ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه پس از امضای توافقنامه درباره وضعیت قرهباغ کوهستانی با الهام علیاف رئیس جمهور آذربایجان، در سخنرانی زنده تلویزیونی گفت: آذربایجان و ارمنستان در مورد قرهباغ کوهستانی به توافق دست یافتند. پوتین با اعلام اینکه آتشبس میان آذربایجان و ارمنستان از ساعت 00:00 امشب ۱۰ اکتبر آغاز شده است، گفت که دو کشور در مناطق تحت کنترل خود خواهند ماند. رئیس جمهور روسیه افزود: نیروهای حافظ صلح روسیه در خط تماس قرهباغ و کریدور لاچین حضور خواهند داشت.
وی همچنین از بازگشت آوارگان رانده شده از تحت نظر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به وطن خود خبر داد و گفت که اسرا و جنازه ها نیز میان طرفین معاوضه خواهد شد.
پوتین در بخش دیگری از سخنان خود بر برقراری جاده های مواصلاتی منطقه تاکید کرد و تصریح کرد که سرویس امنیت مرزی روسیه نیز بر این روند نظارت خواهند کرد.
رئیس جمهور روسیه ادامه داد: این توافق شرایط حل و فصل عادلانه و طولانی مدت بحران قرهباغ را بر اساس منافع مردم ارمنی و آذربایجان به وجود خواهد آورد.
متن کامل نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان خطاب به مردم خود:
«هموطنان، خواهران و برادران عزیز.
من یک تصمیم بسیار بسیار دشوار برای خودم و همه ما گرفتم.
من بیانیهای را با روسای جمهور روسیه و آذربایجان امضا کردم تا در ساعت 00:00 جنگ قره باغ پایان یابد. متن بیانیهای که قبلاً منتشر شده برای من و مردم به طرز غیرقابل توصیفی دردناک است.
من این تصمیم را در نتیجه تجزیه و تحلیل عمیق وضعیت نظامی و براساس ارزیابی افرادی که به خوبی از اوضاع مطلع هستند، گرفتم. همچنین براساس این عقیده است که این بهترین راه حل ممکن برای شرایط فعلی است. من طی روزهای آینده همه اینها را با جزئیات برای شما بازگو میکنم.
این یک پیروزی نیست، اما ما نمیپذیریم که بازنده و شکستخورده هستیم. ما هیچگاه خود را طرف بازنده نمیدانیم و هیچ شکستی وجود نخواهد داشت. ما هرگز شکست را اعتراف نخواهیم کرد و این باید آغاز دوره وحدت و احیای ملی ما باشد.
ما باید استقلال خود را تجزیه و تحلیل کنیم تا آینده خود را برنامهریزی کنیم و اشتباهات گذشته را تکرار نکنیم.
من در مقابل همه شهدای ما زانو می زنم. من در برابر همه سربازان، افسران، ژنرالها و داوطلبانی که با جان خود از میهن دفاع و دفاع کردند سر تعظیم فرود میآورم. ارمنی های آرتساخ با فداکاری نجات یافتند.
ما تا آخر جنگیدیم. و ما پیروز خواهیم شد. آرتساخ ایستاده است.
زنده باد ارمنستان! زنده باد آرتساخ!»
پس از انتشار خبر توافق و بیانیه پاشینیان اعتراضات گستردهای در ایروان علیه توافق پایان جنگ به راه افتاده است.
***
علیاف: به جنگ قرهباغ میان آذربایجان و ارمنستان پایان دادیم
الهام علیاف، رئیس جمهور آذربایجان در سخنرانی تلویزیونی برای مردم پس از امضای توافقنامه صلح با ولادیمیر پوتین همتای روس خود گفت: «امروز به جنگ در قرهباغ میان آذربایجان و ارمنستان پایان دادیم.»
رئیس جمهور آذربایجان با تاکید بر “پیروزی” کشورش در جنگ قرهباغ، درباره مفاد توافق صورت گرفته اظهار داشت: «از ۱۰ اکتبر ساعت 00:00 آتشبس کامل در قرهباغ کوهستانی اعلام میشود.»
علیاف با اعلام اینکه این توافقنامه به معنای “شکست” ارمنستان است، افزود: «کنترل استان آغدام از ۲۰ نوامبر به آذربایجان واگذار خواهد شد.»
وی با بیان اینکه بر اساس توافق صورت گرفته، “استان کلبجر تا ۱۵ نوامبر و لاچین تا اول دسامبر به آذربایجان پس داده خواهد شد”، ادامه داد: «تمامی آوارگان رانده شده قرهباغ و مناطق اطراف به وطن خود باز خواهند گشت.»
رئیس جمهور آذربایجان گفت: «دولت ارمنستان، آزادی و امنیت حمل و نقل میان جمهوری خودمختار نخجوان و جمهوری آذربایجان را تامین خواهد کرد.»
علیاف با تاکید بر ایجاد ساز و کاری برای حفظ صلح در قره باغ “با مشارکت ترکیه و روسیه”، عنوان داشت: «نیروی حافظ صلح روسیه به مدت ۵ سال در قرهباغ کوهستانی حضور خواهند داشت، در صورت عدم اعتراض طرفین حضور نیروهای حافظ صلح قابل تمدید خواهد بود.»
علیاف تاکیید کرد: در این توافق، ایجاد نیروی حافظ صلح مشترک از سوی ترکیه و روسیه پیشبینی شده است. ساز و کار جدیدی برای مسائل منطقه طراحی شده است
علیاف ادامه داد: نیروی حافظ صلح روسیه شامل ۱۹۶۰ نظامی روسیه با سلاح های سبک و ۹۰ دستگاه نفربر زرهی در خط تماس قرهباغ و گذرگاه لاچین مستقر خواهند شد
وی با بیان اینکه، نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان نه با خواست و میل خود، بلکه به دلیل “مشت آهنین” آذربایجان مجبور به امضای این توافق شده است، افزود: «آزادسازی نزدیک به ۳۰۰ منطقه مسکونی از ۲۷ سپتامبر تاکنون، کمر ارتش ارمنستان را شکست.»