اندیشه ، فلسفه
تاریخ
اقتصاد
  • اجماع لندن: اصول اقتصادی برای قرن بیست‌ویکم
    مدرسه اقتصاد و علوم سیاسی لندن اخیراً از کتاب «اجماع لندن: اصول اقتصادی برای قرن بیست‌ویکم» رونمایی کرده است که تلاشی برای بازنگری در اندیشه‌های اقتصادی در دوران پس از اجماع واشنگتن بوده است.
  • ارزپاشی از پکن تا کرمان
    یکم- گویا دوران وفور ارز به دست آمده از صادرات نفت به سرآمده است و همین مساله دردسرساز و ارزهای مصرف شده در بخش‌های مختلف بیشتر از همیشه زیر ذره‌بین می‌رود. چرا چنین فرضی دارید؟ اگر خبرهایی که این روزها از
  • رشد اقتصادی در نیمه اول امسال منفی شد
    مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که رشد اقتصادی ایران در نیمه اول سال جاری «منفی ۰/۳ درصد» بوده است که سقوط شدیدی نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد.
  • اقتصاد ایران در آستانه‌ یک دوره بحرانی
    جماران: بانک جهانی در گزارش اکتبر ۲۰۲۵ پیش‌بینی کرده است، اقتصاد ایران در آستانه‌ یک دوره‌ی بحرانی و سرنوشت‌ساز قرار دارد. پس از ثبت رشد ۳.۷ درصدی در سال ۲۵-۲۰۲۴، بانک جهانی پیش‌بینی می‌کند که تولید

تاریخ

سر پیتر رمزباتم (Sir Peter Ramsbotham) در سه سال حساس (۵۳-۱۳۵۰) سفیر بریتانیا در تهران بود؛ سال‌های خروج قوای انگلیسی از خلیج فارس و اعاده حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه و جدایی بحرین. رمزباتم سال ۱۳۳۰ عضو هیات مذاکره‌کننده با محمد مصدق درباره مساله نفت بود و ۲۰ سال بعد، پیش از اینکه به عنوان سفیر راهی تهران شود، سفیر بریتانیا در قبرس بود و سپس جانشین سر دنیس رایت در ایران شد و پس از پایان ماموریت ۳ ساله‌اش، به مدت ۳ سال سفیر بریتانیا در سازمان ملل شد. رمزباتم قبل از بازنشستگی، حاکم برمودا و پیش از درگذشتش در ۹ آوریل ۲۰۱۰ در سن ۹۱ سالگی، نماینده مادام‌العمر Continue reading

تاریخ ایرانی: در دوره معاصر معمولا یک حادثه یا یک بحران و فاجعه را در دو محور یا در دو بردار و از دو منظر می‌بینند که عبارتند از آگاهی تاریخی و حافظه تاریخی که دومی را ذخیره شده در «خاطره» جمعی نیز می‌گویند که طول عمر آن یکی دو نسل بیشتر نیست. آگاهی با حافظه همواره ناسازگار است؛ یکی نظر به گذشته دارد و دیگری به آینده می‌نگرد. حال اینکه حافظه تاریخی در مدارس و رسانه‌ها مورد توجه جمعی قرار گیرد یا اینکه آگاه تاریخی مد نظر باشد، بستگی به ساختار سیاسی «نظام» یک کشور دارد که کدام یک را برجسته کند و کدام را به دیار «نسیان» تبعید کند. Continue reading

از 7 هزار سال پیش مردم به رصد ستارگان، شرایط جوی، حکمت نیاکان برای حدس آینده علاقه داشتند. انسان ها اجرام نورانی سیارات، ستارگان، کهکشانها را با تخیلات و آمال خود نام گذاردند. چرا مردم مدام آسمان نورانی دیدنی و اسطوره نیاکان در حافظه گروهی را بهم پیوند زدند؟ زندگی و تندرستی روی زمین در گرو تغییرات آسمانی باران، سیل، خشکی، آذرخش، باد، خورشید، شب بودند. تصویر سازی، حجاری، قالی در پاسخ به نیاز به نشان دادن تجریدات چون بدی، شجاعت، عشق با محسوسات چون کژدم، شیر، قلب است. Continue reading

خانم‌ها و آقایان محترم سلام بر شما. بعد از آنکه گورباچف به میهمانی خاک رفت یا بهتر بگویم شتر مرگ بر در خانه‌اش خوابید، فراز و فرود زندگی او مرا به مکث کشید. حاصل آن درنگ را با شما در میان می‌گذارم. نمی‌خواهم به شرح کامل زندگی و آراء او بپردازم، سال‌ها پیش در این مورد نوشته‌‌ام، اینجا فقط اشاره‌وار، ۴۰ گزاره را با شما در میان می‌گذارم. Continue reading

در پیوند با جنگ جهانی دوم، کتاب‌ها، مستندها، فیلم‌های واقعی و تخیلی و خاطرات دست اول، بسیار نوشته، ساخته، گفته و روایت شده‌اند. اسناد منتشر شدۀ اشتازی بعد از فروپاشی آلمان شرقی در سال ۱۹۸۹ نیز، گویای اسرار سر به مهر زیادی هستند که تا آن موقع در Continue reading

