تاریخ
یک پرسش با اهمیت در این دوره از تاریخ اقتصاد ایران با نگاهی به چشمانداز آینده درازمدت این است که محور فعالیتهای توسعهای ایران کدام بخش از فعالیتها باشد؟ به این معنی که کدام بخش از فعالیتهای اقتصادی میتواند و باید محور توسعه باشد. در سالهای بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی بیشترین توجه نظام سیاسی و رهبری آن، توجه راهبردی به توسعه روستاها و تولید محصولات کشاورزی بود. Continue reading
نظریه گردگشتتاریخی در علوم سیاسی و اجتماعی جایگاه ویژهای دارد. مبتنی بر این نظریه، تاریخ محل دَوَران یا چرخش قدرت بین دو یا چند گونه از اقشار یا طبقات اجتماعی است که بطور مستمر درحال جابجاییاند. چنین روندی از تحولات تاریخی دارای ماهیتی دورگشتی، چرخش دایرهای و نه خطی، تکرارشونده و البته مارپیچی و روبه ترقی است. از افرادی چون ابنخلدون که بر گردگشت تاریخی بدویان و حضریان Continue reading
ناله ها از هرسو به گوش می رسد و نفرینش به ارباب عمایم ، عالمی را گرفته است. بر اساس آنچه هر روز مشاهده می کنیم و آن چیزهائی که بگوش ما می رسد و خودمان
احیانأ در جریانآن قرار می گیریم ، مردم هر ساعت دست به آسمان دارند و آرزوی باز گشت اوضاع گذشته را می کنند.آیا این ناله ها را شما می شنوید؟ یا ما شاهللا با حصاری Continue reading
این مطلب ترجمە پژوهشی است کە بە زبان انگلیسی در مجلە نقد خاورمیانە (Middle East Critique) بە چاپ رسیدە است. هدف این پژوهش بررسی مستندهایی در بارە انقلاب ١٣۵٧ ایران است کە توسط دو تلویزیون ”منوتو” و ”ایران انترناشنال” در سالهای اخیر پخش شدەاند. این مقالە ادعا میکند کە هدف اصلی مستندهای مزبور بەتصویر کشیدن دورە پهلوی بە عنوان دورەای مترقی و رو بە پیش است کە بە قول Continue reading
چندی پیش مقالهای با نام «رضاشاه و تجددش» در مورد سفرنامهی مازندرانِ رضاشاه نوشتم. هدفم در آن نه بررسیِ کارنامهی رضاشاه و دوران او، که تنها واکاویِ یک متن بهسانِ پنجرهای به دیدگاه او از مسئلهی تجدد بود. آن نوشته گرتهی نخستِ بخشی از کتابی است که دربارهی رضاشاه در دست تدارک دارم. «جنگ مسجد گوهرشاد» گرتهی بخشی دیگر از همان کتاب است. Continue reading
جنگی که ناتو ۲۵ سال پیش علیه جمهوری فدرال یوگسلاوی به راه انداخت، شکست سوسیالیسم در اروپا و جنبش غیرمتعهدها را که در سال ۱۹۶۱ در بلگراد تأسیس شده بود، هشت سال پس از پایان اتحاد جماهیر شوروی تکمیل کرد. محدودیت حاکمیت امپریالیستی از طریق قوانین بین المللی، به ویژه از طریق منشور سازمان ملل متحد، به طور موقت کنار گذاشته شد. ناتو خود تصمیم به جنگ گرفت و ترور دولتی به راه انداخت. Continue reading
دایرهالمعارف بریتانیکا، برگردان زهره دودانگه در روندی که طی آن تعداد زیادی از مردم در نواحی نسبتاً کوچک تمرکز دائمی مییابند، شهرها شکل میگیرند. تعریف شهر بر حسب زمان و مکان متفاوت است، اما رایجترین روش آن است که این اصطلاح از منظر جمعیتی شرح داده شود. سازمان ملل خود تعریفی از واژۀ «شهری» یا urban ارائه نمیکند و در عوض پیرو تعاریفی است که در هر کشور استفاده میشود و با Continue reading
نیکزاد نجومی که بیشتر با نام نیکی نجومی شناخته میشود، متولد کرمانشاه، ۱۳۲۰ است. او در بروکلین، نیویورک زندگی و کار میکند. موضوع نقاشیهای او سیاست، تاریخ، و مناسبات قدرت است. نیکزاد نجومی در سال ۱۳۴۰ به تحصیل در رشته هنرهای زیبا در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران پرداخت و در سال ۱۳۵۳ مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته هنرهای زیبا از کالج شهر نیویورک دریافت کرد. Continue reading
