پشت‌‌پرده خروج تجهیزات و نظامیان آمریکا از خاورمیانه/ سناریوی دموکرات‌ها برای تزریق ناامنی به منطقه

کارشناس مسائل آمریکا گفت: تیم رئیس‌جمهوری آمریکا به دنبال تزریق ناامنی و خلق بحران جدید در منطقه است تا از این طریق بتواند مشروعیت آمریکا برای حضور مجدد در خاورمیانه را تجدید کند. مهدی مطهرنیا» کارشناس مسائل آمریکا در تشریح دلایل خروج بخشی از تجهیزات و نظامیان آمریکا از خاورمیانه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: باید توجه کرد وعده‌هایی که جو بایدن در هنگام کمپین تبلیغات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ به مردم داده است، باید عملی شود و یکی از آنها کاهش هزینه‌های ایالات متحده در مسائل نظامی و امنیتی بوده است. در این میان ساختار سیاسی و امنیتی ایالات متحده، چین و روسیه را به عنوان دو تهدید و چالش اصلی خود خطاب کرده و به همین دلیل بسیاری از راهبردهای این کشور حتی در عرصه‌ اقتصادی هم دستخوش تغییر خواهد شد. این در حالیست که آمریکایی‌ها به دنبال حضور نیروهای رقیب در منطقه هستند و به همین دلیل است که اخیراً اعلام شده بخش اعظمی از تجهیزات و نیروهای آمریکا از منطقه خارج خواهد شد. بر این اساس معتقدم ایالات متحده سه گام اصلی در مورد خاورمیانه برداشته است. نخست، تزریق ناامنی به خاورمیانه با تحریک و تقویت جریان‌هایی مانند داعش و القاعده در منطقه تا بتواند از این طریق در غرب آسیا حضور پیدا کند.

وی ادامه داد: دوم آنکه آمریکایی‌ها راهبرد «توازن ضعف» را در دستور کار قرار دادند تا بتوانند میان ریاض و تهران جنگ‌های نیابتی را کلید بزنند و در نهایت سایر کشورهای منطقه هم وارد این منازعات شوند. گام سوم هم مدیریت امنیتی و سیاسی تمام پرونده‌های مذکور است؛ به گونه‌ای که آنها نمی‌خواهند خلیج فارس را رها کنند اما در این میان سعی دارند نظامیان خود را به شرق و جنوب‌شرق آسیا وارد کنند تا در نهایت حرکت‌ آمریکا برای ایجاد نظم نوین جهانی را کلید بزنند. توجه داشته باشید که ایالات متحده به هیچ وجه «خاورمیانه عربی» را رها نخواهد کرد و بر اساس قراردادهای امنیتی که با کشورهای منطقه به خصوص دولت‌های حاشیه خلیج فارس دارد، تمام پایگاه‌های خود را حفظ خواهد کرد. آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند تا نیروهای محلی را مشغول درگیری‌های بومی کنند تا بتوانند از این طریق خاورمیانه را در وضعیت لغزنده خود قرار دهند و در نهایت راه را برای مانور در سایر مناطق باز کنند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: به همین دلیل معتقدم بسیاری از کشورها هم اکنون بر استمرار این معنا که آیا آمریکا از منطقه خارج خواهد شد یا خیر، با هم درگیر هستند و تضاد و نزاع‌های نسبی به وجود آمده است. به همین دلیل معتقدم که ایالات متحده در حال زمینه‌چینی برای بازگشت به منطقه خواهد بود نه ترک خاورمیانه. در این میان بسیاری معتقدند که آمریکایی‌ها تجهیزات، تسلیحات و نظامیان خود را به سمت اقیانوس آرام و هند و کشورهای موجود در این جغرافیا انتقال خواهند داد که این موضوع صرفاً در حد یک گمانه‌زنی به حساب می‌آید. بدون تردید آمریکایی‌ها با خروج از افغانستان سعی می‌کنند تا ناآرامی‌ها را در این کشور افزایش دهند و بتوانند دوباره به آنجا بازگردند. از سوی دیگر آنها تلاش می‌کنند تا شرق و جنوب افغانستان را به صورت کامل ناامن کنند تا بتوانند از طریق این سناریو برخی از مرزهای چین را هم ناایمن سازند.

مطهرنیا افزود: بسیاری بر این عقیده هستند که جنگ‌های فعلی اساساً سایبری یا دانش‌بنیان است و به همین دلیل آمریکایی‌ها نیاز به استقرار نیرو در منطقه ندارند. من معتقدم که این تحلیل غلط است و عملاً ایالات متحده قرار نیست به طور کامل از منطقه خارج شود؛ بلکه آنها صرفاً به دنبال ایجاد فضایی هستند که در وهله اول بحران خلق شود و در وهله دوم کشورهای منطقه خواهان بازگشت آمریکا شوند. به یاد داریم که در گذشته؛ زمانی که یک ناو آمریکایی‌ از خلیج فارس خارج می‌شد، فرماندهان نظامی کشورمان به آمریکا اخطار دادند که بهتر است شناورهای خود را وارد این منطقه نکنند، اما شاهد بودیم که چندی بعد ناوگان آمریکایی‌ها وارد حاشیه خلیج فارس شدند. به همین دلیل معتقدم که آمریکایی‌ها در حال مخابره این پیام هستند که امنیت منطقه برای آنها مهم است و برای مشروعیت‌بخشی بیشتر به حضورشان در حال سناریوچینی هستند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: داده‌ها نشان می‌دهد که نمی‌توان گفت آمریکا به صورت کامل در حال خروج از منطقه است، بلکه آنها راهبردهای دیگر را بررسی می‌کنند و کمی بعد به اجرای آن می‌پردازند. این در حالی است که جو بایدن در داخل ایالات متحده با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو است که یکی از آنها مخالفت جمهوری‌خواهان با برجام و سایر مسائل منطقه‌ای است. بدین ترتیب تمام این مولفه‌ها زمانی کنار هم قرار می‌گیرد که آمریکایی‌ها حضور خود را توجیه کنند؛ اما در نگاه کلی، خروج ایالات متحده با منطق استراتژیک و کلان این کشور یکی نیست. به همین دلیل است که می‌گویم آمریکایی‌ها در حال سناریوچینی برای منطقه است تا در ابتدا یک بحران دیگر خلق کنند و سپس حضور خود را با درخواست‌های مکرر به نمایش بگذارد.