاب ثبت شده در نظام‌مقدس به مانند
  • «ترکیه ملک مردان نیست»: پاسخ زنان به پروژه‌ی اسلامی‌سازی اردوغان نعیمه دوستدار
    از زمان به قدرت رسیدن رجب طیب اردوغان در سال ۲۰۰۲، روندی پیوسته و نظام‌مند برای تضعیف حقوق زنان در ترکیه آغاز شد. این روند در کنار تلاش‌ برای اسلامی‌کردن جامعه، به‌ویژه از طریق ترویج ارزش‌های
  • انتظار ایران از مذاکرات – فرخ نگهدار
    پرسش عموم ایرانیان این روزها این است که سرنوشت مذاکراتِ ایران و امریکا چه می شود؟ آیا اراده ای در دو کشور هست که ترس از جنگ، از تداوم تحریم و تهدید عبور کنیم و از راه صلح پایدار به توسعه پایدار دست یابیم؟
  • صد سال پیش فیزیک کوانتومی پای به جهان گذاشت برگردان علی‌محمد طباطبایی
    بخش اول: تاریخ علم کوانتوم در تازه‌ترین شماره هفته‌نامه اشپیگل: یک صد سال پیش از این، گروهی از جوانان بیست‌وچندساله، جهان‌بینی علمی را به لرزه درآوردند. آن‌ها نشان دادند که در دنیای اتم‌ها، دیگر نمی‌توان به عقل
سکولاریسم و لائیسیته
  • با دکتر نوذری – تفاوت سکولاریسم با لائیسیته
    درود بر شما افشین گرامی و بینندگان گرامی شما خوشحال هستم که در خدمتتون هستم. خوشحالیم که شما دعوت یعنی سپاسگزارم از اینکه دعوت برنامه رو پذیرفت قتتونو با ما دادین. ما می‌خواستیم راجع به موضوع سکولاریسم و لائیسیته تفاوتشون خیلی گیج کننده است. سر جفتشو میگن خب دین از سیاست جداست و ما قبلاً تو
  • لائیسیته به زبان ساده – کامران مهرپور
    پیشگفتار: لائیسیته همراه با فلسفه انسان گرایی به عنوان پایه اساسی‌ همبستگی‌ اپوزیسیون، می تواند هم برای براندازی حکومت اسلامی در ایران و هم برای ساختن سیستم جدید سیاسی مورد بهره برداری قرار گیرد. لائیسیته جدایی «نهاد دین» از «نهاد حکومتی» است. بدین وسیله هم حکومت می تواند جایگاه خاص و مورد اعتماد و
  • اعلام رهبری دوران گذار با تکیه به قدرت های خارجی منافی آزادی و حاکمیت ملی ایرانیان است
    با انتخاب مجدد دونالد ترامپ به عنوان رئيس جمهور آمریکا و سرکارآمدن دولت وی، سرنگونی رژيم مستبد بشار اسد و تضعیف نيروهای نیابتی جمهوری اسلامی ایران در غزه و لبنان و ضعیف تر شدن جمهوری اسلامی، تلاش طرفداران سلطنت و سازمان مجاهدین خلق ايران که مشوق مداخله خارجی در امور داخلی سیاسی ایران بوده و خواهان
  • نه به تخریب، آری به همبستگی-ی. صفایی
    مردم ایران امروز با نبردی برای آزادی میهن دست و پنجه نرم می‌کنند که با مبارزات سال‌های پیش بسیار متفاوت است. هوشیاری، دقت عمل، و خالی نکردن میدان‌های نبرد، از جمله ویژگی‌هایی هستند که آنها را به پیش می‌برند تا بساط دروغ، چاپلوسی، شیادی و وطن‌فروشی بخشی از هموطنان خود را رسوا و افشا کرده و به دست
Visitor
0198127
Visit Today : 358
Visit Yesterday : 763