اندیشه ، فلسفه
محمد حبیبی سخنگوی شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران در گفتگو با «ایران وار» به وجوه مختلف «بلوغ اجتماعی» جامعه ایران، شکلگیری فرهنگ و جامعهای موازی به دور از هیاهوی رسانهای و سیاسی و Continue reading
پاری سن ژرمن برنده جام باشگاههای فوتبال اروپا: برنده واقعی فرانسه بود یا قطر؟ مقدمه مترجم: شنبه شب گذشته، تیم فوتبال باشگاه پاری سن ژرمن (PSG) با یک بازی زیبا، طوفانی و پر از روح در مقابل اینتر میلان پیروز شد Continue reading
بله، نمونههای متعددی از تطبیق دین با تجدد وجود دارد که نشان میدهد چگونه ادیان مختلف توانستهاند به تغییرات اجتماعی و فرهنگی پاسخ دهند. در اینجا به برخی از این نمونهها اشاره میکنم: 1. اسلام و مدرنیته فلسفه اسلامی معاصر: برخی از متفکران مسلمان مانند محمد اقبال و علی شریعتی تلاش کردند تا مفاهیم مدرنیته را با آموزههای اسلامی ترکیب کنند و به تأسیس یک فلسفه اسلامی نوین Continue reading

سروش دباغ چنانکه پیش از این در مقاله «تحولات فکری و گذار اگزیستانسیال یک نواندیش دینی»[۱] آوردهام، تلاش میکند با جعل مفاهیم و اصطلاحات جدید، فهم عمیقتری از وضعیت و احوالات وجودی-روانشناختی که در طول Continue reading
شکسپیر در نمایشنامهی هر طور که میل شماستاز زبانِ ژاکِ ماتمزده میگوید: «دنیا صحنهی نمایشی بیش نیست!» چنین نظری قدیمی است و سابقهاش به یوونال، شاعر رمیِ دوران باستان، برمیگردد: «کل یونان صحنهای Continue reading
سیاوش شهابی ـ در لحظهای که دشمنیها به توافق، و شعارها به معاملهها بدل شدهاند، سیاست از نو باید تعریف شود ـ نه در اتاقهای مذاکره، بلکه در میدانهای واقعی زندگی، در جایی که مقاومت دیگر نه وظیفه دولتها، بلکه حق مردم است. «جنگ، ادامه سیاست با ابزارهای دیگر است» ـ جملهای که کارل فون کلاوزویتس بهعنوان توصیف یک واقعیت تاریخی بیان کرد و لنین آن را با Continue reading
در زمانهای که تاریخ را بیشتر فاتحان مینویسند تا فرودستان و عدالتطلبانی که از صفحات رسمی تاریخ حذف شدهاند، بازخوانی صدای سرکوبشدگان، خاموششدگان و مبارزان راه عدالتخواهی، ضرورتی تاریخی است. «چپ» در ایران، با همهی خطاها و فراز و فرودهایش، تبلور آرزوی دیرپای انسان برای برابری، آزادی و جهانی عاری از سلطه و استثمار بوده است؛ رؤیایی جمعی که در برابر Continue reading
با شکلگیری سوریهای نوین، این پرسش پیشرو است: این کشور چه نوع حکومتی خواهد داشت؟ دموکراتیک یا خودکامه؟ احترامگذار به حقوق بشر یا سرکوبگر؟ من باور دارم پاسخ این پرسش در منطقه ما نهفته است؛ جایی که آنچه ما الگویی از دموکراسی مستقیم چندقومیتی میدانیم، بنا کردهایم. قانون اساسی موقت جدید سوریه این تنوع را بازتاب نمیدهد. Continue reading
از نگاه دونالد ترامپ، «تعرفه» (حقوق گمرکی) باید زیباترین واژهی فرهنگ لغتها باشد. و از نگاه چپ، چطور؟ امروز، چپ که در اثر جهتگیریِ ملیگرایانهای که رئیس جمهور آمریکا به آن میدهد، سراسیمه شده، در زمانی نه چندان دور به خاطر دفاع از دیدگاه خود در حمایتگرایی به خود می-بالید. Continue reading
“کسانی که حرکت نمیکنند،متوجه زنجیری که بر دست و پا دارند نمیشوند” در روزگاری که چرخ کامیونها نمیچرخد،کورههای فولاد خاموش ماندهاند و فریادهای کارگران در کف خیابانها میپیچد، صدایی در این هیاهو مدام به حاشیه رانده میشود: صدای زنانی که هم کار میکنند،هم میسازند، هم مبارزه میکنند و هم سرکوب میشوند. Continue reading
