اندیشه ، فلسفه
تاریخ
اقتصاد
  • اجماع لندن: اصول اقتصادی برای قرن بیست‌ویکم
    مدرسه اقتصاد و علوم سیاسی لندن اخیراً از کتاب «اجماع لندن: اصول اقتصادی برای قرن بیست‌ویکم» رونمایی کرده است که تلاشی برای بازنگری در اندیشه‌های اقتصادی در دوران پس از اجماع واشنگتن بوده است.
  • ارزپاشی از پکن تا کرمان
    یکم- گویا دوران وفور ارز به دست آمده از صادرات نفت به سرآمده است و همین مساله دردسرساز و ارزهای مصرف شده در بخش‌های مختلف بیشتر از همیشه زیر ذره‌بین می‌رود. چرا چنین فرضی دارید؟ اگر خبرهایی که این روزها از
  • رشد اقتصادی در نیمه اول امسال منفی شد
    مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که رشد اقتصادی ایران در نیمه اول سال جاری «منفی ۰/۳ درصد» بوده است که سقوط شدیدی نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد.
  • اقتصاد ایران در آستانه‌ یک دوره بحرانی
    جماران: بانک جهانی در گزارش اکتبر ۲۰۲۵ پیش‌بینی کرده است، اقتصاد ایران در آستانه‌ یک دوره‌ی بحرانی و سرنوشت‌ساز قرار دارد. پس از ثبت رشد ۳.۷ درصدی در سال ۲۵-۲۰۲۴، بانک جهانی پیش‌بینی می‌کند که تولید

این‌ مفاهیم‌ نا روشنی‌ كه‌ امروزه‌ سكه‌ رایج‌ است مانند روشنفكری‌ دینی‌، مردم‌سالاری‌ دینی‌، پروتستانتیسم ‌اسلامی‌ پی‌آمدی‌ جز آشوب‌ ذهنی‌ و انحطاط برای ایران‌ نمی‌تواند داشته‌ باشد، هم‌ چنان‌ كه‌ تفسیر ماركسیستی‌ علی‌ شریعتی‌ درصورت ‌بسیار مبتذل‌ آن‌ پی ‌آمدی‌ جز تباهی‌ فكر دو نسل‌ از ایرانیان‌ نداشت‌ …

در تاریخ‌ ایران‌، از نخستین‌ خاندان‌ های‌ ایرانی‌، مانند سامانیان‌ و آل‌ بویه‌ تا انقلاب‌ اسلامی‌، سیاست‌ ما عین‌ دیانت ‌مان‌ نبود، بدیهی‌ است‌ كه‌ در دوره ‌هایی‌ علما قدرتی‌ پیدا كردند و ادعاهایی‌ داشتند، اما حتی در این‌ دوره‌ ها نیز نظریه‌ای‌ مانند نظریه ولایت‌ مطلقه‌ در تاریخ ‌كلیسا مبنی‌ بر وحدت‌ قدرت‌ دینی‌ و دنیوی‌ تدوین‌ نشد …

به‌ طور اساسی‌، اسلام‌، اگرچه ‌دین‌ دنیاست‌، اما به‌ خلاف‌ آن ‌كه‌ بر حسب‌ معمول‌ گفته‌اند، دین‌ سیاست‌ نیست‌ … نظریه‌ «وحدت‌ دیانت‌ و سیاست‌» در ایران‌، بسیار جدید است‌ و با ایدئولوژیك‌ شدن‌ اسلام‌ پیوند دارد، این ‌نظریه‌ را در ایران‌، نخست‌، علی‌ شریعتی‌ بر پایه ی‌ اقتباس ‌نفهمیده‌ و نسنجیده‌ای‌ از ایدئولوژی‌های سیاسی‌ جدید، بویژه‌ ماركسیسم‌ مبتذل‌، عرضه‌ كرد، پیش‌ از او نیز آل ‌احمد ــ كه‌ قلمرو مباحث‌ نظری‌ مردی‌ عامی‌، سخت‌ بی‌مایه‌ و بیشتر از آن‌، مرد سیاسی‌ مغرضی‌ بود ــ كوشش‌ كرده‌ بود از اسلام‌ به‌ عنوان‌ ابزار و حربه‌ای‌ سیاسی‌ استفاده‌ كند، بنابراین‌، اسلام‌ سیاسی‌ كنونی‌، اسلامی‌ است‌ كه‌ در مسلخ‌ ایدئولوژی‌های‌ سیاسی‌ قربانی‌ شده‌ است‌ …

