چالشهای برجام، نامه ظریف به دبیر کل سازمان ملل متحد و تویت دوپهلوی رهبر جمهوری اسلامی

یک روز پس از ارسال نامه‌ی ظریف خطاب به آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در اعتراض به تشدید تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران، یادداشت توئیتری علی خامنه‌ای رهبر ایران خبرساز شد.دفتر وی در یک یادداشت توئیتری کوتاه با نقل عبارتی از وی، در خصوص شجاعت امام حسن در پذیرش صلح، عنوان کرد امام حسن مجتبى شجاع‌ترین چهره‌ى تاریخ اسلام است که حاضر شده است خود را و نام خود را در میان دوستان نزدیکش، فداى مصلحت واقعى کند و تن به صلح دهد. در این توئیت همچنین گفته شده است که وی به این دلیل به صلح تن داده است که بتواند به موقع دیدبانى اسلام و حفاظت از قرآن و هدایت نسل‌هاى آینده‌ى تاریخ را انجام دهد.
در پی انتشار این توئیت بسیاری این گمانه را مطرح کردند که خامنه‌ای با انتشار این یادداشت قصد دارد فضا و ذهنیت طرفداران خود را برای نرمش قهرمانانه آماده سازد و این توئیت را چراغ سبز به دولت برای آغاز مذاکرات با امریکا تلقی کردند.
این در حالی است که بسیاری از تحلیل‌گران این برداشت را ناشی از عدم شناخت نسبت به روحیه و رویکرد رهبر جمهوری اسلامی نسبت به روابط ایران با امریکا دانستند وتاکید کردند که خامنه ای بارها با تاکید بر عدم مذاکره با امریکا عدم تمایل خود را نسبت به هرگونه گفتگو با ایالات متحده اعلام کرده است.

در همان حال برخی از خبرگزاری‌های نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی مانند تسنیم با انتشار این موضوع که این عبارت بخشی از یک سخنرانی قدیمی است تاکید کرده‌اند که این عبارت ربطی به تصمیم خامنه‌ای برای انجام مذاکره با ایالات متحده امریکا ندارد.
در عین حال این توئیت در حالی منتشر شد که جواد ظریف روز قبل از آن در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل با اشاره به خروج غیرقانونی ایالات متحده از برجام و اعمال تحریم‌های یکجانبه علیه ملت ایران، اقدام امریکا را در تناقض با با تعهدات امریکا نسبت به حقوق بین‌الملل دانست و از سازمان ملل خواست فورا به مسئولیت دولت آمریکا در این خصوص رسیدگی کند. ظریف همچنین در این نامه با اشاره به بی‌قانونی ایالات متحده در این خصوص عدم مجازات امریکا را عاملی دانست که به اعتبار سازمان ملل متحد لطمه خواهد زد.
وی همچنین در این نامه تاکید کرده است که اقدامات غیرقانونی امریکا در بی‌اعتنایی به حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد، ‌موجب تضعیف اصل حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات و به مخاطره انداختن چندجانبه‌گرایی خواهد شد.
وزیر امور خارجه ایران همچنین در این نامه از شورای امنیت و اعضای آن خواست تا اجرای کامل برجام توسط تمامی طرف‌ها را تضمین کنند. وی همچنین اظهار داشت شورای امنیت به جای نظارت منفعلانه در مقابل اعمال مجدد تحریم‌های غیرقانونی علیه مردم ایران و نقض منشور و قطعنامه ۲۲۳۱ و حقوق بین الملل از شورا خواست تا این اقدامات را با قاطعیت محکوم کند.
ظریف در پایان این نامه تاکید کرد جمهوری اسلامی ایران به همکاری کامل خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه خواهد دادو حاضر است تا هر سطحی در مورد اجرای کامل برجام همکاری و مذاکره کند .
تاکید محمدجواد ظریف بر پایبندی جمهوری اسلامی به آژانس بین‌المللی انرژي اتمی در حالی عنوان می‌شود که در یک سال اخیر جمهوری اسلامی گام به گام از تعهدات خود نسبت برجام فاصله گرفته است و گرچه جمهوری اسلامی عنوان کرده است این اقدامات را و حتی کاهش تعهدات همچنان در راستای برجام هستند، اما اقدامات واکنشی ایران نسبت به خروج امریکا از برجام واکنش تند ایالات متحده را نیز به دنبال داشته و با احتمال فعال‌سازی مکانیسم ماشه، جمهوری اسلامی را بار دیگر در معرض اقدام شورای امنیت علیه ایران قرار داده است.
مخالفت رهبر جمهوری اسلامی برای عدم مذاکره با امریکا، جمهوری اسلامی و مردم ایران را در شرایط دشواری قرار داده است و اگرچه مقام‌های جمهوری اسلامی مدام تاکید می‌کنند که جمهوری اسلامی از نظر منابع مالی در شرایط بسیار مناسبی قرار دارد، اما در عین حال بسیاری از ناظران تاکید دارند که توان اقتصادی جمهوری اسلامی برای مقاومت اقتصادی حتی با اتخاذ راهبردهایی مانند جمع‌آوری نقدینگی در اختیار مردم و نیز بازی دولت با بورس که با هدف افزایش منابع مالی اقتصادی دولت صورت می پذیرد، بیش از چند ماه نخواهد بود و برای سال آینده‌ی میلادی، به ویژه در صورت پیروزی دونالد ترامپ در دور دوم ریاست جمهوری، جمهوری اسلامی باید راهکارهای مناسب‌تر و عملیاتی‌تری را برای مدیریت شرایط اقتصادی خود غیر از جمع‌آوری نقدینگی در اختیار مردم بیابد.