در سال ۲۰۲۳، کییف روز ۸ مه را برای گرامی داشت شکست آلمان هیتلری انتخاب کرد، رویدادی که مسکو آن را ۹ مه گرامی میدارد. اما در آستانه هشتادمین سالگرد، به نظر میرسد اوکراین اعتبار این میراث را به دشمن خود واگذار میکند: با زدودن یاد اوکراینیهایی که در ارتش سرخ جنگیدند، سهم بزرگ خود را نیز در پیروزی بر نازیسم از نظرها پنهان میسازد. Continue reading
ارنست بلوخ (۱۹۷۷-۱۸۸۵.م )، فیلسوف سکولار یهودی تبار آلمانی را، روشنفکری میان همه جبهه ها و برای همه شرایط نامیده اند. گرچه او خود را مارکسیست و حامی سوسیالیستم مینامید، رفقای چپ در “سوسیالیسم واقعا موجود” آن زمان، به وی القاب: ایده آلیست و رویزیونیست و اتوپیست داده بودند، و او را چپ لیبرال یا لیبرال چپ، خطاب میکردند. بلوخ نویسنده ایست هومانیست، چپگرا؛ Continue reading
انسان تحت تاثیر مداوم رویکردهای محیطی، متناسب با ویژگی های زیستی خود به تعامل با جامعه و انسان روی می آورد. درک معیوب از بارزه های تحولی و تکاملی جامعه و انسان و توقف در گذشته و توهمات نهادین آن، جهالت و رذالت را در یک پیوندی هموار و ناگسستنی بسترساز مبارزات معیوب و نارسا می سازند. روندی که نادانی و جهالت خود را با یاوه گویی ها و پرگویی های بلاهت آمیز Continue reading

در دل خاک اروپا، جایی که بسیاری از دولتهایش همپیمان ناتو و دوستان دیرین اسرائیل بهشمار میروند، نشست مادرید با حضور وزرای خارجه کشورهای عربی و اروپایی برگزار شد؛ نشستی که هدف رسمیاش پایان جنگ غزه و پیشبرد راهحل دوکشوری بود. اما آنچه این گردهمایی را فراتر از یک رویداد دیپلماتیک موقت قرار میدهد، انتظاری است که افکار عمومی مترقی از رهبران حاضر دارند: اینکه حل بحران فلسطین را نه صرفاً برای تخفیف خشم جهانی از فجایع جاری، بلکه با هدف دستیابی به صلحی پایدار و عادلانه دنبال کنند. Continue reading
برای دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، هر زمانی برای معاملهگری مناسب است، اما اکنون بیش از هر زمان دیگری، بهویژه با رهبران چین و روسیه. هفته گذشته، آقای ترامپ اعلام کرد که قصد دارد تجارت با روسیه را عادیسازی کند و به نظر میرسد فشار بر مسکو برای پایان دادن به جنگ با اوکراین را کاهش داده است. همچنین، او تلاش میکند تا با ترغیب رهبر چین به تماس تلفنی با او، از تبعات جنگ تجاری جهانی خود بکاهد.آقای ترامپ در مصاحبهای اخیر با مجله تایم گفت: «همه ما میخواهیم معامله کنیم. من یک Continue reading
مقدمه تا اندازه ای طولانی مترجم: مقاله حاضر به بررسی یکی از مشهورترین گزارههای فلسفه غرب، یعنی «میاندیشم پس هستم» (Cogito, ergo sum) اثر رنه دکارت میپردازد. این جمله که در «تأملات در فلسفه اولی» (۱۶۴۱) مطرح شده، نقطه عطفی در تاریخ فلسفه محسوب میشود و پایهای برای فلسفه مدرن غرب به شمار میرود. نویسنده مقاله، ریموند تالیس، با نگاهی نقادانه به تحلیل این استدلال دکارتی میپردازد و نشان میدهد که چگونه این گزاره به ظاهر ساده، پیچیدگیهای بسیاری در خود نهفته دارد. Continue reading
رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، روز یکشنبه اعلام کرد که مذاکرهکنندگان آمریکایی در پایان هفته، «گفتوگوهای بسیار خوبی» با هیأتی از ایران داشتهاند. او گفت: «نمیدانم در یکی دو روز آینده قرار است خبر خوبی به شما بدهم یا خبر بد، اما احساس میکنم شاید خبر خوبی داشته باشم.». سخنگوی وزارتخارجه جمهوری اسلامی در خصوص ابراز خوشبینی رییس جمهور آمریکا نسبت به مذاکرات با ایران گفت: اگر هدف طرف آمریکایی این باشد که برنامه هستهای ایران تسلیحاتی نشود ، این تحصیل Continue reading