زنان برای دستیاری دندانپزشکی باید رضایت شوهر بگیرند

متقاضیان دستاری در رشته‌های تخصصی دندانپزشکی برای پذیرفته شدن در آزمون باید از همسران‌شان رضایت بگیرند. زنان زیادی ممکن است فرصت تحصیل و اشتغال خود را از دست بدهند. بر اساس گزارشی که در سایت اعتماد‌آنلاین منتشر شده، در صفحه ۳۳ راهنمای آزمون پذیرش دستیار در رشته‌های تخصصی دندانپزشکی به این تعهد جدید مبتنی بر الزامی شدن رضایت شوهر برای گذراندن طرح پس از قبولی پرداخته شده است و پیوست ۳-۶ این راهنما حاوی فرم تعهدنامه‌ای برای زنان متاهل قبول‌شده در آزمون است. بر اساس این تعهدنامه، رضایت شوهر در یک مورد خاص الزامی می‌شود و مرد رضایت می‌دهد که همسرش پس از پایان دوره آموزشی، در هر محلی که توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین شد خدماتش را بگذراند. امضای چنین تعهدنامه‌ای عامل نگرانی زنانی است که به دلایل مختلف رابطه مناسبی با همسران خود ندارند و نگرانند که این موضوع به ابزاری برای آزار آنها به دست همسران‌شان تبدیل شود و بر سرنوشت شغلی و تحصیلی آنها اثر بگذارد.

ابراهیم خدایی، رئیس سازمان سنجش، به پرسش اعتمادآنلاین مبنی بر اینکه آیا این سازمان در اتخاذ چنین تصمیمی، یعنی اضافه شدن برگه تعهدنامه همسران زنان متاهل، نقشی داشته است یا خیر پاسخ منفی داده است. او گفته: «سازمان سنجش در این مسائل هیچ نقشی ندارد. برگزاری آزمون و هرگونه تصمیمی از این قبیل برای رشته‌های گروه پزشکی و پیراپزشکی به طور مستقیم از سوی وزارت بهداشت گرفته می‌شود.»

بر اساس این گزارش، مرکز سنجش وزارتخانه بهداشت نقش اصلی را در چنین تصمیماتی دارد اما آبتین حیدرزاده، رئیس مرکز سنجش وزارت بهداشت گفته است: «ما در مرکز سنجش چیزی را مصوب نمی‌کنیم. دبیرخانه شورای آموزش دندانپزشکی مسئول امر است.»

حسین قنبری، مدیر روابط عمومی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، نیز از چنین تصمیمی اعلام بی‌خبری کرده و قول داده که ماجرا را پیگیری کند. او به اعتمادآنلاین گفته است که این تعهدنامه اساساً اتفاق جدیدی نیست و از ۱۵ سال پیش تا به امروز وجود داشته است: «من با دکتر بهزاد هوشمند که دبیر شورای آموزش دندانپزشکی وزارتخانه هستند صحبت کردم و مشخص شد که اصلاً این مساله اتفاق جدیدی نیست و از ۱۵ سال پیش جزو قوانین بوده است.»

کسب رضایت همسر برای اشتغال، در قانون مدنی ایران تعریف شده است. طبق ماده ١١١٧ آیین دادرسی مدنی شوهر می‌تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد، منع کند. همچنین ماده ١٨ قانون حمایت از خانواده مصوب ١٣۵٣ نیز اشاره کرده است: «شوهر می‌تواند با تایید دادگاه زن خود را از اشتغال به هر شغلی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیت خود یا زن باشد، منع کند.» البته برای این کار لازم است مرد به دادگاه مراجعه کند. در صورتی که مرد بتواند در دادگاه اثبات کند که شغل همسرش مخالف مصالح خانوادگی است، می‌تواند اجازه ادامه کار به همسرش ندهد.

هرچند این حق برای زن هم وجود دارد که اگر شغل همسر منافی مصالح خانوادگی و شأن و حیثیت زن و خانواده باشد، می‌تواند با اثبات این موضوع در دادگاه مرد را از کار منع کند اما برای شروع به کار برابری میان زنان و مردان وجود ندارد. در شروع به کار برای مردان اجازه همسر لازم نیست اما برای زنان نیاز به اجازه همسر برای شروع کار وجود دارد.

کسب اجازه از شوهر برای زنان متاهل تنها محدود به اشتغال نیست. زنان بر اساس قوانین ایران برای خروج از کشور نیز باید رضایت همسر را داشته باشند.

فعالان حقوق زنان پیشنهاد می‌کنند که تا زمان تغییر بنیادین قانون، استفاده از شروط ضمن عقد، می‌تواند یک راه حل عملی برای بی‌اثر کردن این قانون باشد.