كسانی نیز‌ كه‌ امروزه‌ از سكولاریزاسیون ‌اسلام‌ سخن‌ می‌گویند، به‌ این‌ نكته‌ توجه‌ ندارند ــ یا نمی‌دانند ــ كه‌ اسلام‌ را نمی‌توان‌ قیاس‌ از مسیحیت‌ گرفت‌، جدایی‌ دین‌ و دولت‌، در اسلام‌، باید به‌ معنای «‌ایدئولوژی‌زدایی»‌ از آن‌ باشد و گرنه‌ سكولاریزاسیون‌ درمورد اسلام‌ مفهومی‌ یكسره‌ بی‌معناست‌ و بی‌سبب ‌نیست‌ كه‌ در همه‌ مطالب‌ بسیاری‌ كه‌ در این‌ مورد نوشته‌ می‌شود، یك‌جمله جدّی‌ وجود ندارد …

موضوع‌ علم سیاست‌، ‌دین‌ نیست‌، بلكه‌ توضیح ‌مناسبات‌ قدرت‌ در جامعه‌ است‌، دین‌، اگر دین ‌باشد، به‌ عنوان‌ حوزه‌ اخلاق‌ فردی‌ مبتنی‌ بر معنویت‌، نمی‌تواند بر مناسبات‌ قدرت‌ استوار باشد و سرشت‌ آن‌ مناسبات‌ را توضیح‌ دهد … از دیدگاه‌ تاریخ‌ اندیشه سیاسی‌، نظریه ‌حكومت‌ اسلامی‌ نداریم‌، یعنی‌ تاكنون ‌نتوانسته‌اند طرحی‌ از جامعه اسلامی‌ و سازماندهی ‌قدرت‌ اسلامی‌ به‌دست‌ دهند، آن‌ چه‌ محمدباقر صدر [فقیه شیعه] می‌گوید این‌ است‌ كه‌ حكومت‌ در قلمرویی‌ سامان‌ می‌یابد كه‌ شرع‌ حكمی‌ برای‌ آن‌ معلوم‌ نكرده‌ است، بنابراین‌،حكومت‌ اسلامی‌ نداریم‌ …

اندیشه‌ سیاسی‌ جدید از ماكیاولی‌ تاكنون‌ بر این‌ امر تأكید كرده‌ است‌ كه‌ سیاست‌ امری ‌مستقل‌ از دیانت‌ است‌، موضوع‌ آن‌ مناسبات‌ قدرت‌ در جامعه‌ است‌ و منطق‌ ویژه خود را دارد … دولت‌ ملّی‌ حوزه‌ تأمین‌مصالح‌ عمومی‌ ملّت‌ و منافع‌ ملّی‌ است‌ و به ویژه‌ از دیانت‌ كه‌ درباره‌ هیچ‌ یك‌ از این‌ مباحث‌ نمی‌تواند حكمی‌ بكند، مستقل‌ است‌؛ دیانت‌ در حوزه‌ اخلاق‌ فردی‌كه‌ مؤمن‌ خوانده‌ می‌شود و رستگاری‌ روح‌ او كه‌ با آخرت‌ سر و كار دارد، قرار می‌گیرد و بنابراین‌، نمی‌تواند عین‌ سیاست‌ باشد … با انقلاب‌ اسلامی‌ اتفاقاتی‌ دركشور افتاد كه‌ به‌ هر حال‌ فاجعه‌ای‌ بود … مفهوم‌ مصلحت‌ عمومی‌، در اندیشه‌ای‌ كه‌ انقلاب‌ اسلامی‌ بر پایه آن‌ شكل‌ گرفت‌، جایی‌ نداشت‌ …

انقلاب‌هایی ‌مانند انقلاب‌ اكتبر در روسیه‌ و انقلاب‌ اسلامی‌ در ایران‌ با دیدگاه‌هایی‌ به‌ مخالفت‌ برخاستند كه‌ از در چارچوب‌ آن ‌ها مفهوم‌ منافع‌ ملّی‌ می‌توانست‌ مطرح‌ شود، این‌ هر دو انقلاب‌، بر دریافتی‌ از اندیشه سیاسی‌ تكیه‌ داشتند كه‌ مفهوم‌ «ملّت‌» رانفی‌ می‌كرد و بنابراین‌، رهبران‌ این‌ انقلاب‌ها، به‌ طور اصولی‌، حتی اگر می‌خواستند، نمی‌توانستند نمایندگان‌ مصالح‌ ملّی ‌باشند، هدف‌ انقلاب‌ اكتبر تأمین‌ مصالح‌ پرولتاریای ‌روسیه‌ و انقلاب‌ جهانی‌ و هدف‌ انقلاب‌ اسلامی‌ تأمین ‌مصالح‌ امت‌ اسلامی‌ بود؛ انقلاب‌ اسلامی‌، از دیدگاه‌ نظری‌، چنان ‌ابهامی‌ داشت‌ كه‌ به‌ هرحال‌، حتی‌ دریافت‌ غریزی‌ مصالح‌ عمومی‌ و منافع‌ ملّی‌ را غیر ممكن‌ می‌كرد و می‌توان‌ گفت‌ كه‌ در كمتر دوره‌ای‌ از تاریخ‌ ایران‌ این‌ همه‌ ضرر به‌ منافع‌ ملّی‌ ایران‌ وارد شده‌ است …