یک: مغولان عصر جاهلیت، ساختمانها را تخریب کردند و تن‌ها را به خاک و خون کشیدند اما به تدریج که حاکم شدند و امنیت برقرار شد، دست از خشونت برداشتند و متمدن شدند. نخست مسلمان شدند و سپس زبان فارسی آموختند، آنگاه به ترویج فرهنگ و معماری و اقتصاد پرداختند، نخستین پول کاغذی (چائو) را در ایران منتشر Continue reading

در دفاع از سیاست‌ها، استراتژی و تاکتیک‌های ‏مبارزاتی دکتر مصدق

این مقاله کوششی است تا دو شخصیت نهضت ملی ایران، ‏زنده‌یادان، آقای خلیل ملکی و آقای دکتر محمدعلی خنجی را بهتر به ‏خوانندگان مقاله بشناسایم. تا به حال دربارۀ آقای خلیل ملکی ‏مقالات متعددی انتشار Continue reading

تاریخ روشن‌فکری ایران را می‌توان به دورهٔ قبل از تشکیل حزب توده (مهر سال ۱۳۲۰) و پس از تشکیل حزب توده تقسیم‌بندی کرد. عمدهٔ روشن‌فکران قبل‌از تشکیل حزب توده، در دوران مشروطه و عصر رضاشاه تفاوت بنیادی و عمده‌ای با روشن‌فکران عصر پهلوی دوم و دهه‌های اخیر ایران داشتند. روشن‌فکر عصر مشروطه و قبل‌از شهریور ۱۳۲۰، دغدغه‌اش ایران است. اگر قدمی (به درست یا اشتباه) برمی‌دارد، برای ایران است. روشن‌فکر آن دوران اهل خطر کردن است. در کنج عافیت ننشسته و اهل غرزدن نیست. هر جا که توسط سیستم و حاکم فراخوانده می‌شود [لعن و نفرین مردم را به جان خریده] و مشغول خدمت می‌شود و Continue reading

بنا به گفته‌ی راینهارت کوزلک، زمان حال معنی خود را به آینده می‌دهد و همزمان گذشته به کنشگران مجموعه‌ای از تجربه برای بیان انتظارات خود عطا می‌کند. در نتیجه گذشته و آینده با یکدیگر در پیوند متقابل هستند. به عبارتی، گذشته از زاویه‌ی مسائل روز مورد بررسی قرار می‌گیرد و ما با توجه به تنوع و وسعت پرسش‌های امروز خود، گذشته را ورق می‌زنیم و گوشه‌هایی را که در بررسی‌های پیشین مورد توجه کافی قرار نگرفته‌اند، برجسته می‌کنیم. ما ارواح گذشتگان را برای طرح‌های امروز و آینده‌ی خود احضار می‌کنیم. امید به تغییر بدون حافظه امکان‌پذیر نیست، اما بنا به گفته‌ی الی ویزل حافظه بدون امید نیز امکان‌پذیر نیست. Continue reading

همانگونه که می‌دانیم مظفرالدین شاه قاجار برای پایان دادن به اعتصابات و اعتراضاتی که روزبه روز شدیدتر و گسترده تر می‌شد، با خواست “طبقه” تحصیل‌کرده و ترقی‌خواه به منظور تاسیس مجلس شورای‏ ملی موافقت کرد. شاه ابتداء مشیرالدوله را که رجُل سیاسی آزاده و برجسته‌ای بود به عنوان رئیس وزرا‏ برگزید، بعد در سیزدهم مردادماه ۱۲۸۵ شمسی – ۱۱۵ سال پیش – اعلامیه‌ی تشکیل مجلس شورای ملی را امضا کرد که روز بعد در چهادهم مردادماه منتشر شد…‏ Continue reading

مادام مائو را همه به عنوان همسر مائو، یک انقلابی کمونیست و همچنین یک چهره سیاسی در دوران انقلاب فرهنگی چین می‌شناسند. چهارمین همسر ژنرال مائو، رئیس حزب کمونیست و رهبر عالی‌مقام چین پیش از ورود به عرصه سیاست یک بازیگر بود. بازیگری که با نام هنری لان پینگ در فیلم‌هایی چون الهه آزادی و سمفونی Continue reading

این یادداشت به یاد بزرگترین قربانی قیام سی تیر است؛ اشراف زاده‌ای ‏پاکدست از تبار قاجار که گرچه در پهلوی خوش درخشید اما فرجامی نیک ‏نداشت؛ روایت راستین رادمردی که در محراب روح زمانه (‏Zeitgeist‏) ‏قربانی شد. اگر فرهنگ حیران است و سیاست نیز ویران، اگر زیستن در ‏چنین زمانه و چنان نسلی که “الگوریتم” آن واژگون Continue reading