مقدمه: اسطورهها، آئینها را سرشار از حس و معنی میکنند. از این طریق، آنها فرصتی برای اجتماعی شدن و کسب معنا در آئینهای زندگی روزمره محسوب میشوند. هر عملی، تاریخی دارد که به تدریج در اسطورۀ آن آرمانی شده است. انسان اولیه و سنتی اعمال را در خلال مناسک و بازیهای شاعرانه یاد میگرفت و تنها از سوی شمنها بر رعایت مناسک اجبار داشت. امّا در دورۀ معاصر مشکل اصلی ما این بوده Continue reading
تصویری تاریخی و تلخ از وزن کردن شمش های طلا برای پرداخت غرامت جنگی به روسها. روز اول اسفند، سالروز امضای قرارداد ترکمنچای است. اگر از من بخواهند سیاهترین و سرنوشت سازترین روز تاریخ معاصر ایران را تعیین کنم خواهم گفت همین روز عقد قرارداد ترکمنچای!. Continue reading
در چهل و پنجمین سالگرد انقلاب ۱۳۵۷ (۱۹۷۹ میلادی) تحلیلگران ایرانی و گروهی از کارشناسان بینالمللیِ ایران، بحث دربارۀ علل اصلی و فرعی انقلاب و نتایج خواسته و ناخواستۀ آن را از سر گرفتند. یکی از موضوعهای همیشگیِ Continue reading
«حرفهی من بعد از مدرسه رفتن، مدیریت مدرسه و معلمی بوده است و بعد از تجارتخانهی ارباب جمشید سِمت دبیری و سردبیری ]داشته[ و سپس نمایندگی مجلس و شرکت تلفن ]را عهدهدار گردیدم که[ در زندگانی خود عشق و علاقه به تجارت هیچ نداشتم. میل مفرط من اولاً در خدمت معارف و تأسیس مدارس، ثانیاً سیاست و انجام خدمات عمومی و ترتیب کار اداری ]بوده[ و از حیث شغل، عمل فلاحت را بر هر چیز Continue reading
فیروزه بنیصدر – ویژه خبرنامه گویا: سند زیر نامهی منتشرنشدهای است از آقای بنیصدر به آقای خمینی که چند روز پس از ورود آقای خمینی به پاریس به او داده شده است. این نامه حاوی ۱۹ مسأله دربارهی انقلاب و آیندهی آن Continue reading
اگر از شهر ساری در استان مازندران حدود یک ساعت به سمت جنوب برانید، بعد از عبور از پانزده روستا، به دهکدهای میرسید به نام احمدآباد. احمدآباد در دو طرف جادهی اصلی قرار دارد. در هر دو طرف، خانههایی قدیمی Continue reading
نقی حمیدیان عضو هیات سیاسی سازمان اکثریت ، با ایده ی ادای دین خود به جنبش چپ و نسل جوان ایران در سپتامبر۲۰۰۴ سوار بر بال های آرزو سفر خود را آغازید . سفر در سرزمینی به سرانجام رسید که نه بهشت موعود بود و نه آرامگاه باورها . سرزمینی که گهواره ی بهت و حیرت و چه بسا حسرت بسیاری از مشتاقان رهایی ایران زمین بود . نقی حمیدیان را عزم برآن بود تا آواری که او و یارانش (کمیته ی مرکزی Continue reading
ادامۀ «نگاهی به اسناد همزمان آغاز اسلام» پنج تاریخ سبئوس (Die armenische Chronik, Sebeos) «با اطمینان میتوان گفت که نویسنده (سبئوس) اطلاع داشت که اعراب سرزمینهای بیزانس را تصاحب کردند و او همچنین چند داستان، یا شایعه از جنگهای اعراب نیز شنیده بود.»، اما نه بیشتر Continue reading
یک اشاره در این جا فشردۀ فصل نخست [شامل چهار بخش] از «محمد تاریخی» به پایان میرسد و فصل دوم آن [در دو بخش] آغاز میشود. Continue reading
یک بازنگری تاریخی با اتکا به نخستین زندگینامۀ محمد سیره رسولالله و سلمان فارسی: ابن اسحاق در زندگینامۀ محمد از «سلمان فارسی» به عنوان یک شخصیت تاریخی نیز گزارش میدهد. این گزارشِ شدیداً Continue reading
یک بازنگری تاریخی با اتکا به نخستین زندگینامۀ محمد ازدواج با خدیجه و سالهای گمشده : ابن اسحاق مینویسد که به محض «بستن نطفه» در [زهدان] آمنه، «جهان به نور روشن شد و کوشکهای بُصرا [از ۱۶۰۰ Continue reading
یک بازنگری تاریخی با اتکا به نخستین زندگینامۀ محمد مکه: شهری تجاری و محل تولد محمد: در بخش یک دیدیم که تاریخ تولد محمد با اسناد و مدارک تاریخی سازگار نیست و در برابر یک علامت پرسش بزرگ قرار میگیرد. حال به محل تولد او بپردازیم. Continue reading