این‌ نكته ‌را نیز نباید فراموش‌ كرد كه‌ از نیم‌ سده‌ پیش‌ تا انقلاب ‌اسلامی‌ توهم‌ ایدئولوژی‌ چپ‌ در ایران‌ ذهن‌ بسیاری‌ حتی گروه ‌هایی‌ ازافراد مذهبی‌ را فلج‌ كرده‌ بود.

سید جواد طباطبایی/ بریده‌ای از گفت‌وگو با مجله تلاش، شماره ۱۱

print
مقالات
  • روایت زندگی و مرگ احمد کسروی
    درود بر شما. قبل از اینکه شروع کنیم این قسمت رو اجازه بدید به اطلاع شما برسونم. شما می‌تونید همین قسمت رو به صورت ویدیو کس و مستند تصویری از کانال یوتیوب مورخ به نشانی مورخ پادکست ببینید و لذت ببرید.
  • ایران را چرا باید دوست داشت؟ محمد حسین صدیق یزدچی
    ایران را چرا باید دوست داشت؟ این عنوان مجلس بزرگداشتی ست یا بود به بهانه ی صدمین سالروز تولّد ایرج افشار محقق و نسخه شناس معروف متون کهن فرهنگ ایرانی، با شرکت چهره هایی مثل : خانم ژالهء آموزگار متخصص زبان و فرهنگ باستانی ایران و سید مصطفی محقق
  • آینده حماس پس از تحقق آتش‌بس
    در حالی‌که دود جنگ دو ساله میان اسرائیل و حماس هنوز از ویرانه‌های غزه رخت بر نبسته، نیروهای حماس بلافاصله پس از اعلام آتش‌بس، دوباره در خیابان‌های این سرزمین جنگ‌زده ظاهر شدند؛ حضوری که هم هشداری
  • داستان قرارداد کرسنت پترولیوم جمشید اسدی
    داستان قرارداد کرسنت پترولیوم – از میدان گاز تا دادگاه داوری: پرونده کرسنت از پیچیده‌ترین پرونده‌های اقتصادی-سیاسی جمهوری اسلامی ایران و از سنگین‌ترین زیان‌ها برای ملت ایران است. ماجرا از امضای قراردادی در سال
  • نامه سرگشاده ضحاک به مردم ایران مسعود میرراشد
    ضحاک در این روایت نه هیولایی اسطوره‌ای، بلکه آیینه‌ای از جامعه‌ای گرفتار در خواب، خودفریبی و تکرار تاریخی است. مسعود میرراشد در این نوشته روشنفکران و حاکمان را همگی در چرخهٔ فساد و مسئولیت‌گریزی شریک می‌داند و با زبانی تند اما اندیشمندانه، آنان را به بیداری، خودشناسی و بازنگری در ریشه‌های فرهنگی و
  • بگذار چپ های دلبسته به حکومت…ابوالفضل محققی
    یک دوست وهمراه قدیمیست که از ایران هر از چند گاهی که عرصه برایش تنگ می شود زنگ می زند و درد دل می کند. اما این بار سخت عصبی است. بی مقدمه با طعنه می گوید: “آقا که هنوز از زیر زمین بیرون نیامده. دستور جهاد
  • تأثیر دیجیتالی شدن بر سازماندهی جامعه مدنی
    ما در اداره امور جوانان و جامعه مدنی (Myndigheten för ungdoms- och civilsamhällesfrågor – MUCF) به شما خوش آمد می‌گوییم به وبینار امروز که با عنوان: دیجیتالی شدن چگونه بر سازماندهی جامعه مدنی تأثیر می‌گذارد؟ برگزار می‌شود.
سکولاریسم و لائیسیته
Visitor
0320385
Visit Today : 700
Visit Yesterday : 881