متن فشرده ی این مقاله هم زمان در کار مشترک بین سایت انسانشناسی و فرهنگ با مجله ی گیله وا چاپ رشت در شماره ی ۱۶۶ ( خرداد و تیر ۱۴۰۰) آن مجله نیز منتشر می شود. اما به دلیل فضای محدود مجله در اینجا متن کامل و ویرایش شده آن انتشار می یابد. Continue reading

زیتون ـ سولماز ایکدر: در حالی که جهان با حیرت ناظر آن بود که طالبان افغانستان را در سینی نقره تحویل گرفت٬ ایرانیان با اشک در چشم به تراژدی انسانی در این کشور چشم دوختند؛ و این تنها به دلیل همجواری و همزبانی نبود بلکه گویی نشان از هم‌دلی و دردی مشترک است. طالبان طی مدتی کمتر از ده روز توانست ایالت به ایالت دولت مستقر را پس بنشاند و در نهایت کابل را هم بدون مقاومت قابل توجهی از سوی دولت رسمی تحویل بگیرد و برای بار دوم «امارت اسلامی» را برپاکنداین روند برای ایرانیان آشناتر از آن بود که بتوانند به سادگی از کنار آن بگذرند Continue reading

کتاب تازه‌ی استفانی کرونین با نام «تاریخ‌های اجتماعی ایران؛ مدرنیسم و حاشیه‌افتادگی در خاورمیانه»، توانسته است افزون بر غنی کردن ادبیات ایران‌پژوهی و تاریخ‌نگاری با ارائه‌ی شش پژوهش بدیع، بنیان‌هایی نیز برای رویکردی تازه به تاریخ‌نگاری ایرانی را پی بریزد. Continue reading

مقالات
  • ایران را چرا باید دوست داشت؟ محمد حسین صدیق یزدچی
    ایران را چرا باید دوست داشت؟ این عنوان مجلس بزرگداشتی ست یا بود به بهانه ی صدمین سالروز تولّد ایرج افشار محقق و نسخه شناس معروف متون کهن فرهنگ ایرانی، با شرکت چهره هایی مثل : خانم ژالهء آموزگار متخصص زبان و فرهنگ باستانی ایران و سید مصطفی محقق
  • آینده حماس پس از تحقق آتش‌بس
    در حالی‌که دود جنگ دو ساله میان اسرائیل و حماس هنوز از ویرانه‌های غزه رخت بر نبسته، نیروهای حماس بلافاصله پس از اعلام آتش‌بس، دوباره در خیابان‌های این سرزمین جنگ‌زده ظاهر شدند؛ حضوری که هم هشداری
  • داستان قرارداد کرسنت پترولیوم جمشید اسدی
    داستان قرارداد کرسنت پترولیوم – از میدان گاز تا دادگاه داوری: پرونده کرسنت از پیچیده‌ترین پرونده‌های اقتصادی-سیاسی جمهوری اسلامی ایران و از سنگین‌ترین زیان‌ها برای ملت ایران است. ماجرا از امضای قراردادی در سال
  • نامه سرگشاده ضحاک به مردم ایران مسعود میرراشد
    ضحاک در این روایت نه هیولایی اسطوره‌ای، بلکه آیینه‌ای از جامعه‌ای گرفتار در خواب، خودفریبی و تکرار تاریخی است. مسعود میرراشد در این نوشته روشنفکران و حاکمان را همگی در چرخهٔ فساد و مسئولیت‌گریزی شریک می‌داند و با زبانی تند اما اندیشمندانه، آنان را به بیداری، خودشناسی و بازنگری در ریشه‌های فرهنگی و
  • بگذار چپ های دلبسته به حکومت…ابوالفضل محققی
    یک دوست وهمراه قدیمیست که از ایران هر از چند گاهی که عرصه برایش تنگ می شود زنگ می زند و درد دل می کند. اما این بار سخت عصبی است. بی مقدمه با طعنه می گوید: “آقا که هنوز از زیر زمین بیرون نیامده. دستور جهاد
  • تأثیر دیجیتالی شدن بر سازماندهی جامعه مدنی
    ما در اداره امور جوانان و جامعه مدنی (Myndigheten för ungdoms- och civilsamhällesfrågor – MUCF) به شما خوش آمد می‌گوییم به وبینار امروز که با عنوان: دیجیتالی شدن چگونه بر سازماندهی جامعه مدنی تأثیر می‌گذارد؟ برگزار می‌شود.
  • ایران باید اعلام کند با اجرای «طرح دو دولت» به پیمان ابراهیم خواهیم پیوست – فرخ نگهدار
    جهان خاکی ما اکنون لحظات تاریخ سازی را می گذراند. چشم ها به فلسطین دوخته است. بودن یا نبودن. مساله این است. از پی تمکین کابینه اسرائیل در راستای طرح پیشنهادی پرزیدنت ترامپ، غرش بمب ها و ضجه کودکان
سکولاریسم و لائیسیته
Visitor
0320045
Visit Today : 360
Visit Yesterday : 881